Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
3 posters
Faqja 3 e 4
Faqja 3 e 4 • 1, 2, 3, 4
Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
First topic message reminder :
Ngjarje,risi,histori,arkelologji e zbulime nga bota dhe universi
Gjinden fragmente të një dorëshkrim të rrallë egjiptian te mbledhur ne nje mumje
Në Muzeun Queensland jane gjetur fragmente pergamenesh me një dorëshkrim të rrallë egjiptian.
Arkeologët ishin në kërkim për më shumë se 100 vjet te ketyre fragmenteve legjendare egjiptiane të zhdukura, të doreshkrimit me titull "Libri i te vdekurve".
Gjatë punes per rinovimin e Muzeut të Brisbanes, një egjiptolog gjate levizjes se një mumje vuri re ajo ishte e mbështjellë në letrat e papirusit(pergamene)qe përmbanin pikërisht librin e famshëm ''Librin i të vdekurve''.
Shumë prej fragmenteve te ketij libri janë gjetur në Muzeun Britanik në Londër, dhe të tjerët në Muzeun Metropolitan në Nju Jork.
Mendohet se ky libër kishte mbështjellë trupin e një ''ish zyrtari'' të lartë egjiptian të cilët jetonin në vitet 1420 para Krishtit,i cili ishte mumifikuar duke u mbledhur me pergamenet me mbishkrimet e librit ne fjale
Tani me këto pjesë të reja të ''librit të vdekurve'', ndoshta egyptologet me në fund mund ta rindërtojnë atë në tërësinë e saj,nepermjet softwerve te fuqishem kompjuterik.
Ngjarje,risi,histori,arkelologji e zbulime nga bota dhe universi
Gjinden fragmente të një dorëshkrim të rrallë egjiptian te mbledhur ne nje mumje
Në Muzeun Queensland jane gjetur fragmente pergamenesh me një dorëshkrim të rrallë egjiptian.
Arkeologët ishin në kërkim për më shumë se 100 vjet te ketyre fragmenteve legjendare egjiptiane të zhdukura, të doreshkrimit me titull "Libri i te vdekurve".
Gjatë punes per rinovimin e Muzeut të Brisbanes, një egjiptolog gjate levizjes se një mumje vuri re ajo ishte e mbështjellë në letrat e papirusit(pergamene)qe përmbanin pikërisht librin e famshëm ''Librin i të vdekurve''.
Shumë prej fragmenteve te ketij libri janë gjetur në Muzeun Britanik në Londër, dhe të tjerët në Muzeun Metropolitan në Nju Jork.
Mendohet se ky libër kishte mbështjellë trupin e një ''ish zyrtari'' të lartë egjiptian të cilët jetonin në vitet 1420 para Krishtit,i cili ishte mumifikuar duke u mbledhur me pergamenet me mbishkrimet e librit ne fjale
Tani me këto pjesë të reja të ''librit të vdekurve'', ndoshta egyptologet me në fund mund ta rindërtojnë atë në tërësinë e saj,nepermjet softwerve te fuqishem kompjuterik.
Edituar për herë të fundit nga Estilen në Wed May 23, 2012 7:33 am, edituar 2 herë gjithsej
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
A jane Neandertalet spanjolle piktoret me te vjeter ne bote..?
Rrathe me ngjyre te kuqe dhe me forma duarsh rreth tyre te bëra me teknikë klishe,u gjenden ne një shpellë në Spanjë dhe deklarohet se janë pikturat më të vjetra në botë: e cila është edhe dëshmia më e mirë deri tashti,që piktoret e pare në Tokë ishin piktorët e Neandertalit.
Një gjetje që duket jo vetëm të shkurtojë distancën mes nesh dhe Neandertalit, por ajo ushqen supozimin se ata nuk përbëjnë një specie te ndryshme, por vetëm një shumëllojshmëri nga specia jona.
Nga 11 vendet e nëndheshme qe jane studiuar ne të gjithë bregdetin Cantabrian të Spanjës, shpella e quajtur El Castillo permban pikturat më të vjetra - dhe midis tyre më i vjetër i të gjitha është një disk i thjeshtë me ngjyre te kuqe.
Me më shumë se 40,800 vjet e vjetër, "kjo është aktualisht piktura më e vjetër artistike, të paktën keto 4000 vjet të gjetura në Evropë", thotë udhëheqësi i studimit Alistair Pike, një arkeolog në Universitetin e Bristolit në Mbretërinë e Bashkuar.
Jo vetëm:keto te El Castillos do të jenë pikturat më të vjetra në botë,mbasi deri me sot mbahej si një rekord piktura në shpellën CHAUVET, në Francë, e cila datonte rreth 37.000 vjecare.
Ekipi i Pike-s,nuk perdori metodën e re te datimit bazuar në kohën e prishjes së uraniumit në depozitat e kalciumit te formuar në pikturë,mbasi mbi pigmentin e piktures nuk gjendej i depozituar minerali kalciumit
dhe per kete arsye, thotë studimi i publikuar në revistën Science, u perdoren metoda të tërthorta, të tilla si krahasime stilistike,me gjetjet nga te dhena më të sakta.Keshtu qe nisur nga keto krahasime disa piktura spanjolle rezultojne te jene shume me te lashta se sa mendohej,pra rreth 41.000 vjecare.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Misioni i fshehur nga NASA i anijes hapesinore misterioze
Anija hapësinore X-37B e NASA eshte rrethuar nga nje misteri i madh , e nisur në mënyrë sekrete në mars 2011, për një mision me synime të panjohura. Mësohet se anija është ulur vetëm më 16 qershor në bazën e Vandenberg të Kalifornisë. Kështu, natyra ekzakte e misionit është tepër sekret. Funksionarët e “AirForce” nuk kanë deklaruar asgjë lidhur me planin përsa i takon X-37B.
Një histori që ka pika të errëta dhe që nis më shumë se 10 vjet më parë, në 1999-n, kur NASA i dha start programit për të ndërtuar mini-shuttle. “Mbajtja në orbitë na ofron mundësi shtesë eksperimentimi dhe na lejon të nxjerrim maksimumin nga misioni”, ka deklaruar koloneli Tom McIntyre, drejtor i programit.
E nisur më shumë se një vit më parë, 5 mars 2011, X-37B qëndroi në orbitë për plot 468 ditë. Një rekord absolut, që të bën të kuptosh se anija hapësinore ka arritur të rezistojë më së miri në një periudhë kohe kaq të gjatë.
Nga ana tjetër bëhet fjalë për një mision të dytë sekret të këtij “shuttle” ushtarak, teksa i pari zgjati rreth 220 ditë dhe u mbyll gjithashtu në sekret të madh në vitin 2010. Sipas Ministrisë amerikane të Mbrojtjes, bëhet fjalë për testimin e disa teknologjive të reja. “Më shumë informacione do të lëshohen sapo të jenë të disponueshme”, është shprehur Austin Fallin i “Air force”.
X-37B është i njohur edhe si “Orbital Test Vehicle 2” (OTV-2) dhe i ngjan shumë një versioni më të vogël të “shuttle”-ve klasikë të NASA, por është plotësisht e ushqyer nga një panel diellor, që i lejon të qëndrojë në orbitë për disa muaj.
Gjithashtu është e projektuar për t’u drejtuar me pilot automatik, si për lëshim, edhe gjatë fazës së rikthimit në atmosferë. Por pyetja pa përgjigje është një: për çfarë është projektuar? Çfarë është duke gatuar NASA? (NextMe)
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Zbulohet se si dhe kur formohen rrufete vullkanike.
Si dhe kur formohen rrufete në vullkane ? Kete e shpjegon hulumtim i ri që arrin të përcaktoje sasinë e hirit dhe zvogëlimin e rrezikut për trafikun ajror.
Tre vjet më parë,ne vullkanin e fuqishem në Alaska,studiuesit kanë nxituar në vendngjarje për të vënë në gryken e vullkanit radio sensorë per te hartuar harten e vetëtimave brenda resë se llavës.
Të dhënat tregojnë se stuhitë e rrufeve ne gryken e vullkanit, mund të jetë po aq e fuqishme,sa stuhite gjigande që ndodhin në rrafshinat e Mëdha amerikane, dhe se prania e vetetimave është proporcionale me madhësinë e resë vullkanike.
Sipas studimeve "Rrufete korrespondojnë me sasine e hirit", thotë studiuesi Stephen McNutt, një volcanologist në Universitetin Fairbanks te Alaska-s.
Sasia e hiri mund të shkaktojë probleme të shumta për mjetet që fluturojnë,keshtu qe ky studim bëhet veçanërisht i dobishme. Sensorët celulare mund të zbulojnë formimin e një reje të madhe qe me llavën e pare,dhe e ben të dukshëm para se ate ta vezhgojne me mjetet e tjera te zakoneshme qe jane perdorur deri me sot .
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
''Fabrikë'' qumështi 9000 vjecare
Arkeologë dhe shkencëtarë të ndryshëm kanë mbetur të stepur me zbulimin që u bë kohë më parë në një shpellë në afërsi të Libisë.
Enët e porcelanit tashmë konfirmojnë se para 7 mijë vjetësh para lindjes së Krishtit, në një cep të shkretëtirës së sotme të Saharës, i takojnë një punishteje qumështi, e cila kishte përpunuar këtë produkt dhe kishte prodhuar jogurt, gjalpë e djathë.
Po ashtu shkencëtarët thonë se kjo është e mundshme kur të kihet parasysh fakti se para 10 mijë vjetësh Saharaja ishte më e gjelbëruar dhe ekzistojnë faktet e një bujqësie dhe blegtorie të zhvilluar dikur në këtë pjesë,sot një nga shkretëtirat më të mëdha të botës!
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Në Mars më shumë ujë se sa në Tokë?!
Shkencëtarët kanë gjetur prova të reja për ekzistimin e ujit në Mars dhe kanë përfunduar se në planetin e kuq ka më shumë ujë se sa në planetin e Tokës?!
Duke përdorur teknologji të re, ata kanë studiuar përmbajtjen e ujit të meteorit të sjellë nga Marsi dhe kanë zbuluar se korja e planetit në fakt është përlot me ujë.
Edhe pse përbërja e elementeve në këto meteore është e ndryshme, sasia e ujit në to ka qenë e pranishme dhe kjo e dhënë çoi në idenë se këto meteore janë shembuj faktik në planetin e Marsit. Për ujë, në planetin e kuq është folur që moti, kurse shkencëtarët kanë vërtetuar se si është hasë historikisht në sipërfaqe të këtij planeti, ndonëse tani del si paqartësia më e madhe se nga doli uji në sipërfaqen e Marsit?!
Ekziston një teori e re që e shpjegon këtë, dhe ajo thotë se ujin në sipërfaqen e kanë sjellë vullkanet në Mars.
“Ka prova të mjaftueshme për të vërtetuar që moti praninë e ujit të lëngshëm në sipërfaqen e Marsit. Prandaj, ishte i çuditshëm vlerësimi i mëparshëm se brëndia e planetit ishte shumë i thatë. Ky studim i ri sjellë kuptimin e vëtetësisë se, vullkanet kanë mundur të jenë burimi kryesor i ujit në sipërfaqen e Marsit”, ka thënë Erik Haur i Institucionit Karnegie.
Ujët në koren e Marsit u jep shkencëtarëve pasqyrën më të re në historinë gjeologjike të këtij planeti, duke sugjeruar se ajo luan një rol në formimin e saj.
Rreth sasisë së ujit në Mars shkencëtarët, duke gjykuar nga mostrat e analizuara sjellin një parallogari bukur të përafërt krahasuese me ujët në Tokë. Korja e Tokës ka një mesatare ndërmjet 50 dhe 300 mikrogram uji në një kilogram dhe, kurse në mars ka ndërmjet 70 dhe 300 mikrogramë për kilogram dhe në Mars. Çështja e ekzistencës së jetës në Mars, intrigohet edhe më shumë nga ky zbulim i fundit.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Zbulime te medha ne lashtesi te Kines
Çaji, kafeja dhe kakao
Çaji, kafeja dhe kakao, janë ndër tri pirjet më të pëlqyera nga njerëzit në botë. Për kinezët, çaji njihet edhe si një krenari kombëtare sepse që nga zbulimi në natyrë, mbjellja eksperimentale, zgjedhja e farërave, përpunimi i gjetheve, e deri në mënyrat e përgatitjes, prodhimin e sendeve për pirjen dhe njohjen e çajit në botë, kinezët kanë dhënë kontribut të çmuar. Madje mund të themi se çaji ka dëshmuar frymën krijuese dhe punëtore të popullit kinez.
Vendlindja e çajit, ndodhet në krahinat jugperëndimore të Kinës. Sipas shënimeve historike, "bima e çajit rritej në jug, zakonisht me një gjatësi prej dhjetëra centimetrash. Por në zonat jugperëndimore si malet Ba etj., ka bimë me lartësi më të madhe dhe diametër më shumë se 1 metër."
Thuhet se njëherë paraardhësi kinez, Shen Nongshi (jetonte para më shumë se 4000 vjetësh, njihet si i pari që provoi disa bimët për të veçuar ato të ngrënshme), pasi hëngri një lloj bime helmuese, humbi ndjenjat. Pasi e mori me veten, shkuli pa dashje gjethet e një bime dhe me ta provuar, u kthjellua menjëherë, madje plot me energji. Pas kësaj, ai filloi ta përdorë këtë bimë për të mjekuar pacientët dhe kështu filloi historia e pirjes së çajit në Kinë.
Por hapi i rëndësishëm gjatë shfrytëzimit të çajit është kultivimi i bimës së çajit nga natyra në tokën e punuar. Pas eksperimenteve shumëvjeçare, kinezët përcaktuan varietete më të përshtatshme për të mbjellë çaji. Tani, bimët janë më të shkurtra, për të favorizuar mbledhjen.
Herët para 3000 vjetëve, pasi mbreti Zhou Wuwang pushtoi krahinat jugperëndimore të Kinës, urdhëroi drejtuesit vendorë të jepnin vernik, mjaltë dhe çaj si haraç. Në dinastinë Qin (p.e.221-206p.erës sonë), çaji filloi të përhapej nga zonat jugore në krahinat veriore si Shaan Xi, Gan Su, He Nan etj. Si një produkt i çmuar, atë kohë, çaji nuk pihej nga banorët e thjeshtë.
Në dinastinë Han Lindore (25-220), kur budizmi hyri në Kinë, konsumi i çajit u shtua shumë për shkak të stimulimit nervor. Murgjit budistë e përdornin çajin për t'i rezistuar lodhjes gjatë recitimit tërë ditën të teksteve fetare. Gjithashtu, malet ku ndodhen tempujt budistë zakonisht janë me klimë të butë dhe zagushi të përshtatshme për rritjen e çajit. Kështu që në malet fisnike si Tian Tai, E Mei etj., filloi që nga kjo kohë rritja e çajit. Vende të tilla nxitën edhe pirjen e çajit nga populli.
Gjatë 500 viteve që pasuan, mbjellja e çajit vazhdoi të popullarizohej edhe në krahinat qendrore dhe juglindore të vendit. Ndërsa, gjatë dinastisë Tang (618-907), çaji u bë një pije e zakonshme popullore dhe sipas shënimeve historike, çajtoret gjendeshin lehtësisht në dy anët e rrugëve. Pirja e çajit u bë e rëndësishme dhe e pamungueshme në çdo ditë të jetës së banorëve në veri të Kinës. Asaj kohe, në 50 shtete me një sipërfaqe sa 15 provinca të vendit mbillej çaji. Taksa nga çajin, zinte një pjesë të rëndësishme të të ardhurave qeveritare.
Në dinastinë Tang jetonte edhe mjeshtri më i njohur i çajit, Lu Yu. Ai shkroi një libër profesional për kulturën kineze të çajit. Në libër, Lu Yu, tregon jo vetëm prejardhjen, kultivimin, mbledhjen, përpunimin dhe përgatitjen e çajit, por edhe si të zgjidhet uji i përshtatshëm në përputhje me aromat e ndryshme të çajit.
Gjithashtu ai shkroi për karakteristikat e çajit në krahina të ndryshme si dhe tregime interesante historike për të. Është një libër i hollë, por që përshkruan saktësisht dhe në mënyrë të gjithanshme pothuajse të gjitha njohuritë që kanë lidhje me kulturën e çajit në Kinë. Njerëzit e quajnë si "enciklopedia e parë për çajin".
Pirja e çajit në Kinë është jo vetëm një zakon popullor, por edhe ka zhvilluar një "kulturë" të posaçme. Është shkruar shumë për çajin. Ndërkohë, teknikët shpikën metoda të ndryshme për përgatitjen e çajit me shije më të këndshme.
Në Kinë, çaji, pas përpunimit, ndahet në disa lloje sipas ngjyrës. Për shembull ka çaj të bardhë, të verdhë, të zi, të kuq, jeshil si dhe çaj Wu Long (i gjysmë fermentuar). Secili prej tyre, ndryshon nga njëri tjetri edhe në metodat e përgatitjes dhe gjithashtu shërbehet në enë të ndryshme pirjeje. Për qindra vite, çaji ka qenë një ndër mallrat më të rëndësishme të eksportit kinez.
Nga shekulli i V-të, çaji u përhap në vende të ndryshme aziatike. Më tej, në shekullin e XVII-të në Evropë dhe Amerikë. Sapo u njoh nga të huajt, çaji nxiti pasion e jashtëzakonshëm dhe madje u kthye shpejt në modë, në gjithë botën. Si vendlindja e çajit, Kina jo vetëm eksporton produktet e gatshme, por edhe u ofron vendeve të ndryshme fidanë dhe farëra të çajit. Kështu që në Japoni, Indi, Sri Lankë, Indonezi, Rusi etj., edhe mund të rritet çaj.
Edituar për herë të fundit nga Estilen në Mon Jul 02, 2012 4:11 pm, edituar 1 herë gjithsej
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Zbulime te medha ne lashtesi te Kines
Shkrepësja
Kina është vendi i parë në botë që ka shpikur shkrepësen. Para mbi 1500 vjetëve, në vitin 577 të erës sonë, principata Zhou e Veriut dhe principata Chen e Jugut rrethuan së bashku qytetin Ye të principatës Qi të Veriut dhe luftuan me këtë principatë. Principata Qi u përball me kërcënime nga të dy anët. Pas një kohe të gjatë, kushtet në oborrin perandorak u vështirësuan shumë, në të mungonin shumë gjëra, sidomos zjarri që përdorej për gatim dhe ngrohje.
Por princeshat krijuan një gjë të re të quajtur fa zhu (ndezja e qiriut), e cila prodhohej me një copë të hollë druri, dy anët e së cilës lyheshin me sulfur të shkrirë. Pasi fërkohej disa herë në drurin e fortë, ajo mund të lëshonte shkëndija, duke prodhuar zjarr.
Deri në kohën e Dinastinë Song, shkencëtari Tao Gu mbajti shënim në veprën e tij "Qing Yi" një shpikje tjetër që quhej huo cun, me kuptimin "i shkurtri i zjarrit". Në fillim njerëzit e quajtën yi guang nu, që do të thotë "prodhimtari i zjarrit".
Ashtu si në shpikjen e parë, druri lyhej me sulfur të shkrirë, por pa arritur të prodhonte zjarr nëpërmjet fërkimit, ndaj më vonë njerëzit e lyen me fosfor. Kështu huo cun digjej vetë shumë thjesht, duke u bërë shkrepësja e mirëpritur shumë nga njerëzit. Faktikisht shkrepësja ka shumë emra të ndryshëm.
Në vendet e tjera, shkrepëset e lyera me sulfur u shfaqën vetëm në shekullin e 16-të, kurse shkrepëset moderne janë shpikur nga anglezët, pastaj u përmirësuan nga suedezët, duke u bërë shkrepëset e sigurta me fosfor. Kinezët i quajnë shkrepëset e shpikura nga vendet e tjera "zjarri i huaj". Në fakt, shkrepësja e parë u shpik në Kinë para mbi 1 mijë vjetëve.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
“Atlantida e Britanisë”: Një shtet i zhytur i tëri në det
Një shet i mbytur rreth 18.000 p.e.r dhe 5.500 p.e.r, i cili shtrihej që nga Skocia Veriore, deri përballë Danimarkës poshtë një rryme gjigande siç transmeton Channel Islands.
Ishte shtëpia e qindra mijërave njerëzve!
Tashmë, pas 15 vjetësh studimesh, historia e Doggerland do të prezantohet në seminarin vjetor shkencorë të Royal Society.
Shkencëtarët, besojnë se zona në fjalë dikur, ishte “zemra” e Europës dhe se ajo u godit nga një cunam shkatërrues, i cili ishte dhe shkaku i fundosjes së tij.
Prof. Dr. Richard Bates, i Sektorit të Gjeofizikës në Universitetin e St. Andrews në Skoci, deklaroi: “Kemi menduar gjithë këto vite për themelet e humbura të këtij vendi, ndërsa gjetjet nga peshkatarët në gjithë Detin e Veriut, janë të shumta.
Do mundohemi të rishfaqim nga e para atë që humbi atëherë dhe me se ajo ngjante. Jemi në gjendje të formojmë florën dhe faunën, me qëllim që t’i japim një pamje ashtu siç njerëzit në lashtësi që jetuan aty. Kështu, do fillojmë të konceptojmë më mirë disa nga ngjarjet më tragjike që ndikuan në ndryshimin e terrenit në atë vend, duke përfshirë dhe detin që ngriti një cunam shkatërrues”.
Programi i studimit është një bashkëpunim ndërmjet Prf. Dr. Richard Bates i Universitetit St. Andrews dhe kolegëve të tij nga universitetet e Aberdeen, Birmingham, Dundee dhe të Uellsit, St David.
Studimi shkencorë do të zbuloi një histori e një të kaluare tragjike, që u karakterizua nga ndryshimi drastik klimaterik.
Ekspozita në këtë simpozium, do të pasqyrojë, ose thënë ndryshe do të kthej pas jetesën e popullsisë, të Mezolitit në Doggerland ndërmjet sendeve dhe strukturave të zbuluara në thellësi të detit.
Ekrani interaktiv i cili shqyrton peizazhin e humbur të Doggerland dhe përfshin gjetjet nga periudha të ndryshme, që do të përfaqësohen në ekspozitë me copa stralli, që u përdoren nga njeriu, si një mjet për kafshët që banuan në këto toka.
Zbulimet tregojnë një imazh të tokës, me male e fusha, me liqene, këneta, deje dhe lumenj. Ekipi i studiuesve, aktualisht studion më shumë të dhënat rreth sjelljes së popullsisë në atë epokë duke e pasqyruar nëpërmjet zbulimeve që ata kanë bërë..
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Zbulime te medha ne lashtesi te Kines
Baruti
Baruti ka qenë një ndër "katër shpikjet më të rëndësishme kineze", i cili tregon për nivelin e lartë teknologjik e shkencor të Kinës së lashtë. Baruti origjinal përbëhej nga sulfuri, salpetri dhe qymyr druri në fazën fillestare. Ai u shpik në shekullin e 9-të të erës sonë, në dinastinë Tang të Kinës feudale dhe u përmirësua më tej në dinastinë Song pas Tangut.
Në gjuhën kineze, barut, do të thotë "ilaç që ndizet" sepse sulfuri dhe salpetri përdoren edhe si barna në mjekësinë tradicionale kineze. Në disa libra të lashtë mjekësorë kinezë, thuhet se baruti mund të mjekojë ulçërën dhe tifon e zorrëve.
Por shpikja e këtij "ilaçi të posaçëm" nuk u bë nga mjekët, por kimistët kinezë, të cilët kërkonin të prodhonin një "ilaç për përjetësinë". Gjatë eksperimenteve të panumërta, kimistët nuk gjetën një ilaç që mund të zgjaste në pafundësi jetën e njeriut, por ata mblodhën njohuri të shumta rreth kimisë. Pasi zbuluan se sulfuri është shumë aktiv dhe i lehtë të ndizet e të transformohet me substanca të tjera, ata shtuan salpetër dhe qymyr druri në recetën e barutit.
Salpetri është një oksid i fortë dhe mund të ndezë një pjesë sulfuri, në mënyrë që baruti të mos digjet menjëherë. Mjeku i njohur Sun Si Miao i dinastisë Tang, e quante këtë në një libër para 1500 vjetëve, si metodën e "frenimit të natyrës së sulfurit".
Kimistët, të cilët pasi mësuan se si të "frenojë" sulfurin, zbuluan rastësisht se përzierja me një sasi të caktuar të sulfurit, salpetrit dhe qymyr drurit, mund të shkaktonte shpërthim. Më vonë, teknikët për prodhimin e armëve ushtarake, filluan studimin për forcimin e fuqisë së barutit. Pas disa provash, duke ndryshuar sasinë e këtyre elementeve kryesorë, ata përvetësuan teknikën për ndezur barutin e mbyllur, që atëherë baruti është bërë një eksploziv i kontrollueshëm.
Krahas përmirësimit të pandërprerë të barutit si lëndë, në shekullin e 11-të të erës sonë, gati 300 vjet pas shpikjes së tij, kinezët e atëhershëm prodhonin tre lloj baruti, që mund të përdorej si eksploziv në artileri, për prodhimin e tymit helmues e të zjarrit të madh.
Sipas një libri të asaj kohe, për këto lloje baruti që përdoreshin në luftë, disa metoda janë shumë të ngjashme me mënyrën e prodhimit të barutit në kohët moderne. Pothuajse në të njëjtën kohë, teknikët shpikën edhe disa armë të lehta e të rënda me barut, ndër të cilat, pushka me strall është më e njohur, si forma fillestare e armëve të zjarrit.
Në shekullin e 13-të, dinastia Yuan e themeluar nga mongolët, drejtoi trupat drejt Azisë Qendrore. Kështu baruti dhe pushka me strall u përhapën edhe në botën arabe. Nëpërmjet arabëve, kjo teknikë arriti në Evropë. Në vitin 1327, receta e prodhimit të barutit u shënua për herën e parë në librat evropianë.
Zbulime te medha ne lashtesi te Kines
Zbulime te medha ne lashtesi te Kines
Anestezia
Anestezia është një lëndë e posaçme dhe kusht i domosdoshëm për kryerjen e një operacioni, Ajo ndihmon në mpirjen e sistemit nervor dhe nëse pacientit nuk do ti bëhet anestezi gjatë operacionit, ai do të ndjejë dhimbje të padurueshme.
Në fillim të shekullit të 19-të, në Evropë, kur kjo lëndë nuk ishte shpikur akoma, mënyra e vetme e mjekut të Napoleonit gjatë operacionit për ushtarëve të plagosur ishte të vepruarit me shpejtësi të madhe. Ai punonte shumë shpejt, në mënyrë që të plagosurit të ndjenin sa më pak dhimbje. Me këtë mënyrë ai arrinte që të operonte gjatë një nate mbi 100 ushtarë.
Kurse në Kinën e lashtë, në kohën e principatës para erës sonë, mjeku i njohur Bian Que shpiku "raki të helmuar" që mund të luante rolin e një lloj lënde mpirëse si anestezia e sotme. Në shekullin e tretë të erës sonë mjeku i njohur Hua Tuo shpiku "Mafeisan", i cili është një lloj tjetër anesteziku dhe mund të përdorej për operacione.
Për të reduktuar dhimbjet e operacionit tek pacientët, Huo Tuo shpiku "Mafeisan" dhe pas pirjes me raki, do të japë efekt të menjëhershëm tek pacienti, i cili do të humbasë ndjenjat. Huo Tuo mund të hapë barkun e pacientit ose të bëjë operacione të tjera.
Gjatë kohës së luftës, Guan Yu u qëllua me shigjetë nga kundërshtarët, helmi i shigjetës dëmtoi menjëherë kocken të tij, në kohë e rrezikshëm Hua Tuo u futa për të mjekuar Guan Yu. As ilaçet e as akupunktura nuk mjaftonin për të mjekuar Guan Yu, mënzra e vetme ishte të hapej lëkura dhe të pastrohej helmi mbi koçk, vetëm kështu mund të shpëtohej jeta e Guan Yu-it. Kështu, Hua Tuo për të bërë operacion, duke shahur njëkohësisht me të tjerë.
Hua Tuo e kishte të qartë që Guan Yu ishte shumë trim dhe i guximshëm që arrinte të duronte dhimbje të forta, pacientët e zakonshëm nuk mund të durojnë dhimbje të tilla. Prandaj, ai duhet të shpikte një lëndë kundra dhimbjes dhe e arriti atë.
Në kohën e tre pricipatave të Kinës së lashtë, pjesa veriore e Kinës u kontrollua nga gjenerali i madh Cao Cao, i cili ka sëmundje të rëndë te koha, një ditë, i dhëmbi shumë koha dhe thërriti Hua Tuo për mjekim. Huo Tuo ishte i mendimit se ai duhet të pijë "Mafeisan", pastaj të hapet koha e tij dhe të nxirret të metë, sëmundja e Cao Cao-it do të shërohet.
Por Cao Cao është një njëri i dyshueshëm, ai shqetësohet se Hua Tuo do ta vrasë pasi ai të pijë "Mafeisan", dhe vendosi ta vrasë Hua Tuo-n. Më në fund, një mjek aq i mrekullueshëm u vra nga Cao Cao. Me të u zhduk edhe "Mafeisan".
Deri në vitin 1844, amerikani Kolton filloi të përdorë "ajërin e qeshit" si anestezik, por efektet nuk ishin të dukshme. Në vitin 1848, amerikani Molton filloi të përdorë eter metilik si anestezik, dhe më pas kjo lëndë u përhap gjerësisht.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Zbulohen krijesa komplekse shumëqelizore 1.5 km nëntokë
Shkencëtarët për herë të parë kanë zbuluar krijesa komplekse shumëqelizore që jetojnë një kilometër e gjysmë nën sipërfaqen e planetit, zbulim i cili hap çështje të reja për përhapjen e jetës në Tokë dhe jetët potenciale nëntokësore në planetët tjerë dhe satelitët e tyre.
Krijesat e reja janë quajtur “krimbat nga ferri” dhe ato janë gjetur në disa miniera ari në Republikën Jugafrikane.
Udhëheqësit e hulumtimit, Gaetan Borgonie nga Universiteti në Gent në Belgjikë dhe Tulis Onstot nga Prinston, kanë thënë se krijesat thellë nën sipërfaqen e tokës, me sistem nervor, atë të tretjes dhe sistemin reproduktiv janë njësoj sikur zbulimi i “Mobi Dikut në liqenin e Ontarios”.
Borgonie në 20 vjetët e fundit ka studiuar sistemin me anë të të cilit krimbat kanë ngritur rezistencën e tyre ndaj stresit. Një numër i madh i këtij lloji mund të mbijetojnë gati pa ajër, në mjedise të larta acidike dhe pavarësisht periudha të gjata pa ushqim.
Kur anija kozmike “Kolumbia” tragjikisht u dogj me rastin e hyrjes në atmosferën e Tokës në vitin 2003, krimbat, të cilët ndodheshin në rezervuarët e tij të vendosur në krahë, ishin të vetmit që shpëtuan.
“Kjo është diçka plotësisht e re”, ka thënë Onstot, puna e të cilit në Republikën Jugafrikane në dhjetë vjetët e fundit bëri revolucion në njohjen e jetës së përgjithshme mikrobiologjike të njohur si “extremophiles”, të cilët jetojnë në vende që për një kohë të gjatë është besuar se nuk janë të përshtatshme për jetë.
Hulumtimi sigurisht se do të nxisë sfida të reja shkencore dhe do të shkaktojë kontroverse, pasi që zbulimi është bërë në një mjedis ku shkencëtarët kanë konsideruar se jeta nuk mund të ekzistojë.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Zbulim i ri.Zbulohet dinosauri me i vjeter mishngrenes,me pupla
Nje fosili 150 milionë vjecar u zbulua kohët e fundit në një gurore gëlqerore në Bavari i cili eshte "ruajtur per bukuri",dhe qe u pagëzua me emrin ''Sciurumimus albersdoerferi'' ("Scirius" është emri i gjinise që i përkasin ketrat).
Sciurumimus ishte ndoshta një Megalosaurus i ri, një grup prej dinozaurëve të mëdhenj mishngrënës bipedal. Mostrat e gjetura kishin një kokë të madhe, femure te shkurtra ,pupla të gjata qe mbulonin trupin dhe nje bisht nga pas.
"Kur e pashë për herë të parë unë kam qenë i pagojë. Edhe pa marrë parasysh gjendjen e jashtëzakonshme te pendëve, ishte një nga fosilet më te mira te zbuluara ndonjëherë", thotë menaxheri i kërkimeve Oliver Rauhut, paleontolog në Koleksionin Shtetëror të paleontologjise dhe Gjeologjise ne Bavaria, Gjermani.
''Lucertoloni'' lamtumirë?
Deri tani, paleontologët kishin gjetur vetëm praninë e te pareve te Celurosauritit,simboli i Coelurosauria-s, një grup i dinosaurëve që përfshin zogj të ngjashme me nëngrupet tirannosauroidi, maniraptora dhe ornitomimosauri.
Që ''Sciurumimusi'' i perket një degë krejtësisht të ndryshme evolucioniste se celurosauriteve,kete e tregon prezenca e puplave në fosilin e dinosaurit,qe nuk ishte një përjashtim, por normë, thotë Rauhut.
"Është e mundshme që të gjithë dinosaurët te ishin me pupla", shton studiuesi. "Unë mendoj se ne duhet të lëmë mënjanë imazhin e dinosaurëve si lucertoloni qe ishin shume te medhenj."
Për më tepër, edhe pse fosilet e dinosaurëve me pupla,që janë zbuluar në pjesë të ndryshme të botës, janë relativisht të pakta (kushtet për fosilizim e puplave janë jashtëzakonisht të rralla), tregojnë se ky tipar ishte mjaft e përhapur gjatë periudhes se Kretakut dhe Jurassicut,thekson Corwin Sullivan paleontolog në Akademinë Kineze të Shkencave në Pekin.
Gjëja më interesante, sipas Sullivan, është ajo që Sciurumimusi përfaqëson evolucionin e puplave. Deri tani, studiuesit besonin se pupla kishte evoluar tek Celurosauri-iti. -Sciurumimusi,megjithatë, është "prova e parë e qarte" që tregon per shfaqjen e pendëve tek dinozauret-si zogjtë, thotë Sullivan.
Sipas autorëve të studimit, kjo sugjeron se dinosaurët puplore kishin një paraardhës të përbashkët që transmetonte këtë funksion në çdo degë të pemës evolucionare te dinosaurëve. Është gjithashtu e mundur, se,pavarësisht puplave, në të gjitha grupet e dinozaurëve, ky tipar ka evoluar ne menyre te pavarur.
"Ne paleontologët duhet të gjejmë më shumë fosile, ndoshta krijesa madje edhe më pak të ngjashme me zogjte sic është Sciurumimus, për të kuptuar se si gjërat shkuan."
Studimi mbi speciet e reja fosile, është publikuar në revistën ''Proceedings'' te Akademisë Kombëtare të Shkencave gjermane
http://www.nationalgeographic.it/scienza/2012/07/03/news/dinosauro_scoiattolo_carnivoro_penne-1127773/
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Historiku i Doganave
Detyrimet doganore janë taksat më të vjetra që janë mbledhur historikisht. Ato kanë lindur, siç tregojnë edhe faktet historike, qysh në rendin skllavopronar, por zhvillimin dhe peshën e duhur ato e morën në fazën e dytë të zhvillimit të marrëdhënieve feudale dhe sidomos fazën e parë të zhvillimit të marrëdhënieve kapitaliste.
Natyra dhe roli i detyrimeve doganore nuk ka qenë i njëjtë në të gjitha periudhat e zhvillimit historik. Duke filluar nga shekulli XV kur roli i tyre filloi të marrë rëndësinë që përcjell edhe sot e deri në shekullin XVIII roli i detyrimeve doganore përqëndrohej në rregullimin e bilancit tregtar të vendit, me qëllimin për të siguruar futjen e arit në vendn që në atë kohë konsiderohej si e vetmja pasuri.
Kjo ishte pasojë e mbizotërimit në atë kohë të teorive dhe politikave merkantiliste në ekonomi. Gjatë gjithë kësaj kohe mbizotëruan detyrimet doganore që synonin mbrojtjen e prodhimit vendas dhe për këtë arsye ajo periudhë mund të quhet edhe periudha proteksionizmit në doganë.
Në shekullin XIX gjithmonë e më tepër filluan të zenë vend idetë e Adam Smithit për tregtine e lirë, duke ndryshuar edhe qëllimin për të cilin vazhdonin të mblidheshin detyrimet doganore. Tashmë ato filluan të konceptoheshin jo më si një pengesë për futjen e mallrave të huaja në tregun e brendshëm por si një mjet për të mbledhur të ardhura për financat publike, duke profilizuar kështu rolin fiskal të detyrimeve doganore.
Në vigjilje të shekullit XX dhe sidomos në dekadat e para të tij, filloi të ridimesionohet roli që duhet të luante dogana, duke i dhënë një profil ekonomk, dhe në kuadër të saj edhe vetë detyrimeve doganore, ide kjo që pas Luftës së Dytë Botërore mbështeti gjithë frymën e integrimit ekonomik dhe tregtar që ka arritur kulmin në konceptin e ekonomisë globale dhe shprehjen e vet në Organizatën Botërore të Tregtisë.
Proteksionizmi dhe liberalizmi
Detyrimet doganore dhe kufizimet sasiore në import ose eksport përbëjnë ato që shpesh quhen instrumenta të politikës tregtare. Nëpërmjet zbatimit të detyrimeve doganore dhe/ose të kufizimeve sasiore në import, çdo vend kërkon të rregullojë fluksin e mallrave të importuar në tregun e vet duke rritur në këtë treg ofertën e mallrave me çmime më pak konkurruese se ato të mallrave të ofruara nga prodhimi kombëtar në tregun e brendshëm, gjë që ndikon patjetër edhe në krijimin e çmimeve të konsumit në tregun e brendshëm. Në këtë rast thuhet se ky vend kërkon të mbrojë prodhimin kombëtar.
Në qoftë se një mbrojtje e tillë bëhet e nevojshme apo merr njëfarë rëndësie për një vend, atëhere kjo nevojë konkretizohet në hartimin e politikave doganore të ashtuquajtura “proteksioniste”. Proteksionizmi është e kundërta e atij që quhet liberalizëm doganor. Ky i fundit, gjithmonë në lidhje me doganën, nënkupton që shkëmbimet ndërkombëtare të mallrave të kryhen në kushtet e konkurrencës së lirë.
Megjithatë, edhe brenda një politike doganore liberale vendosja e detyrimeve doganore në importin e mallrave mund të shërbejë për vendosjen e kushteve të drejta të konkurrencës duke mbrojtur prodhimin vendas nga konkurrenca e ndërkombëtare në rastet kur kjo konkurrencë është shtrembëruar për arsye se ndërmarrjet e brendëshme janë të detyruara të përballojnë kosto shtesë në krahasim me ndërmarrjet e vendosura jashtë.
Ndryshimi në kostot e prodhimit mund të këtë arsye nga më të ndryshmet. Mund të kemi të bëjmë, për shembull, me një detaksim (mosvendosje apo heqje e detyrimeve) ose subvencionim që vendet e tjera i bëjnë mallrave që dalin në eksport. Po kështu mundet që të ballafaqohemi me ndonjë politikë dumpingu që mund të praktikojnë ndërmarrjet e vendosura jashtë, për të konkurruar në mënyrë “të pandershme” prodhimin vendas.
Pavarësisht nga arsyet, vihet re se në këto raste, që përmendëm më lart, jemi përpara një shtrembërimi të lojës së konkurrencës dhe për këtë arsye vendi importues duke vazhduar të ndjekë një politikë liberale në fushën e shkëmbimeve tregtare, është i detyruar, pikërisht për hir të rivendosjes së konkurencës së drejtë, të aplikojë detyrime doganore dhe/ose kufizime sasiore në import, për të mbrojtur ndërmarrjet e veta.
Nuk përjashtohen edhe rastet kur detyrime doganore dhe/apo kufizime sasiore të vendosen edhe në eksport, gjë që më tepër sesa me rivendosjen e konkurrencës ka lidhje me mbrojtjen e nevojave lokale të konsumit në raport me një prodhim të caktuar.
Llojet e detyrimeve doganore
Siç thamë më lart edhe në kushtet e një politike nga më liberalet, një vend mund të jetë i detyruar të aplikojë detyrime doganore në import apo eksport. Nisur nga qëllimi i vendosjes, mënyra e vjeljes si dhe koha aplikimit, e të tjera kritere mund të bëhen klasifikime të ndryshme të detyrimeve doganore. Lë të shohim disa prej tyre.
Sipas drejtimit të lëvizjes së mallrave
Nisur nga drejtimi sipas të cilit lëvizin mallrat, hyjnë apo dalin nga territori doganor, mund të kemi:
detyrime doganore importi dhe
detyrime doganore eksporti
Detyrime doganore të importit që vendosen si detyrim për të drejtën e kalimit të kufirit për mallrat që importohen. Niveli i këtyre detyrimeve përcaktohet nga qëllimet ekonomike apo fiskale për të cilat vendosen dhe përfaqëson një nga elementët që formojnë atë që quhet tarifë doganore. Ky lloj detyrimesh doganore është forma më e përhapur që gjendet në të gjitha vendet e botës.
Detyrime doganore të eksportit që vendosen si detyrim për të drejtën e kalimit të kufirit për mallrat që eksportohen. Të tilla detyrime mund ti vendosen mallrave kombëtare me ofertë të vogël të cilat janë të kërkuara për konsum lokal (ky është aspekti ekonomik) si dhe mallrave kombëtare me elasticitet të vogël të kërkesës në tregun e jashtëm.
Gjithsesi, ekzistenca në ndonjë rast i detyrimeve doganore të eksportit përbën gjithmonë një përjashtim nga rregulli i përgjithshëm për të mos vendosur të tilla. Si rregull të gjitha vendet, duke mos marrë në konsideratë interesat fiskale, janë të interesuar për të nxitur eksportin gjë që do të rregullonte bilancin e tyre tregtar duke sjellë në vend më shumë valutë.etj
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Deshmi te nje kulture qytetare,Delmace
Delmace është një vend malor dhe në rrethana të favorshme historike në shek VI-VIII u bë një qendër ekonomike e lulëzuar me një zejtari vendase shumë të zhvilluar deri në përmasat e një "kulture qytetare'' ku janë të dukshme elementet e traditës antike që "dëshmojnë për lidhje gjenetike të padyshimtë midis ilirëve të lashtë dhe arbërve mesjetarë që përdorën këtë varrezë".
Grabitjet si edhe kërkimet e rregullta arkeologjike janë zbuluar në këtë varrezë : rrathë që simbolizojnë diskun e diellit (kultin e tij) varëse me përdorim në veshje ilire, sumbulla gjysmësferike, rruaza bikonike, vathë, togëza rripi që i gjejmë në veshjet pukore të grave të fillim shekullit XX, unaza bronzi e ari etj.
Grabitjet që iu bënë kësaj varreze që kur i hapi në mënyrë të parregullt konsulli francez në Shkodër A. Degran më 1899 i cili rrëmbeu pa pikë përgjegjësie mbi njëqind objekte me vlerë arkeologjike që i shpërndau muzeve të Parisit. Pastaj pasuan gërmime të tjera që shpërndanë gjetjet arkeologjike,në vazhdim nuk përfshinë : kështjellën kishën e Shën Kollit me kishat e Shën Teodorit, të Shën Gjergjit, të shën Mëhillit l, të Shën Gjonit afër kodër vorrez, të Shën Ndreut në lagjen Dobra.
Ndërprerja e zbulimeve arkeologjike në vitet 80- është një faj i pafalshëm shtetëror. Kisha e Shën Kollit me kishat e tjera në afërsi me ndërtimet në kështjellë, të Mesjetës së Mesme, flasin për një vazhdimësi ekonomike, shpirtërore e kulturore në këtë zonë e më gjerë deri nga fillimi i Mesjetës së vonë kur pushtuesit osmanë e ndërprenë përfundimisht këtë zhvillim.
Për emrin Dalmatia/Dalmace/Delmace,Hani është i parë që e krahason me shqipen ''dele'', delme delmer "bari delesh". Emri Delmace e gjejmë kryesisht në shkrime, kurse në toponime dhe persona ku nuk ka ndikuar gjuha e shkruar, shqiptohet Delmace. Këtë fakt e ka vënë re prof. I. Zamputi si edhe prof. K. Luka studiues i mirënjohur i toponimisë shqiptare të shek XVI-XVII i cili thekson "Trajtën delme na e jep edhe emri tjetër i vendit Mbasdelmace".
Trajta Delme trajtohet edhe nga prof. dr. S. Mancaku. Dele/delme janë shumëse të singularizuar të formave të moçme dal/dalm. Kështu emri Delmace bashkë me gjetjet arkeologjike në varrezë dëshmojnë vazhdimësinë iliro-arbërore në Malet e Dukagjinit. Kjo vazhdimësi duket edhe në tiparet antropologjike të arbërve të shek. VI-VIII te banorët e sotëm të Pukës në masën mbi 70 për qind.
Dalmace ne shek.IV
Para shkatërrimit të Kalasë së Delmaces prej ushtrive të knjazit serb, thuhet se sundimtari i kështjellës paska fshehur thesarin nën rrënjët e një lisi të veçuar. Thesari i artë pak nga pak u dha gjethevë një ngjyrë si të artë, duke u zbuluar kështu fshehtësia e thesarit të kështjellës. Edhe lisi mori emrin Lisi i Pares. Po lisi nuk u trazua se sundimtari i kështjellës ia kishte lënë amanet tokës e zanave të Shkamit të Zanave.
Zanat dihet se janë të pavdekshme dhe shumë të fuqishme. Zanat nuk duhen trazuar, se ndryshe bëhen shumë të rrezikshme për njeriun. Prandaj askush nuk gërmonte te rrënjët e Lisit të Pares. Kush e kishte provuar të gërmonte kishte dëgjuar oshtimën e malit kah kalonin zanat që vinin drejt Lisit të Pares për me mbrojtë thesarin. Edhe toka fillonte të lëkundej si të binte një tërmet i fortë. Lisi i Pares është pa aty deri në kohën e Zogut (Mbretit Zog I).
Po vendi i zanave ku ishte ? Legjenda vazhdon : "Zanat rrinë te Guri i Bardhë", 4 km prej kështjellës së Delmacës. Guri i Bardhë nga ana e lindjes është i arritshëm edhe pse rreth 1200 m i lartë prej ku shihet Delmace, Lisi i Pares, Maja Cungut, Puka me Qafë-Ajtyrë, Krovë, Mece, Klos, Bushat e Midhë me Qafë Tmugu e më tej.
Poshtë hapet lugina e bukur e Drinit me Shllakun e Qerretin e Vilës etj. Guri i Bardhë nga ana e Drinit formon një faqe shkëmbore që njihet me emrin Skami i Zanave. Në brendësi të këtij shkëmbi është Mullini i Zanave ku zanat bluajnë grurin a melin për bukë. Për te Mullini i Zanave shkohet nëpër një shpellë të ngushtë me emrin po Shpella e Zanave.
Vitet e fundit ka pasur të rinj të guximshëm që kanë hyrë deri te gurgullima e ujit që buron përmes Gurit të Bardhë. Uji del në fund të Shkambit të Zanave duke formuar një hurdhë të vogël, rrethuar nga perëndimi prej Mrizit të Zanave.
Aty zanat freskohen dhe i gëzohen jetës me këngë e valle përballë luginës mahnitëse të Drinit. Mjerë kush i zemëron zanat. Ato nuk falin. Ngacmuesit i shitojnë e i ngurosin. Po kësaj ane nuk dihet ndonjë rast. Aty ku jetojnë zanat njerëzimi është më i fortë, më i shëndetshëm e më gazmor e mikpritës.
Bukuritë e vendit traditat me pasuritë folklorike e bëjnë këtë vend malor me interes turistik, sportiv e eksplorues, siç bëjnë rinia shkollore, të rinj e të reja kosovare më 1999 dhe veprimtari sportive si ajo e tetorit 2002.
Para shkatërrimit të Kalasë së Delmaces prej ushtrive të knjazit serb, thuhet se sundimtari i kështjellës paska fshehur thesarin nën rrënjët e një lisi të veçuar. Thesari i artë pak nga pak u dha gjethevë një ngjyrë si të artë, duke u zbuluar kështu fshehtësia e thesarit të kështjellës. Edhe lisi mori emrin Lisi i Pares. Po lisi nuk u trazua se sundimtari i kështjellës ia kishte lënë amanet tokës e zanave të Shkamit të Zanave.
Zanat dihet se janë të pavdekshme dhe shumë të fuqishme. Zanat nuk duhen trazuar, se ndryshe bëhen shumë të rrezikshme për njeriun. Prandaj askush nuk gërmonte te rrënjët e Lisit të Pares. Kush e kishte provuar të gërmonte kishte dëgjuar oshtimën e malit kah kalonin zanat që vinin drejt Lisit të Pares për me mbrojtë thesarin. Edhe toka fillonte të lëkundej si të binte një tërmet i fortë. Lisi i Pares është pa aty deri në kohën e Zogut (Mbretit Zog I).
Po vendi i zanave ku ishte ? Legjenda vazhdon : "Zanat rrinë te Guri i Bardhë", 4 km prej kështjellës së Delmacës. Guri i Bardhë nga ana e lindjes është i arritshëm edhe pse rreth 1200 m i lartë prej ku shihet Delmace, Lisi i Pares, Maja Cungut, Puka me Qafë-Ajtyrë, Krovë, Mece, Klos, Bushat e Midhë me Qafë Tmugu e më tej. Poshtë hapet lugina e bukur e Drinit me Shllakun e Qerretin e Vilës etj.
Guri i Bardhë nga ana e Drinit formon një faqe shkëmbore që njihet me emrin Skami i Zanave. Në brendësi të këtij shkëmbi është Mullini i Zanave ku zanat bluajnë grurin a melin për bukë. Për te Mullini i Zanave shkohet nëpër një shpellë të ngushtë me emrin po Shpella e Zanave.
Vitet e fundit ka pasur të rinj të guximshëm që kanë hyrë deri te gurgullima e ujit që buron përmes Gurit të Bardhë. Uji del në fund të Shkambit të Zanave duke formuar një hurdhë të vogël, rrethuar nga perëndimi prej Mrizit të Zanave.
Aty zanat freskohen dhe i gëzohen jetës me këngë e valle përballë luginës mahnitëse të Drinit. Mjerë kush i zemëron zanat. Ato nuk falin. Ngacmuesit i shitojnë e i ngurosin. Po kësaj ane nuk dihet ndonjë rast. Aty ku jetojnë zanat njerëzimi është më i fortë, më i shëndetshëm e më gazmor e mikpritës.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Misteret e pafundeme te Sumereve..!
Sumerët, një nga qytetërimet më të lashta të njerëzimit, qytetërimi i parë i cili shpiku shkrimin dhe shumë gjëra të tjera.
Është qytetërimi i cili dhe sot e kësaj dite gjendet nën petkun e misterit dhe askush nuk mund ta ç’kodojë atë.
Ndër vite arkeologët studiojnë mbetjet spontane nga ky qytetërim i cili me aftësinë dhe “mrekullitë” e tij, akoma dhe sot për ne ngjan i pa imagjinueshëm, sigurisht kurrsesi i arritshëm!
Por, ndër shuimë mbetje të këtij civilizimi, më të mahnitëse janë skulptura e perëndive, ndërsa mister të pa zgjidhur përbëjnë stolit e tyre!
A kishin perënditë e Sumerëve ora?
Në fotografinë që ju parqitet, është Ninourta mbreti i Sumerëve. Sot ai gjendet në Muzeun Kombëtar të Anglisë.
Shikoni në rrethin 1, kryqin!
Shikoni në byzylykun që ndodhet në kyçin e dorës, rrethi 2!
Ndërsa në rrethin 3, duket shumë qartë se ai me gishtin e tij, shtyp diçka në rrethin e kornizës, apo portës hyrëse!Është mekanizëm i cili hap dhe mbyll portën?Apo është një zile?
Arkeologët, ende nuk janë në gjendje të përcaktojnë me saktësi atë çka pasqyrohet në imazhin e mbretit Ninuorta
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Ka filluar shperberja e Groenlandes.!!??
Një satelit i NASA-s ka regjistruar imazhet e një ajsbergu të stërmadh teksa shkëputej nga një prej akullnajave më të mëdha në territorin e Groenlandës në Arktik.
Imazhet e satelitit Aqua të NASA-s tregojnë ajsbergun të shkëputet nga një lumë i akullt lundrues, pjesë e një akullnaje kryesisht e mbështetur në tokë
Ajsbergu me madhësi sa dyfishi i ishullit të Manhatanit të New York-ut, rreth 120 kilometra katror, u shkëput nga akullnaja Peterman e Groenlandës këtë javë.
Krisja e akullit ishte vënë rë fillimisht në vitin 2001.
Është hera e parë në dy vjet që një ajsberg masiv shkëputet nga kjo akullnajë.
Ajzbergët shkëputen nga akullnajat herë pas here, por shpeshtësia dhe përmasat e ajsbergëve të viteve të fundit, kanë ngjallur shqetësime tek shkencëtarët se ngrohja globale është një faktor.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
E ardhmja,ilace inteligjentë në trupin e njeriut
Ne nga experimentet me te fameshme qe do te ndikoje dukshem ne shoqerine njerzore eshte shpikja e ilaceve inteligjente,qe po ndiqet nga Divizioni i Bioshkencës hapësinore, Qendra Kërkimore Ames e NASA, Kaliforni, SHBA
Ky experiment deri tani eshte ne proces proces,ku ende nuk bëhet e ditur se sa do te jete kostoja e tij.
Imagjinoni një kapsulë inteligjente që, e futur në trupin tonë, lëshon një ilac sapo ndien një problem klinik.
Një arritje e tillë mund të shpëtojë shumë njerëz që goditen prej sëmundjeve që kërkojnë trajtim të vazhdueshëm, edhe pse jo të rregullt, me ilace, si në rastin e diabetit. E kanë vënë në veprim studiuesit e Qendrës Kërkimore Ames të NASA në Kaliforni, duke përdorur një tub karboni (cilindra shumë të vegjël të përbërë nga atome karboni) për të fabrikuar një kapsulë mikroskopike për ta futur nën lëkurën e astronautëve.
Ideja është që në kapsulë të vendosen qeliza biologjike të gatshme,që të reagojnë ndaj rreziqeve më të ndryshëm, si përshembull rritja e nivelit të rrezatimit (shkaktuar për shembull nga shpërthime diellore), si dhe të lëshojnë medikamente që aktivizojnë mbrojtjet e organizmit. Këto qeliza modifikohen artificialisht duke ndërhyrë vecanërisht tek gjenet e tyre, duke i nxitur ata që të prodhojnë medikamente si reagim ndaj stimujve të caktuar.
Për mbrojtjen nga rrezatimet mund të krijohen posacërisht qeliza që prodhojnë dhe clirojnë G-CSF (faktori stimulues i kolonive të granulociteve), një medikament që është provuar tashmë tek pacientët e sëmurë me tumor dhe që i janë nënshtruar radioterapisë. Një kapsulë e fabrikuar me nanotuba karboni përvetëson një strukturë poroze që lejon qelizat në brendësi të saj të ushqehen dhe të riprodhohen si dhe ilaceve që ato lëshojnë kur hyjnë në cikël.
Sic konfirmon David Loftus, projektuesi i kësaj biokapsule në Ames, "qelizat në brendësi të saj krijojnë dhe lëshojnë molekula terapeutike, që dalin dhe përhapen nëpërmjet mureve të saj". Pas pak kohësh dispozitivi do të përdoret fillimisht në prova klinike tek kafshët, dhe më vonë do të provohet tek njerëzit.
Nëse do të funksionojnë, biokapsulat "do të hyjnë në shërbim" në Stacionin Hapësinor Ndërkombëtar brenda 10 vitesh.Më pas, aplikimi i tyre mund të vazhdojë në Tokë. Nëse do të lidhej me pankreasin, për shembull, kapsula mund të lëshojë insulinë në rastet kur rritet niveli i sheqerit në gjak: një sistem i vërtetë terapeutik i automatizuar për personat e sëmurë me diabet...
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Grimca Higgs Boson
Nëse jeni të interesuar të kuptoni se çfarë është grimca Higgs Boson duhet të shikoni këtë video.
Shpjegimi jepet nga fizikanti i grimcave Daniel Whiteson (para se të zbulohej nga laboratori i CERN) duke shpjeguar se çfarë është dhe se si LHC do e gjejë atë.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Homo erectus nuk ishte i vetëm
Fosilet e gjetura në Kenia tregojnë se 2 milionë vite më parë kanë jetuar dy specie Homo habilis e Homo rudolfensis
Zbulimi i fosileve në Kenia vërteton teorinë e diversitetit të paraardhësve tanë. Sipas një studimi të publikuar në revistën shkencore britanike “Nature”, fosilet konfirmojnë se në kontinentin afrikan, rreth dy milionë vjet më parë kanë ekzistuar disa lloje speciesh Homo erectus, Homo habilis e Homo rudolfensis.
“Tashmë është e qartë se këto dy speciesh të Homo erectus kanë jetuar në të njëjtën kohë”, ka deklaruar Fred Spoor (Instituti Max Planck i antropologjisë evolucioniste në Lips të Gjermanisë), i cili ka drejtuar kërkimet shkencore.Homo erectus është edhe zbuluesi i zjarrit
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Shampanja dhe fillimet e historisë së saj...
Hapat e parë të zhvillimit të shampanjës nisin me pushtimin e Galicisë prej romakëve. Romakët sollën në rajonin e Shampanjës (Champagners) jo vetëm rrushin dhe verën, por krijuan me urbanistikën e tyre edhe një produkt rasti, qilarin e parë të madh të verës.
"Për të ndërtuar në shekullin IV këtë qytet, pra kryeqytetin e provincës romake të Belgjikës, të cilën e quanin Durocortorum, duheshin gurë. Për këtë duhej rrëmuar nëntoka, sepse i gjithë territori është terren gëlqeror", - shpjegon Jean-Pierre Redon nga kantina e shampanjës “Taittinger”.
Durocortorum romak është sot qyteti Reims, nëntokën gëlqerore të të cilit romakët e gërmuan si një djathë zviceran. Megjithatë, ideja për t'i përdorur këto shpella si qilarë vere, lindi 700 vjet më vonë. "Ishin murgjit e Mesjetës, benediktinët, ata që si të thuash i vunë në përdorim shpellat gëlqerore. Ata i përdorën dhe i zgjeruan ato duke krijuar edhe rrugë lidhëse midis shpellave të veçanta", - sqaron Jean-Pierre Redon.
Shampanja është krijuar vetvetiu
Në shekullin e 16-të dhe 17-të vera e Shampanjës ishte e njohur edhe në oborrin mbretëror francez. Por, asokohe ajo ende nuk ishte shkumëzuese. Shampanja ishte një verë pa gaz, ashtu si gjithë të tjerat. Sipas legjendës, thuhet se ai që ka shpikur shampanjën, ishte murgu benediktin Dom Perignon, i cili punonte rreth vitit 1668 si mjeshtër i kantinës në abacinë Hautvillers.
Por e vërteta nuk është krejtësisht kështu, mendon shoqëruesja e turistëve, Aline Milley: "Dom Perignon është një mit. Ne nuk kemi dokumente me shkrim, që të vërtetojnë se ai e ka shpikur shampanjën. Por ajo që dimë mirë, është se ai është i pari që ka përdorur teknikën e përzierjes. Shampanja nuk ka një origjinë të qartë dhe as shpikës.
Shampanja është krijuar vetvetiu". Ajo që Dom Perignon përziente nga fuçitë e depove të ndryshme, ishte gjithmonë më e mirë se vera origjinale, por megjithatë ajo as në kohën e tij nuk ishte shkumëzuese. Përveç kësaj, ai zbuloi se si nga rrushi i kuq mund të prodhohej vera e bardhë, duke i veçuar shpejt lëkurët e kuqe të rrushit nga lëngu.
Deri në shekullin e 18-të procesi i shkumëzimit të verës nuk ishte vënë re. Pozicioni verior i Shampanjës kushtëzon fillimin e shpejtë të të ftohtit në vjeshtë. Kjo bën që fermentimi shpesh të ndërpritet përpara se të jetë shndërruar në alkool e gjithë glukoza e rrushit. Në pranverë, kur temperatura rritet sërish, fillon fermentimi dhe krijohet gazi që e bën verën të shkumëzojë.
Por deri në shekullin e 18-të kjo nuk u vu re, sepse vera depozitohej nëpër fuçi dhe gazi me kalimin e kohës dilte. Pas kësaj nisi periudha e shampanjës në shishe, e cila mori nxitje veçanërisht pasi mbreti Luigj i 15-të i Francës lejoi për herë të parë në vitin 1728 transportimin e shampanjës në shishe.
Përmbajtja e lartë e gazit të shampanjës në shishet e asaj kohe kishte shpesh efekt shkatërrues dhe u krijonte probleme të mëdha tregtarëve. Edhe në mesin e shekullit të 19-të ndodhte që një prodhues të humbiste gati 50% të prodhimit të shampanjës së tij, sepse shishet nuk i bënin dot ballë fuqisë së gazit dhe shpërthenin. Anglezët ishin preferues të mëdhenj të verës pa gaz të Shampanjës qysh në shekullin e 18-të. Për këtë në Angli sollën shumë shpejt xhiro të mëdha shitjeje edhe shishet e shampanjës me gaz.
Madame Barbe-Nicole Cliquot-Ponsardin dhe zgjidhja e problemit
Pas kësaj, erdhi Madame Barbe-Nicole Cliquot-Ponsardin, një sipërmarrëse me vizion. Kjo zonjë i dhuroi emrin e saj edhe kësaj marke nobël. Mjeshtri gjerman i kantinës së saj, Anton von Müller, shpiku në vitin 1813 pultin për përzierjen në shishe, prej nga vera me shkumë u bë edhe më e kthjellët.
Ky ishte një avantazh i madh për shitjen. Xhiroja u rrit. Nga disa qindra mijë shishe të shitura në vitin 1785, në vitin 1845 u shitën 6,5 milionë të tilla. Sot numri i shitjeve është shumëfishuar. Sasia më e madhe e shampanjës pihet në fund të vitit. 65% e të gjitha shisheve të shampanjës hapen në periudhën mes Krishtlindjeve dhe Vitit të Ri.
Në 2008-n u prodhuan gjithsej 300 milionë shishe dhe ne vitin 2011 rreth 400 milionë shishe. Kjo do të thotë që dy të tretat e këtyre 400 milionë shisheve me shampanjë janë pirë brenda një jave.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Varr me 16 duar te djathta ne Egjyptin e lashte
Nje grup arkeologesh duke germuar ne nje pallat ne qytetin Avaris,ne Egjypt,kane bere nje zbulim te rralle.
Arkeologet kane sjelle ne drite skeletet e 16 duarve njerzore,te varrosura ne kater hapsira.Dy prej ketyre u gjenden perballe nje hapsire,qe mendohet te kete qene nje salle mbledhjesh.Ne dy hapsirat e tjera,qe duket se jane ndertuar pak me vone,gjendeshin mbetjet skeletore te 14 duarve te tjera.
Te 16 duart e gjendura ne kete ndertese,jane duar te djathta dhe asnje e majte.
''Pjesa me e madhe e duarve jane shume te medha dhe ndonje prej tyre ishte shume,shume e madhe'',deklaron Manfred Bietak,derjtori i germimeve.
Gjetjet ne Delten e Nilit,ne veri perendim te Kajros,arrijne nje moshe rreth 3600 vjecare,periudhe ku ketu jetonin Hyksos-et,nje popull qe besohet te jene banoret e pare te veriut te Kanaanit,nje pjese e tyre kontrollonin Egjyptin,dhe krijuan kryeqytetin e tyre Avaris-in,nje vend qe sot quhet me emrin Dillo el-Daba
Enigma dhe misteri qendron se si jane dhe pse jane vendosur vetem duar te djathta ne varre,dhe pse ato duar jane me te medha nga duart e njerzve te tjere te asaj periudhe te hershme..?
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
''Darka e fundit'',piktura ku Leonardo da Vinçi perjetsoi vehten.
Sipas një eksperti britanik artesh, mjeshtri i madh i Rilindjes italiane, Leonardo da Vinçi ka përjetësuar portretin e tij në dy prej dishepujve në një nga pikturat më përfaqësuese të piktorit të madh, “Darka e fundit”. Të dhëna nga periudha e rinisë së Leonardo da Vinçit ka shumë pak, përveç faktit që, sipas Giorgio Vasari, gjeniu i gjithanshëm i Rilindjes ishte një njeri me bukuri të rrallë.
Dhe, edhe pse disa dijetarë të kohës kishin dyshuar gjithmonë se piktori toskan kishte portretizuar vetveten në një nga pikturat e tij, ashtu si kishin bërë para tij Andrea Mantegna dhe Benozzo Gozzoli dhe ndoshta në kohën e vet edhe Mikelanxhelo, deri më tani askush nuk kishte identifikuar piktura ose afreske ku kjo gjë të vërtetohej edhe për Leonardon. Por specialisti i arteve, Ross King, sugjeron se piktori i ‘Mona Lisa’ i ka dhënë karakteristikat e tij fizike dy apostujve që gjenden në pikturën e famshme ‘Darka e Fundit’, dhe pikërisht dishepujve Thomas dhe Jakobi i Vogël.
“’Darka e fundit’ nga Leonardo është vepra e vetme në të cilën askush, qoftë akademik apo amator, nuk ka kërkuar asnjëherë për të gjetur një portret të Leonardos”, – tha King për gazetën ‘Independent’ .
Prova e argumentit të tij mbështetet në një poemë pak të njohur, shkruar në vitet nëntëdhjetë të shekullit të pesëmbëdhjetë, nga miku i tij Gasparos Visconti, në kohën kur Leonardo ishte duke pikturuar ‘Darkën e Fundit’, në kishën Shën Maria, në Milano.
Në poemën në fjalë, Visconti ‘tallet’ me një artist të kohës, i shquar për pamjen e bukur, emrin e të cilit nuk e përmend, i cili ka vendosur autoportretin në pikturën e tij. Sipas studiuesit britanik, gishti i ngritur nga apostulli Thomas, në ‘Darkën e fundit’, duket sikur evokon një gjest tipik që i atribuohet Leonardos.
Gjithashtu, King e mbështet teorinë e tij edhe në një portret të Leonardo da Vinçit që i përket vitit 1515, i bërë nga njëri prej asistentëve të tij, ku duket një njeri me bukuri klasike; me një hundë greke, flokë të gjatë dhe mjekër të madhe, kjo e fundit e rrallë për një burrë italian të epokës. Sipas King, dy apostujt e ‘Darkës së fundit’, ku sipas tij Da Vinçi ka përjetësuar vetveten, Thomas dhe Jakobi i Vogël, kanë të njëjtat karakteristika.
http://www.dailymail.co.uk/news/article-2189604/The-Last-Supper-Fascinating-new-theory-suggests-Leonardo-da-Vinci-used-face-TWO-apostles.html
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Raketa “Angara” së shpejti bëhet gati për start
Ekzemplari i parë i stinës së verës i raketëmbajtëses (shtratit të raketës) “Angara” do të konstruktohet deri në fund të vitit 2012. Këtë e bëri të ditur Zëdhënësi i Qendrës, që mban emrin Hruniçev - konstruktorit të shquar të kësaj teknike të fushës së kozmosit.
Lloji i raketave universale të brezit të ri “Angara” përfshin shtretër të klasit të lehtë, të mesëm dhe të rëndë. Lëshimi i “Angara-s” së lehtë nga kozmodromi "Plesetsk" (qarku Arhangelsk) është planifikuar të kryhet në tremujorin e dytë të vitit të ardhshëm.
Kompania po shqyrton mundësinë e krijimit të raketës super të rëndë, të destinuar për misione ndërplanetare. Nëse fluturimet në Mars dhe në planete të tjera janë një çështje e së ardhmes së largët, përkundrazi, ekspedita në Hënë dhe krijimi atje i një baze të përhershme, mendojnë ekspertët, është një gjë plotësisht reale tashmë në një kohë të afërt.
Aktualisht, po shqyrtohet ideja e fluturimit në Hënë me anije kozmike, të montuar mbi bazën e moduleve. Qendra Hruniçev tashmë po ndërton modulet standarte me peshë 22 ton. Në raport me një raketë më të fuqishme nevojitet ndërtimi i moduleve krejtësisht të ndryshëm.
Agjencia Federale Kozmike e Rusisë "Roskozmos" ka një projekt për të ndërtuar raketa që mbartin ngarkesa deri në afro 60 ton. Anija kozmike për në Hënë do të montohet në një orbitë të ulët të Tokës dhe do të përbëhet nga dy module të tillë, që do të nxirren në orbitë me dy lëshime hapësinore. 120 ton është ai minimum, që nevojitet për fluturimin në Hënë, ose diçka përreth saj, shprehet Zëdhënësi i Akademisë Ruse të Kozmonautikës Juri Karash:
- Nëse bëhet fjalë për fluturimin në Mars, atëherë masa e përafërt e komleksit pilotues luhatet nga 450-500 ton. Kësisoj, është i pashmangshëm hartimi i një skeme me shumë lëshime hapësinore, çështja është se për sa lëshime bëhet fjalë.
Veçoria e “Angara-s” ka të bëjë me përdorimin e lëndës djegëse ekologjikisht të pastër, përfshirë oksigjenin dhe vajgurin, në dallim nga “Proton-i”. Siç dihet, midis Rusisë dhe Kazakistanit herë pas here lindin probleme rreth kozmodromit "Bajkonur". Kjo lidhet me faktin, se gjatë kohës që “Protoni” starton, një farë sasie karburanti toksik e dimetil-hidrozinit, bie mbi territorin kazakistanas duke shkaktuar kësisoj ndotje ekologjike, thekson Juri Karash:
- Nëse mbartësi-raketor do të punojë me karburant ekologjik, rënia e tij mbi territorin e Kazakistanit nuk do të sjellë asnjë dëm. Prandaj vënia në punë sa më shpejt e raketëmbajtëses “Angara-s” do të ndihmojë për eliminimin e problemeve midis dy vendeve, që lidhen me kozmodromin "Bajkonur".
Nëse bëhet fjalë për dimetil-hidrozinin, kjo lëndë vërtet që është mjaft toksike, por nëse sistemet e furnizimit punojnë normalisht dhe nuk ndodh avari në kompleksin startues, atëhere ai është një karburant krejt pa rrezik. Por, edhe nëse ndodh avari dhe raketa bie në tokë, karburanti përhapet përdhe dhe gjatë kontaktit me ujin, pas disa orësh, kjo lëndë shndërrohet në një substancë të dobishme për bimësinë, rritja e së cilës madje merr më për mbarë.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Zbulohet proteina “PlyC”,alternative e antibiotikëve
Një studim i publikuar në “Proceedings of the National Academy of Science”, zbulon strukturën e antibiotikut bakterofag, “PlyC”.
Shkencëtarët australianë, në bashkëpunim me kolegët amerikanë, kanë zbuluar strukturën atomike të një proteine virale antibakteriale, që mund të oferojë një alternativë të fuqishme të antibiotikëve.
Studimi i “Moshash University” të Melburnit, i “Rockefeller University” dhe “University of Maryland”, publikuar në “Proceedings of the National Academy of Science”, zbulon strukturën e antibiotikut bakterofag, “PlyC”, që specifikisht infekton dhe vret bakterët, të cilët shkaktojnë infeksione.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
E rralle, 'Foka Murgeshë' në brigjet shqiptare, italianët: Ruajeni!
Foka murgeshë, është një lloj gjitari në rrezik zhdukjeje. Ditët e fundit kjo lloj foke është parë në brigjet shqiptare, 35 milje larg brigjeve italiane të Salentos. Ndaj ekspertët italianë u bëjnë apel autoriteteve përkatëse shqiptare që gjitari të ruhet nga zhdukja.
Më parë kjo lloj foke popullonte disa brigje italiane që lagen nga Deti Mesdhe, por sot nga ky lloj gjitari numërohen rreth 500 ekzemplarë që jetojnë në koloni të shpërndara. Dhe fokat e fundit sipas ekspertëve italianë kanë kapërcyer ngushticën e Otrantos dhe kanë mbërritur në brigjet shqiptare.
Njoftimin se kjo lloj foke është parë në ujërat shqiptare është bërë nga turistët në Lecce që pasi e fotografuan gjitarin e bënë të ditur lajmin dhe për agjencine “Sportellodeidiritti”.
Mes turistëve i indinjuar nga lajmi fokën e pa dhe profesori Antonio Terlizzi, profesor i Zoologjisë e Biologjisë së ambientit në Universitetin e Salentos.
“Është një fakt shumë i rëndësishëm që kjo lloj foke shikohet në Shqipëri. E konsideruar kafshë në rrezik zhdukje, ajo rrezikon vërtet zhdukjen sepse ka nevojë për ambient të qetë dhe jo artificial.
Profesori italian uron që autoritetet shqiptare të nisin një program të rreptë për mbrojtjen e fokës murgeshë dhe të ndihmohet që ajo të riprodhohet në mënyrë që të shmanget zhdukja e saj, ashtu si ndodhi në brigjet italiane”.
Sipas drejtorit të Muzeut të Ambientit në Lecce, ‘Brigjet shqiptare janë shumica të pashfrytëzuara dhe të izoluara. Kështu që foka do mund të gjejë atje një ambient ideal dhe të shumohet ashtu si dikur mbushte brigjet italiane”.
Sipas eksperëve foka murgeshë e fundit e parë në Itali është dokumentuar në vitin 1974 ku janë bërë dhe fotografi në Salentos. “Kanë qenë një grup zhytësisht që i zbuluan në një shpellë në Ciocolo, pranë Santa Maria të Leuca.”, shprehet profesor Genuario Belmonte që shton se ‘do ishte mirë që kafsha të kthehej në brigjet e Salentos, por popullata në rritje e njerëzimit këtu na bën të mendojmë vetëm të kundërtën”.
(d.bonollari/BalkanWeb)
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Nje krijese misterioze qe nuk eshte indentifikuar
Gjahtarët në Namibi kanë kapur një krijesë të çuditshme që kurrë më parë nuk është parë. Xhirimi shkaktoi reagime të mëdha nëse është fjala për një qenie nga një tjetër planet, një krijesë mitike apo diçka krejtësisht e ndryshme.
Xhirimi që shfaqë një krijesë pazakontë të kapur në Afrikë, është parë 250 mijë herë në vetëm një ditë. Në përshkrimin e tij thuhet se gjuetarët lokale në Namibi kanë parë një krijesë të çuditshme, në kërkim të ushqimit. Një nga gjuetarët e goditi me një plumb, pas të cilit sulm largohet në shkurre, ku gjuetarët sërish e gjejnë.
Gjahtarët kanë gjetur edhe tre qenieve të tjera të ngjashme. Njëri prej tyre i sulmoi ata, kështu që ata e vranë, ndërsa pjesa tjetër iku.
Trupi i krijesës së çuditshme është dërguar në kampin e gjuetisë, ndërsa priten ekzaminimi i tij.
Në Youtube në ndërkohë ka nisur debati i “zjarrtë” për prejardhjen e tij. Derisa disa besojnë se kjo është një fotografi e rreme, të tjerët janë të bindur për vërtetësinë. Disa madje pretendojnë të kenë parë vetë krijesa të ngjashme.
Shikojeni videon dhe gjykoni vetë se për çfarë mund të jetë fjala. Për krijesa të ndonjë planeti tjetër, mitike apo diçka tjetër!
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Dinosauret nen hunden e NASA-s
NASA ka gjetur shenja të jetës antike të dinosaurëve që mendohet të kenë jetuar 110 milion vjet më parë. Kësaj rradhe, zbulimi nuk është bërë në Mars. Shenjat janë gjetur në Tokë, në kopshtin e NASA-së,para hundes se saj.
Gjahtari i dinosaurëve, Ray Stanford ka njoftuar lokacionin e gjurmës së dinosaurit të zbuluar javën e kaluar. Ai e ka gjetur saktësisht në territorin e Qendrës së Fluturimit Goddard Space të NASA-së. Sipas Stanford, gjurma i takon t, lloj i mbuluar me gjemba dhe me katër këmbë.
Qendra Fluturimit Goddard Space të NASA-së,ku u gjend fosili
“Shkenctarët e hapësirës janë dukë ecur në vendin e saktë ku para 110 deri në 112 milion vjet më parë kanë ecur këta dinosaur të mëdhenj e të rëndë.” ka thënë Stanford.Zbulimi i shkenctarit është konfirmuar nga David Weishampel, autor i librit “Dinosaurët e bregut të lindjes”.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Zbulohet vula e Sansonit..?
Arkeologët duke gërmuar në kodrat Beit Shemesh pranë Judesë në Jeruzalem,gjetën një vulë të lashtë prej guri, e cila mund të përfaqësojë historinë e Dhiatës së Vjetër të Sansonit në luftën kundër luanit.
Vula e vogël (më pak se një centimetër në diametër) tregon një kafshë të madhe me bisht mace e sulmuar nga një burrë.Vula është zbuluar në një shtresë toke që daton rreth shekullit të njëmbëdhjetë, kur fiset e Izraelit u zhvendosën në zonë,pas pushtimit të Kanaanit nga Jozueut. Kjo ishte një kohë kur hebrenjtë ishin duke u udhëhequr nga krerë të njohur si gjyqtarë, njëri prej të cilëve ishte Sanson.
Vendndodhja e zbulimit,është në afërsi të lumit Sorek që shënon kufirin midis Izraelit dhe armiqve të tyre Filistejve,gjithashtu mbi vulën mund të jetë një hero,thonë arkeologët izraelitë.
Si alternativë të saj, mund të thuhet se aty mund te jete vepra e një heroi të fortë të mjaftueshme për të luftuar një luan, ndoshta pastaj u bë historia e Sansonit.
Samsoni, një nga personazhet më interesante në Dhiatën e Vjetër,zbuloi fuqinë e tij, kur ai u sulmua nga një luan, ndërsa ai ishte duke shkuar për të kërkuar dorën e një gruaje Filisteut-e,e vrau kafshën me duart e tij të zhveshur.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
A shohin burrat dhe grate ne te njenjten menyre..?
Kjo nuk është vetëm një klishe: sipas një studimi të ri të publikuar në Biologji ndaj dallimeve te seksit, burrat dhe grate vërtetë nuk e shohin gjëra në të njëjtën mënyrë, dhe kjo mund të ketë rrënjë të thella në evolucionin e njeriut.
Sipas hulumtimit te kryer nga psikologu Izrael Abramov të Brooklyn College, gratë janë në gjendje të dallojnë ngjyrat me mirë, ndërsa burrat janë më në gjendje të identifikojë objektet qe lëvizin shpejtë, dhe për të mbledhur të dhënat në distancë, të cilat, sipas ekspertëve, mund të jetë rezultat i një adaptimi evolucionar që lidhet me gjuetine e tyre ne të kaluarën tonë.
Gjate eksperimenteve në një numer tek të rinjtë e dy gjinive , studiuesit kane vërejtur se burrat dhe gratë priren të japin konture të ndryshme objekteve të njëjta, dhe mendojnë se e dinë arsyen.
"Për shumicën e meshkujve spektri i dukshem ka nevojë për një gjatësi vale pak më të lartë se ajo e femrave në mënyrë që të perceptojnë të njëjtin ton,"shpjegojnë studiuesit
Sepse një gjatësi vale më e madhe është e lidhur me ngjyrat e "nxehta", një farë
konturi portokalli mund të duket shumë e kuqe për një burre ne krahasim me grate,kurse bari është gjithmonë më i gjelbërt per gratë se sa per burrat, të cilët perceptojnë objektet e gjelbëra pak më të verdhë.
Burrat duket se shkëlqejnë veçanërisht në ndryshimet e imta e te shpejta të objekteve në distancë, një aftësi që hulumtuesit ia atribuojnë zhvillimive nervore në organet vizuale, e cila është amplifikuar nga hormonet mashkullore të tilla si testosterone, dhe kjo ka cuar që meshkujt janë të lindur me 25 për qind neurone më shumë në këtë rajon të trurit se sa femrat.
Dhe këto kapacitete të ndryshme në fakt mund të shpjegohen me hipotezën që dy sekset kanë zhvilluar aftësi të ndryshme psikologjike për t'iu përgjigjur më mirë roleve te tyre në parahistori: gjahtarët meshkuj "do të ishin më mirë në gjendje për të identifikuar gjahun e tyre potencial apo grabitqarët nga një distancë e caktuar", ndërsa femra, mund të ketë përshtatur njohjen e ngjyrave nga objektet të tilla si manaferrat dhe frutat.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Misteri në një papirus të shekullit të katërt në të cilën është se shkruar se Jezusi ishte i martuar!
Karen King, një historian i Krishterizmit 'në Harvard', ka njoftuar zbulimin e një fragmenti (4-8 cm) të një papirusi te shekullit te katërt me shkrime Koptike (një hieroglifik egjiptian i pashkruar),ku Jezusi i referohet "gruas"se tij.Në tekst, "shpjegon Profesor Karen King, ka një dialog në të cilin" Jezusi flet për "gruan e tij", e quajtur "Mary".
"Tradita krishtere e ka ruajtur gjithmonë tabulatin se Jezusi" nuk ishte i martuar'', pavarësisht se "nuk ka asnjë dëshmi historike për ta mbështetur këtë pohim", thote King. "Ky ungjill i ri nuk është provë se Jezusi" ishte i martuar - shton ai - por na tregon se çështja e martesës dhe seksualiteti i tij mbeten te hapura .
Kisha katolike ka thene gjithmonë se Jezusi "nuk ishte i martuar'', por pikëpamje te kundërta kane marrë forme dhe zë në vitin 2003, kur Dan Brown publikoi librin e tij më të shitur "Kodi i Da Vincit ", i cili shkaktoi zemërimin e shumë të krishterëve",bazuar në fakt tek ideja se "Jezusi kishte një grua me emrin Maria Magdalena dhe fëmijët e tij.
Profesor King thote se fragmenti ne fjale jep prova se në mesin e disa krishterëve te hershëm besonin se "Jezusi ishte i martuar. Roger Bagnal, drejtor i Institutit për Studimin e botës së lashtë në Nju Jork thote me bindje se fragmenti, që King e ka quajtur" Ungjilli i gruas së Jezusit, "është autentik. Megjthate për çdo rast, hetimet e mëtejshme do te të kryhen nga ekspertët.
Albani-Explorer- Webmaster
- Numri i postimeve : 46
Points : 68
Reputation : 2
Join date : 11/02/2012
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Mozaik i madh Romak zbulohet në Turqi
Zbulohet një mozaik imadh romak në Turqinë jugore."Zbulimi u bë në Antioki të Cragumit nga një ekip arkeologësh te Universitetit Lincoln, Nebraska. Ky është një mozaik i rafinuar 148 metra katrore.Zbulimi është mozaiku më i madhe i llojit të tij në rajon.Puna tregon ndikimin e habitshme kulturore të Perandorisë Romake në zonë gjatë shek te tretë dhe të katërt.
"Jemi të befasuar nga gjetja e një mozaiku të kësaj madhësie në këtë rajon," tha Michael Hoff, drejtor i gërmimeve. "Zbulimi do të na detyrojë" të rishohim idene se çfarë ka ndodhur në këtë zonë gjatë kohëve të sundimit të Perandorisë Romake. Ndoshta ky rajon ishte më shumë i romanizuar se sa mendohej deri tashti, "shtoi ai.Dekoret e mozaikut,dyert e gjera,ngjyrat e ndryshme te forta dhe vizatimet gjeometrike tregojne se kemi te bejme me "pjesë te një banjo.
Albani-Explorer- Webmaster
- Numri i postimeve : 46
Points : 68
Reputation : 2
Join date : 11/02/2012
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Prejardhja jone nga Afrika...?
Teoria se njerëzit modernë kanë erdhur nga një vend i Afrikës ka qenë i sfiduar nga studimet e reja.
Në to arrihet ne konkluzion se popujt Khoe dhe San nga Saharaja janë parardhësit ne shpërndarjen e hershme në historinë e njerëzimit, rreth 100,000 vjet më parë.
Sipas revistes 'Shkenca'studimi, që përfshinë 220 pjesëmarrës që përfaqësonin 11 popullsi në të gjithë Afrikën Jugore, arrin ne perfundimin me rreth 2.3 milion variante të ADN-së individit.
Kjo është menduar të jetë për shkak të shtresimit dhe mbarështimit gjenetik - dhe jo në mënyrë të rastësisshme.
Një grup shkencëtarësh ndërkombëtarë nga Suedia dhe Afrika e Jugut kryen studimin më të madh gjenomik të bërë ndonjëherë në mesin e grupeve folëse Khoe dhe San.
Hulumtuesit vlerësojnë se popullsia veriore nga San Namibi dhe Angola është e ndarë nga popullsitë e Khoe dhe San që jetojnë në Afrikën e Jugut rreth 40.000 vjet më parë.Dr Carina Schlebusch, i Universitetit Witwatersrand, në Johanesburg, flet per revisten 'Shkenca': "Është e habitshme shumëllojshmëria etnike në mesin e grupit Khoe-San.Ne ishim në gjendje për të parë shumë aspekte të historisë së gjallë që i dha hop në këtë diversitet,ADN -së së tyre. "
Shumë shkencëtarë besojnë se njerëzit modernë e kanë origjinën nga një rajon në Afrikë para përhapjes në Evropë dhe Azi rreth 60.000 vjet më parë.
Të dhënat gjenetike gjithashtu tregojnë se si gjeneratat e Khoe-San janë përshtatur me mjedisin e tyre që përfshinte funksionin e muskujve, përgjigje imune, dhe mbrojtje nga rrezet UV.Aftësitë bujqësore ishin zhvilluar dhe përhapur në të gjithë Afrikën e jugut me kontribute gjenetike midis një grupi San,dhe njerëz në Afrikën Lindore.
Gazeta Shkenca njoftoi se shkencetaret janë fokusuar në sinjale në të gjithë gjenomin e përshtatjeve të lashta që kanë ndodhur përpara ndarjes historike të racës San-Khoe nga njerëzit e tjerë.
Bashkë-autori Pontus Skoglund, nga Uppsala, thote: "Edhe pse të gjithë njerëzit sot, kanë kryer variante të ngjashme në këto gjene, divergjenca mes Khoe-san dhe grupeve të tjera njerëzore na lejon të shohim qartë gjenet që kanë qenë të shpejta në paraardhësit dhe evolucionin e të gjithëve prej nesh që jetojmë sot në planet.
Studimi do të vazhdojë më vonë edhe për zbulimin dhe lidhjen e sëmundjeve.
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Njerëzit filluan të konsumojne bimët 180.000 vjet më parë - duke u larguar nga ushqimi i peshkut te liqeneve dhe migruan nëpër Afrikë
-Adaptimi me një dietë vegjetariane te pjesshme ndihmoi njerëzimin të humbasi varësinë e tyre te hershme nga te ushqyerit me peshk
-Studimi gjenetik sugjeron se konsumi i yndyrnave bimore përshpejtoi zhvillimin e trurit, dhe lejoi emigrimin masiv-nga Afrika
-Gjetjet mund të shpjegojnë pse popullatat e ndryshme racore dhe etnike, reagojnë ndryshe në dietat moderne perëndimore
Njerëzit moderne ishin në gjendje për të dalë nga Afrika, pas një mutacioni gjenetik i lejuar ata që të bëhen vegjetariane,tregon një studim i ri.
Ndryshim do të thotë se njerëzit ishin në gjendje për të lëvizur larg nga burimet e ujit dhe u përhapen në të gjithë kontinentin.
Gjenetistët kanë krahasuar sekuencat e ADN-së nga njerëz të shumta në mbarë botën për të përcaktuar se si popullatat e ndryshme lidhen me njëri-tjetrin dhe kur ata mund të kenë shkuar ne drejtime të veçanta e te ndryshme.
Tani tre ekipet e shkencëtarëve amerikanë kanë gjetur se një variant gjenetik kyç,ishte aftësia për të kthyer yndyrnat nga bimët në ushqyes të nevojshëm për të trurin.
Zhvillimi do të lejonte njerëzit e hershem të largoheshin nga ujërat e Afrikës qendrore, ku kishin ngrënë peshk, ky fakt sipas studimit të publikuar online në Bibliotekën Publike të Shkencave (PLoS).
Hulumtuesi Johns Hopkins nga Wake Forest Baptist Medical Centre nga Karolina e Veriut,ka analizuar gjenet e 1.092 personave nga 15 popullsi të ndryshme njerëzore.
Ata pretendojnë se homo sapiensi u shfaq para 180.000 vjet më parë, por qëndroi në një vend rreth burimeve të ujit në Afrikën qendrore për gati 100,000 vjet.
Autori, Doktor i lartë Floyd Chilton, profesor i fiziologjisë dhe farmakologji dhe drejtor i Qendrës për lipide dhe Parandalimin e Sëmundjeve ngjitëse në Wake Forest Baptist, tha se dislokimi ne nje vend ishte kritik per sigurimin e furnizimeve te gatshëm me peshk dhe butak,ushqime me prani te madhe acidi yndyror docosahexaenoic (DHA) , e cila ishte e nevojshme për zhvillimin e trurit.
"Kjo mund të ketë mbajtur njerëzit e hershëm prane burimeve të ujit në Afrikën Qendrore, ku ka pasur një zinxhir te vazhdueshëm ushqimit te pasur me DHA," thote doktori.
"Ka qenë një debat i vazhdushëm në faktin se si njerëzit e hershëm ishin në gjendje për të marrë DHA-ne e mjaftueshme te nevojshme për të mbajtur madhësinë dhe kompleksitetin e trurit.
"Është e mahnitshme të mendosh se ne mund të kemi zbuluar rajonin e ''ndryshimeve gjenetike'' që u krijua në kohën kur njerëzit e hershem filluan per lëvizur nga ky rajon qendror në cdo territor,proces qe është quajtur
"zgjerimi i madh. "
Dietë e shumëllojshme: Dy anëtarët e fisit Mardi,në Lindjen te Sudanit,përdorim harqe për gjueti peshku në traditën e paraardhësve të tyre
Kjo do të thotë se njerëzit e hershme nuk duhet të mbështeteshin vetëm ne një burim ushqimi,si peshku, për rritjen dhe zhvillimin e trurit.
Sipas Joshua Akey, shkencëtar në Universitetin e Uashingtonit, zhvillimi ishte veçanërisht i rëndësishme, sepse varianti gjenetik u ngrit përpara se gjuetia e organizuar dhe peshkimi mund të ketë dhënë burime më të besueshme te yndyrave të nevojshme.
"Fuqia e gjenetikës vazhdimisht me impresionon mua, me ane te se ciles mund të bëjmë konkluzione në lidhje me gjërat që kanë ndodhur dhjetëra mijëra vjet më parë, duke studiuar modelet e variacionit gjenetik që ekzistojnë në popullatat bashkëkohore," shtoi ai.
Kërkuesit thanë se zbulimet gjate një studimi të fundit në vitin 2011,verteton se njerëzit me origjinë afrikane kanë një frekuencë më të lartë të gjenit që konverton yndyrnat bazë bimore ne acide yndyrore polyunsaturated që shkaktojnë inflamacione.
Krahasuar me Kaukazianet,afro- amerikanët në Shtetet e Bashkuara kanë norma shumë më të larta të hipertensionit, diabetit tip 2, atake kardiake, sëmundje koronare të zemrës dhe disa lloje të kancerit.
"Vëzhgimi i tanishëm jep një tjetër çelës të rëndësishëm si pse popullatat e ndryshme racore dhe etnike kane gjasa të përgjigjen ndryshe për dietën moderne perëndimore," thote Dr Chilton.
Read more: http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2206544/Humans-began-eating-plants-180-000-years-ago-aid-brain-development---affecting-diet-today.html#ixzz1434OZt6F
Re: Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi -2
Zbulohet nje dhemb i kuruar 6500 vjet me pare..
Një dhëmb 6.500 vjeçar me një mbushje beeswax (brenda vijës së verdhë me pika)
Mbushja u zbulua rastësisht nga Claudio Tuniz, Federico Bernardini dhe kolegët në Qendrën Ndërkombëtare Salam Abdus për Fizike teorike në Trieste,duke përdorur një kockë te fosilizuara të nofulles të një burri,të gjetur në një shpellë pranë Triestës, para 100 vjetësh, mirëpo, atëherë, kjo gjetje kaloi pa u vënë re. për të provuar të pajisje e reja të imazhit me rreze X-ray.Kocka më shumë gjasa i përkiste një individ 24-30 vjeçar.
Me sa duket ketu ze fill historiku i lindjes se shkences stamotologjise
Për të konfirmuar gjetjen e tyre, studiuesit kane përdorur teknika të ndryshme analitike, duke përfshirë edhe rrezatimin sinkrotron mikro-tomography (CT mikro-), Accelerator Mass Spektrometrie (AMS) dhe skanimin mikroskopik elektronik (SEM).
Shkencëtarët nuk janë plotësisht të sigurtë nëse mbushja u bë para vdekjes së burrit (bëhet fjalë për një rast tepër të hershëm) apo pas vdekjes së tij për arsye të tjera, si për shembull ndonjë ritual. Megjithatë, ata janë të mendimit se varianti i parë është dhe më i mundshmi.
Sipas studiuesve, “zgavra e formuar në dhëmbin e qenit të burrit u mbulua me dyll blete, për lehtësim përtypjeje. Ky zbulim ndoshta është prova më e lashtë e parahistorisë stomatologjike të Evropës dhe shembulli më i hershëm e i njohur i trajtimit të drejtpërdrejtë. Pra, një mbushje dëshmon trajtimin e suksesshëm të dhembjes së dhëmbit 6500 vjet më parë”.
Dëmtimi i rëndë i dhëmbit vlerësohet të ketë ndodhur për arsye se njerëzit neolitikë i përdornin dhëmbët e vet jo vetëm për të përtypur ushqim, por edhe për veprimtari të tjera, p.sh. burrat për të zbutur lëkurën e për të bërë mjete, ndërsa gratë për thurje
http://news.discovery.com/history/ancient-dentistry-120920.html
Faqja 3 e 4 • 1, 2, 3, 4
Similar topics
» Ngjarje,risi,histori,arkelologji,e zbulime nga bota dhe universi
» Ngjarje,risi,te rralla nga bota jone
» Zbulime të mëdha të lashtësisë greke
» 10 zbulime misterioze: Shkenca nuk ka përgjigje për to
» Nje ngjarje e paspjeguar
» Ngjarje,risi,te rralla nga bota jone
» Zbulime të mëdha të lashtësisë greke
» 10 zbulime misterioze: Shkenca nuk ka përgjigje për to
» Nje ngjarje e paspjeguar
Faqja 3 e 4
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi