Dëshironi të pushtoni Botën? Atëherë mësoni...

nga **SHKELBA** Fri Dec 26, 2014 10:40 pm

Nëse dëshironi te pushtoni Boten, mësoni anglishten. E pasi te keni mësuar atë, atëherë futjuni edhe gjuhes kineze dhe spanjishtes. Përfundimi i mësipërm, edhe pse nuk përbën një lajm te ri, kësaj radhe vjen edhe i konfirmuar shkencërisht.

Studimi është drejtuar nga Sharar Ronen, një inxhinier dhe programues izraelit ne kompaninë Microsoft, i cili ne temën e tij te diplomës për titullin doktor ne MIT, arriti te realizoje edhe hartën e pare qe tregon rendësinë e gjuhëve ne kontekstin e komunikimit ndërkombëtar.
Ronen, ne bashkëpunim edhe me një grup kolegesh ne Harvard dhe Northeastern University dhe Aix-Marseille University, ka analizuar ndryshueshmërinë e librave, tweet-eve dhe faqeve ne Wikipedia. Kështu, kërkuesit kane marre ne shqyrtim përkthimin e me shume se 2.2 milion librave, 550 milion tweet-eve te shkruara nga 17 milion përdorues dygjuhësh dhe faqe te Wikipedia-s, te përkthyera ne se paku 5 gjuhe te ndryshme. Te dhënat me pas janë hedhur vizualisht ne një rrjet ne te cilën nyjet përfaqësojnë gjuhe te ndryshme, ndërsa vijat bashkojnë marrëdhënie te ndryshme mes tyre. Për shembull, një libër i shkruajtur ne anglisht e me pas i përkthyer ne italisht dhe frëngjisht, përfaqësohet nga tre toptha, nga një për çdo gjuhe dhe dy vija qe lidhin anglishten me italishten dhe frëngjishten. Trashësia e vijave përfaqëson numrin e lidhjeve mes nyejve.
Studimi ka treguar se anglishtja është gjuha me e rëndësishme e botes, fale se cilës është e mundur te hysh ne marrëdhënie me te gjitha, ose thuajse me te gjitha komunitetet e tjera kulturore. Pas saj vijnë me radhe frëngjishtja, gjermanishtja, dhe rusishtja.
Studimi tregon se gjuhe te tjera, te folura nga komunitete shume te mëdha njerëzish, si psh gjuha kineze, hindu, arabe, përfshihen ne gjuhe relativisht me pak te rëndësishme dhe te izoluara.
Po kështu, nga studimi u evidentuar se disa popuj, si psh holandezet, janë me shume bilinguale se te tjerë, por njëkohësisht janë edhe me shume online se sa mesatarja e popullatës botërore.
Gjithsesi, studimi ne te vërtetë nuk përfaqëson vlera te mirëfillta universale. Edhe vete studiuesit kane thënë se personat qe janë përfshirë ne këtë analize përfaqësojnë ne te vërtetë elitën e popullsisë botërore, duke marre si tregues për këtë aksesin qe ata kishin ne rrjetin e internetin dhe faktin se ne fund te fundit ata ishin bilinguale.
Ajo qe del e rëndësishme nga ky studim është fakti se si përmes network-ut linguistik, shume ide arrijnë deri edhe ne popuj dhe kultura te cilat janë shume me te ndryshme se sa vete vendet e origjinës se këtyre ideve. Kështu psh, një tweet i përpunuar fillimisht nga një filipinas është ne gjendje te spostohet drejt Koresë nëpërmjet Malajzisë, fale kjo përdoruesve qe flasin gjuhet filipino/koreano dhe coreano/maleze.
Por se fundmi, cilat janë gjuhet qe këshillohet te përvetësohen ne këtë realitet te sotëm? Sigurisht qe ne radhe te pare vjen anglishtja, me pas spanjishtja dhe gjuha mandarine(kineze)