Hyrje
KërkoDimensionet dhe teoria e Fijeve
2 posters
Faqja 1 e 1
Dimensionet dhe teoria e Fijeve
nga elektronika Thu Jul 17, 2014 2:09 pm
Teori e dalur në vitet 60-të dhe njihet si Teoria e Fillit (String). Një lloj më i zhvilluar e kësaj teorie quhet Teoria e Superfillit (Superstring).
Sipas kësaj teorie, nëse do të hetonim grimcat themelore të gjithësisë që fizikantët kanë arritur të shquajnë - elektronet, neutronet, kuarqet etj. - me një përpikmëri më të madhe - një përpikmëri të një rendi të tillë madhësie përtej mundësive të sotme teknike - do të gjenim se secila nuk është vertet ne formën e pikës por përbëhet nga një lak i imët njëpërmasor. çdo grimcë përmban një fijez që dridhet, lëkundet e kërcen, që si term fizik në anglisht njihet si string
Në video sqarohet idea thelbësore e Teorisë së Fillit duke u nisur nga një copë materie, një sfere, dhe pastaj duke zmadhuar strukturën e saj për të shfaqur përbërësit e shkallëve gjithnjë e më të vogla. Teoria e Fillit shton një shtresë të re mikroskopike laqesh dredhëse pervec atyre të njohura më parë, nga atomet përmes protoneve, neutroneve, elektroneve dhe kuarkeve.
Këto fije që deri më sot gjenden vetëm në teori, janë tepër të vogla për t''u përfillur prej nesh.
Ndonëse nuk është i qartë, ky zëvendësim i thjeshtë i përbërësve pikë-grimca të materies me fije zgjidh papajtueshmërinë midis Mekanikës Kuantike dhe Relativitetit të Përgjithshëm ( të cilat, si ç''janë të formuluara sot, nuk mund të kenë që të dyja të drejtë).
Sipas teorisë së fijeve tiparet e një grimce - d.m.th. ndryshimi në madhësinë e masës dhe tipare të tjera të grimcave themelore ashtu edhe te grimcave të forcave të shoqëruara me katër forcat e natyrës (forcat e fuqishme dhe të dobëta bërthamore, elektromagnetizmi dhe rëndesa) - janë pasqyrim i mënyrave të ndryshme sipas të cilave mund të dridhet një fill. Në të njëjtën mënyrë ashtu si telat e violinës apo të pianos, kanë disa frekuenca rezonance në të cilat parapëlqejnë të dridhen - gje që veshët tanë i ndiejnë si nota të ndryshme muzikore dhe tone të dyta. Por në vend që të prodhojnë nota muzikore, gjedhet lëkundëse të fijeve përcaktojnë secila ngarkesën e masës dhe të forcës që parapëlqen. Elektroni është dridhja e fillit sipas një mënyre dhe kuarku është një fill që dridhet sipas një mënyre tjetër, e kështu me rradhë.
Por para së gjithash Teoria e Fillit thotë se fijet e vogla nuk janë të lidhur pas 4 përmasash të kohës dhe hapësirës që njohim ne por sillen me të shpejtë përmes gjithsej 10 përmasash.
Ne nuk mundemi ti dallojmë përmasat e tjera sepse këto janë veshur e ngjeshur brenda njëra-tjetres në atë mënyrë saqë nuk munden të maten me asnjë mjet matës.
Për shkak se teoria e fillit përpiqet të shpjegojë çdo tipar themelor mbi të cilin është ndërtuar Gjithësia, kjo është përshkruar edhe si "teoria e gjithçkaje" ("theory of everything" ), ose teoria "përfundimtare".
Një pjesë gjithnje e me e madhe e bashkësisë së fizikaneve dhe matematikaneve po bëhet gjithnjë e më e bindur se Teoria e Fillit mund të japë përgjigjen e shumëpritur.
Per me teper sqarime ndiqni videon e meposhtme
Sipas kësaj teorie, nëse do të hetonim grimcat themelore të gjithësisë që fizikantët kanë arritur të shquajnë - elektronet, neutronet, kuarqet etj. - me një përpikmëri më të madhe - një përpikmëri të një rendi të tillë madhësie përtej mundësive të sotme teknike - do të gjenim se secila nuk është vertet ne formën e pikës por përbëhet nga një lak i imët njëpërmasor. çdo grimcë përmban një fijez që dridhet, lëkundet e kërcen, që si term fizik në anglisht njihet si string
Në video sqarohet idea thelbësore e Teorisë së Fillit duke u nisur nga një copë materie, një sfere, dhe pastaj duke zmadhuar strukturën e saj për të shfaqur përbërësit e shkallëve gjithnjë e më të vogla. Teoria e Fillit shton një shtresë të re mikroskopike laqesh dredhëse pervec atyre të njohura më parë, nga atomet përmes protoneve, neutroneve, elektroneve dhe kuarkeve.
Këto fije që deri më sot gjenden vetëm në teori, janë tepër të vogla për t''u përfillur prej nesh.
Ndonëse nuk është i qartë, ky zëvendësim i thjeshtë i përbërësve pikë-grimca të materies me fije zgjidh papajtueshmërinë midis Mekanikës Kuantike dhe Relativitetit të Përgjithshëm ( të cilat, si ç''janë të formuluara sot, nuk mund të kenë që të dyja të drejtë).
Sipas teorisë së fijeve tiparet e një grimce - d.m.th. ndryshimi në madhësinë e masës dhe tipare të tjera të grimcave themelore ashtu edhe te grimcave të forcave të shoqëruara me katër forcat e natyrës (forcat e fuqishme dhe të dobëta bërthamore, elektromagnetizmi dhe rëndesa) - janë pasqyrim i mënyrave të ndryshme sipas të cilave mund të dridhet një fill. Në të njëjtën mënyrë ashtu si telat e violinës apo të pianos, kanë disa frekuenca rezonance në të cilat parapëlqejnë të dridhen - gje që veshët tanë i ndiejnë si nota të ndryshme muzikore dhe tone të dyta. Por në vend që të prodhojnë nota muzikore, gjedhet lëkundëse të fijeve përcaktojnë secila ngarkesën e masës dhe të forcës që parapëlqen. Elektroni është dridhja e fillit sipas një mënyre dhe kuarku është një fill që dridhet sipas një mënyre tjetër, e kështu me rradhë.
Por para së gjithash Teoria e Fillit thotë se fijet e vogla nuk janë të lidhur pas 4 përmasash të kohës dhe hapësirës që njohim ne por sillen me të shpejtë përmes gjithsej 10 përmasash.
Ne nuk mundemi ti dallojmë përmasat e tjera sepse këto janë veshur e ngjeshur brenda njëra-tjetres në atë mënyrë saqë nuk munden të maten me asnjë mjet matës.
Për shkak se teoria e fillit përpiqet të shpjegojë çdo tipar themelor mbi të cilin është ndërtuar Gjithësia, kjo është përshkruar edhe si "teoria e gjithçkaje" ("theory of everything" ), ose teoria "përfundimtare".
Një pjesë gjithnje e me e madhe e bashkësisë së fizikaneve dhe matematikaneve po bëhet gjithnjë e më e bindur se Teoria e Fillit mund të japë përgjigjen e shumëpritur.
Per me teper sqarime ndiqni videon e meposhtme
elektronika- Moderator
- Numri i postimeve : 22
Points : 58
Reputation : 2
Join date : 20/03/2014
Re: Dimensionet dhe teoria e Fijeve
nga SHKELBA Sun Sep 28, 2014 9:25 pm
Gjithashtu edhe kjo video eshte postuar,po aty,tek videoteka...
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Points : 1816
Reputation : 14
Join date : 03/01/2012
Re: Dimensionet dhe teoria e Fijeve
nga elektronika Sat Oct 11, 2014 1:10 am
Nese eshte postuar dy here cfare problemi ka?
elektronika- Moderator
- Numri i postimeve : 22
Points : 58
Reputation : 2
Join date : 20/03/2014
Re: Dimensionet dhe teoria e Fijeve
nga SHKELBA Mon Oct 13, 2014 9:09 pm
Problem?????Ndoshta seshte...por nese temat e ketij forumi postohen disa here nuk e di se cili eshte kuptmi.Tjeter gje te komentosh nje tem,e tjeter postimi dyfisht.Si moderatore qe je duhet ta dish,qe temat e njejta bashkohen...
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Points : 1816
Reputation : 14
Join date : 03/01/2012
Faqja 1 e 1
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi