Rubrika-Kuriozitete -2

Ndërron jetë njeriu në i shëndoshë në botë



Ndërron jetë njeriu në i shëndoshë në botë. Meksikani Manuel Uribe në vitin 2006 peshonte 560 kg. 48-vjeçari, arriti të humbasë 200 kg, por problemet e mëdha shëndetësore që i ishin krijuar nga pesha e madhe, ia vështirësuan jetën dhe ai nuk mundi t’i mbijetojë komplikacioneve të kurave me zemrën.

Manitë dhe preferencat ushqimore të  politikanëve të famshëm në tavolinë

Recetat e preferuara të Barack Obamas

Barack Obama është me siguri mes presidentëve të Shteteve të Bashkuara të Amerikës më në formë. Të paktën për aq sa mund të na kujtohet. Është e njohur dashuria e tij për basketbollin, kohë më parë hoqi dorë nga cigarja dhe mbi të gjitha pëlqen ushqimin e thjeshtë: ushqehet pa e tepruar dhe i beson gjithmonë recetave të përgatitura nga gruaja e tij Michelle, e cila për të “është kuzhinierja më e mirë në botë”. Por çfarë ha Barack Obama? Cilat janë ushqimet e tij të preferuara? Po ato që nuk i pëlqen aspak dhe nuk i fut kurrë në gojë? Në mëngjes, Presidenti thotë se në tryezë nuk mungojnë kurrë disa lloj frutash të thata (arra, lajthi dhe rrush): një bombë e vërtetë plot energji me efekte shumë pozitive për shëndetin e mbi të gjitha, për lëkurën.

Jo më kot, Barack Obama duket aq shumë në formë dhe nuk e tregon aspak moshën që ka dhe në fytyrë nuk i dallohet asnjë rrudhë. Edhe bajamet dhe kikirikët janë pjesë e mëngjesit “presidencial” të Barack Obama-s, por në këtë rast Presidenti duhet të jetë më i kujdesshëm ndaj sasisë, duke parë kaloritë që përmbajnë këto ushqime, sidomos të karamelizuara. Ndryshe nga amerikanët e tjerë, shumë fanatikë ndaj pijeve të gazuara dhe me sheqer, Obama preferon të pijë shumë ujë mineral. Një zgjedhje shumë e mirë kjo, sepse ashtu siç studimet tregojnë të ashtuquajturat “soft drinks” me sheqer të shtuar, kaq të përhapur në SHBA, janë një ndër shkaqet kryesore të obezitetit andej. Edhe perimet e freskëta, mbi të gjitha brokoli dhe spinaqi, janë shumë të pëlqyera nga Barack Obama. Nuk është rastësi që Zonja e Parë, Michelle, ka këmbëngulur kaq shumë për ta mbjellë një pjesë të kopshtit në Shtëpinë e Bardhë me ushqime biologjike, për të cilin kujdeset personalisht dhe që ka qenë një kartë fituese në komunikimin për të përhapur një mesazh pozitiv mbi rëndësinë e ushqyerjes së shëndetshme.

Por nuk duhet lënë në harresë ai fakt, se Barack Obama është demokrat i vërtetë. Ai përpiqet ta demonstrojë këtë duke u ushqyer në mënyrë demokratike. Për shembull, gjatë kohës së vizitës së paradokohshme të Presidentit Dimitri Medvediev në SHBA, pas negociatave zyrtare në Shtëpinë e Bardhë, Obama e çoi homologun e vet rus në një nga lokalet më demokratike të ushqimit social amerikan – në kafe Ray’s Hell Burger, ku përgatisin ushqimin e shpejtë (fast food) më demokratik. Vetë Barack Obama zgjodhi burger me dhjathë chedder, qepë, sallatë, domate dhe kastraveca turshi.

E çuditshme edhe lista e ushqimeve që Presidenti amerikan nuk preferon të hajë (për të cilat kujdeset stafi i tij kur është i ftuar në ndonjë drekë apo darkë zyrtare). Ato që kërkon të shmangë domosdoshmërisht janë majoneza, patatet e skuqura, asparagët dhe rrepat. Në fund, ushqimi italian është një pasion i madh për Barack Obama-n. Duke filluar që nga pica. Piceria “Italian Fiesta” në Uashington e klasifikon Presidentin mes klientëve të saj më besnik. Po kuzhina amerikane? Pëlqehet shumë nga të bijat Sasha dhe Malia, të cilat çmenden për pulën e skuqur dhe makaronat me djathë.

***

Winston Churchill: Puro, uiski dhe guackat e detit

Është vështirë të përfytyrohet figura e kryeministrit britanik Winston Churchill pa puron e tij të famshme. Por bile dhe më shpesh se me puron havaiane Churchill-i dilte me gotën e uiskit në dorë. Politikani Anthony Eden në shënimet e veta kujton atë fakt, se si Churchill-i pinte uiski me soda (tonik) në orën 8:45 të mëngjesit. Uiskin ai mësoi ta pijë që në rini e vet, gjatë kohës së luftës anglo-boere. “Kur isha nënoficer gjatë luftës në Afrikën e Jugut uji atje ishte i papijshëm, – tregonte Churchill-i. – Që të mund ta pije atë duhej ta përzije me uiski”. Dhe pasionin pas kësaj pijeje ai nuk e tradhëtoi gjatë gjithë jetës së vet të gjatë. Mazordomi i tij Norman McGowan kujtonte: “Afërsisht një orë pasi kishte ngrënë mëngjesin unë i vija përpara atij gotën e parë të uiskit me soda. Gjatë gjithë ditës ajo nuk ishte kurrë bosh, por e pinte Churchill-i uiskin shumë ngadalë, duke e tërhequr me lezet i shpërqendruar e në mejtime pijen, dhe e shtynte me një gotë dy orë”. Gjatë kësaj duhet thënë, se uiski ishte shumë i holluar me soda, ndërsa kubat e akullit arrinin të shkriheshin plotësisht. Kështu që uiski i binte të ishte tejet i holluar. Vetë Kryeministri britanik e quante këtë përzierje “solucion për shpëlarjen e gojës”. Pas të ngrënit Churchill-i preferonte të pinte verë porto dhe brendi. Praktikisht çdo ditë ai i bënte nderimet e merituara shampanjës së preferuar. Gjatë kohës së takimeve të “Treshes së Madhe” në vitet e Luftës së Dytë Botërore Winston Churchill-i provoi konjakun armen dhe atë gjeorgjian. Tregojnë, se më pas Churchill-i ia porosiste Stalinit këtë konjak me arka. Po, vërtet, Winston Churchill pinte shumë dhe personat që e njihni nga afër atë dëshmojnë: “Për atë të ngrënit pa pije nuk quhej e ngrënë”. Por zor se do të gjendet ndonjë njeri i cili ta ketë parë gjatë kësaj të dehur ndonjëherë atë.

Në qoftë se Churchill jetoi deri në moshën 90-vjeçare, atëherë lind natyrshëm pyetja: në se duhet vallë sqima, moderimi dhe të përmbajturit në ushqim? Pa përmendur fare këtu cigaret dhe pijet? Thonë, se 20 vitet e fundit të jetës së vet ai e la megjithatë pijen dhe duhanin, megjithëse vazhdonte të pozonte për fotografët me puron e famshme havaiane në dorë. Në të vërtetë, gjendja shëndetësore e këtij jetëgjati linte shumë për të dëshiruar. Ndërsa të ngrënit sir Winstoni e kishte me qejf të madh. Për mëngjes atij zakonisht i servirnin pjepër, omëletë ose vezë të skuqur me proshutë, qofte me mish viçi ose pulë të pjekur, bukë të thekur me marmelatë. Dhe pinte ai gjatë kësaj shumë kafe me kajmak qumështi. Për drekë ai mund të hante fillimisht file peshku (gjuhëz deti), salmon të tymosur dhe karkaleca deti, më pas mish të pjekur dreri të mbushur me pure mishi me dhjamë, mëlçish pate, me salcë prej zhardhok këpurdhash (truffle, tartufo). I pëlqenin shumë Churchill-it edhe guaskat e detit (ai, në përgjithësi, kishte dobësi të madhe për produktet, frutat e detit), roston e viçit të përgatitur me puding Jorkshiri dhe perime.

Në moshën 88-vjeçare Churchill-i mund ti lejonte vetes, për shembull, një drekë të tillë në hotel “Savoy”: në fillim guaska deti me shampanjë, më pas supë-pure me bizele të njoma dhe një gotë sherry. Pastaj atij i servirej në tavolinë file peshku shojzë të Atlantikut Verior me salcë të bardhë dhe verë Puyn Fyuis. Më tej vijonte mishi i viçit ala-Wellington me karrotë dhe patate të skuqura e të përzhitura me verë Bourgogne. Për ëmbëlsirë ai merrte Creme Brulee dhe një gotë verë Madeira. Në fund fare porosiste djathë Stilton me një gotë verë Porto të stazhionuar mirë. Pas kafes degustimi i të gjitha këtyre mrekullive të artit të kuzhinës kurorëzohej nga ai me puron havaiane dhe një gotë konjak.

Por gjellë kryesore në banketet e veta Winston Churchill-i quante megjithatë bisedën e mirë, ndërsa bashkëbiseduesin më interesant veten e vet.

*****

Silvio Berlusconi: Mbrojtës i flaktë i kuzhinës italiane

“Unë e zotëroj kaq mirë latinishten, saqë mund të drekoja bile dhe me vetë Jul Cezarin”, – deklaroi njëherë para gazetarëve Berlusconi. Drekat e darkat e ish-kryeministri italian preferon ti shtrojë me salltanete e luks të madh.

Si çdo italian Silvio Berlusconi krenohet pa masë me kuzhinën e vendit të vet. Dhe thekson me kënaqësi të madhe avantazhet e saj. Vërtet, e bën ngandonjëherë ai këtë në mënyrë pak fyese, pa takt kundrejt vendeve të tjera. “Finlandezët? Po ata nuk dinë as se ç’është proshuta (prosciutto)”, – kështu e argumentoi disa vite më parë Berlusconi faktin se përse duhet hapur selia e Agjencisë Europiane të Sigurisë Ushqimore në Parma të Italisë dhe jo në Finlandë. Ish-kryeministri italian siguronte, se Parma është bërë e famshme që prej kohësh me gjellët e saj më të mira të kuzhinës italiane, kështu që selia e Organizatës duhet të vendoset pikërisht atje.

Kjo temë u mbyll përfundimisht në mars të vitit 2011, kur gjatë kohës së takimit të krerëve konservatorë të Bashkimit Europian në Helsinki Silvio Berlusconi shpjegoi, se sulmet e tij kritike në adresë të kuzhinës finlandeze u kushtëzuan nga lufta për të drejtën e selisë së Agjencisë Ushqimore Evropiane. Kurse darkën në Helsinki Berlusconi e karakerizoi si “të mrekullueshme” dhe bile kërkoi një racion të dytë “fileto jashtëzakonisht të shijshme mishi dreri verior,

Ndërsa vetë Berluskoni me gjithë dashurinë e tij të madhe ndaj kuzhinës italiane (ndërkohë që pjata më e preferuar për të thonë se është mishi i viçit i gatuar ala-kaliforniançe – gjellë e kuzhinës italiane kjo pavarësisht nga emri i vet), hedh poshtë, shkatërron një nga stereotipet parimore mbi të – ai nuk suporton dot fare hudhrën. Edhe nga njerëzit që e rrethit të vet të ngushtë kërkon që të mos u ndihet kurrsesi era e hudhrës në frymëmarrje.

*****

Josif Broz Tito, i dashuruar pas kuzhinës boshnjake

Lideri jugosllav Josif Broz Tito, i cili u përballua jo me pak vuajtje gjatë viteve të luftës partizane, pasi u bë udhëheqës i Jugosllavisë Socialiste mori nam të madh për dashurinë e vet ndaj mënyrës së të jetuarit në bollëk e luks të madh. Zakonisht në mëngjes Tito pinte kafe me çyrek të vogël apo simite, ngandonjëherë hante omëletë, në drekë dhe në darkë preferonte gatime të kuzhinës së zonës së Europës Qendrore, të cilat i alternonte jo rrallëherë me gjellë tipike për vendlindjen e tij, që i gatuante njëherë e një kohë e ëma.Dobësi të madhe kishte ai në veçanti për çorbën me mish pule – supën e trashë me kajmak qumështi (smetanë) përsipër dhe “shtruklet” – biskota shtëpie me dhjathë. Gjatë të ngrënit ai nuk pinte shumë – një gotë birrë ose një gotë verë jugosllave. Mysafirët e vet të famshëm Josif Broz Tito i priste me bujari të madhe. Kur erdhi në Jugosllavi Mbretëresha britanike Tito vendosi ta habisë atë me gostitjen e vet – kaviarin Elizabeth II ia servirën mbi një bllok akulli të skalitur në formën e kurorës mbretërore. Në fillim të viteve ‘70-të në Jugosllavi shkuan yjet e Holivudit Elizabeth Taylor dhe Richard Burton, të cilit do të xhironin atje një film mbi Luftën e II-të Botërore. Burton luante në këtë film rolin e vetë Titos, prandaj nuk të habit aspak fakti se Lideri jugosllav i ftoi aktorët të pushojnë në rezidencën e tij. Atje Elizabeth Taylor dhe Richard Burton patën mundësinë të provonin çorbën e famshme boshnjake, shishqebapin, patatet e pjekura, biftekun tartar të gatuar me mish të copëtuar të freskët viçi e të shoqëruar me angjinare (artichoke) në vaj ulliri. Ka qenë shpesh herë mysafire e Titos edhe Sophia Loren, e cila e kishte me pasion të madh punën e të gatuarit. Ngandonjëherë atë e ndihmonte në kuzhinë edhe vetë Tito. Në një nga drekat Tito me bashkëshorten dhe Sophia Loren me të shoqin provuan disa lloje stageti, çorbën serbe me fasule, musakanë me patëllxhana të gatuar nga Sophia Loren dhe speca të mbushur.

***

Josif Stalin, kënaqësia e diktatorit kur dehte me vodka të ftuarit

Qefli të ngrënash Josif Stalini nuk mund të quhej kurrsesi. Kur Stalini nuk kishte mysafirë në shtëpi tryeza ishte shumë e thjeshtë. Atij i pëlqente shumë supa e quajtur “shi” me lakër arme, mishi i zier. Ndërsa në qoftë se kishte të ftuar, në tavolinë atëherë servireshin gatime të ndryshme të kuzhinës gjeorgjiane. Për shembull, pjata e quajtur sacivi (pulë e gatuar me arra, beharna e erëza). Dobësi të madhe kishte ai me reçelin (likonë) me arra të papjekura, jeshile, të cilin ia sillte e ëma nga Gjeorgjia.

Stalinit i pëlqente të organizonte gosti në daçën Blizhniaja – rezidencën e vet në periferitë e Moskës. Në fillim të viteve 30-të Stalini jo rrallëherë drekonte atje, zakonisht vetëm, ndërsa në verë tryezën ia shtronin në verandë. I sillnin çorbë ruse, poçen me vodkë dhe kanën me ujë. Pas vdekjes së bashkëshortes së Stalinit drekat e tij u bënë më të bollshme, të përbëra nga shumë më tepër gatime të ndryshme. Nga fundi i viteve 30-të në shtëpinë e Stalinit filloi të ketë më shumë mysafirë, të cilët uleshin në tavolinë në mbrëmje dhe rrinin deri në orën 3-4 të mëngjesit.

Siç dëshmon në kujtimet e veta Hrushovi, erdhi një kohë e tillë kur të ftuarit në banketet dhe gostitë e Stalinit i dehnin enkas. “Njerëzit bëheshin xurxull në kuptimin e plotë të fjalës. Dhe sa më i dehur të ishte njeriu, aq më shumë kënaqësi i sillte kjo skenë Stalini, – konfirmonte Hrushovi. Udhëheqësi i detyronte të pinin me zor të gjithë të pranishmit në tavolinë. Duke ngritur, për shembull, dolli të tilla, për të cilat po të mos pihej kupa me fund do të ishte diçka fyese. Dhe rrallë kush mund të merrte guximin ta bënte një gjë të tillë”.

Njëri prej liderëve të komunistëve jugosllavë Milovan Gjilas kujtonte më pas gostitë e Stalinit në Moskë. Stalini, sipas fjalëve të tij, nuk rrinte kurrë në krye të tryezës, por ulej gjithmonë në karrigen e parë në të majtë nga vendi në krye të sofrës. Tavolina ishte jashtëzakonisht e pasur me gatime të shumëllojshme dhe pije të ndryshme. Dominonin pjatat me mish dhe lloje të ndryshme vodke. Gjithçka ishte e thjeshtë, pa salltanete të mëdha. Çdo njeri hante atë që dëshironte dhe sa të donte. Të propozonin dhe të detyronin vetëm të pije me zor. Një darkë e tillë zgjaste zakonisht nga 6 orë e më shumë – nga ora 22.00 e mbrëmjes e deri në 4-5 të mëngjesit. Në darka të tilla, të cilat kalonin në atmosferë joformale, tregonin fytyrën e tyre të vërtetë një pjesë e mirë e politikanëve të njohur sovjetikë. Po ata ishin dhe objektet më të shpeshta të argëtimit, talljes dhe, mund të thuhet, i vetmi luks në jetën e Stalinit. Sipas dëshmive të Milovan Gjilas-it, Stalini hante shumë, jashtë mase shumë bile edhe për një njeri më të bëshëm, më shtatmadh se ai. Në tavolinë dominonin kryesisht pjatat me mish, gjë kjo që dëshmonte qartë mbi prejardhjen malësore të zotit të shtëpisë.

Stalini pinte me masë, duke u dhënë preferencë verërave gjeorgjiane. Tregojnë, se udhëheqësit i sillnin me aeroplanë nga fshati gjeorgjian Ateni verë shtëpie.

***

Margaret Thatcher: Grabitësja e qumështit dhe dieta me vezë

“Gruaja e hekurt” është pseudonimi më i njohur i Margaret Thatcher, gruas së parë në Europë e cila kryesoi qeverinë dhe qëndroi në postin e kryeministres së Mbretërisë së Bashkuar plot 11 vjet. Por ka patur ajo edhe një pseudonim (nofkë) tjetër më sarkastike me ngjyrim gastronomik, të cilën britanikët ia ngjitën Margaret Thatcher-it shumë kohë para se ajo të kryesonte kabinetin e ministrave. “Maggie Thatcher-grabitësja e qumështit”, – kështu e quajtën atë. Në gjuhën angleze kjo tingëllon në rimë në këtë mënyrë “Maggie Thatcher, milk snatcher”. Me këtë nofkë atë e “graduan” pas asaj, kur në vitin 1970 konservatorët erdhën në pushtet në Britaninë e Madhe dhe Thatcher kryesoi Ministrinë e Arsimit. Një nga hapat e parë që ajo ndërmori në postin e ri u bë rritja deri në 1/3 e çmimit të të ngrënit në mensat e shkollave dhe anulimi i dhënies së qumështit falas po në këto shkolla. Me sa duket, “pasioni” ndaj prodhimeve të qumështit i lindi Thatcher-it që në kohërat e kaluara kur ajo merrej me punë shkencore. Kimiste e diplomuar, Maggie Roberts (ky ishte mbiemri i saj i vajzërisë) pas mbarimit të Universitetit të Oxford-it filloi të punojë pikërisht në grupin, i cili përpunoi për herë të parë akulloren e butë. Por bile as preokupimet e lidhura me përpunimin e kësaj ëmbëlsire freskuese për fëmijët nuk mundën të shkëpusin dot vëmendjen e Margaret-ës së re nga bota e nxehtë e politikës. Në zgjedhjet e vitit 1950 Maggie u bë kandidatja më e re femër e paraqitur nga konservatorët. Në atë periudhë i gjithë rregulli i ditës i Margaret-it i nënshtrohej vetëm punës dhe agjitacionit në favor të Partisë Konservatore. Për kënaqjen e vetes me të mira gastronomike kohë asaj nuk i mbetej fare. Darkën e Margaret jo rrallëherë e përbënin konservat e peshkutMë vonë Margaret Thatcher u zgjodh drejtuese e Partisë Konservatore, kurse në vitin 1979 u bë Kryeministre e Britanisë së Madhe.

Dy javë përpara zgjedhjeve Thatcher vendosi të mbajë një dietë speciale dhe për 14 ditë arriti të dobësohet deri në 9 kilogramë. Dieta paraelektorale e Thatcher-it përbëhej nga vezët dhe grejpfrutat. Çdo ditë mëngjesin Margaret Thatcher e fillonte me dy 2 kokrra vezë dhe 1 grejpfrut, plus një filxhan kafe ose çaj. Në drekë, sipas recetës së dietës, ajo duhej të hante po 2 kokrra vezë dhe 1 grejpfrut – këtë të fundit ajo mund ta zëvendësonte me domate ose spinaq. E shtynte këtë drekë modeste ajo me kafe. Darka në sfondin e produkteve të përshkruara më sipër ishte disi më e larmishme. Edhe në ditët e fundjavës kërkesat e dietës ishin pak më të buta. Ajo mund të hante më shumë biftek, mish të ftohtë pule dhe sallatë me fruta. Sigurisht që nuk ishte dieta ajo që luajti rolin kryesor në suksesin politik të Margaret Thatcher-it, por mendohet se edhe ajo e ndihmoi jo pak atë për ta mbajtur veten në formë të mirë.

Në kanalet televizive zgjedhësve i demonstronin reklamën propagandistike në të cilën Thatcher gatuante në kuzhinën e vet kulaçë dhe lante enët. Në të vërtetë për t’u marrë me gatime asaj, thjesht, nuk i mjaftonte koha. Thatcher gatuante shpejt e shpejt për veten mëngjesin ose bile ngandonjëherë edhe drekën, e cila përbëhej nga sallata, vezët e ziera në ujë pa lëvozhgë dhe proshuta. Edhe kur çifti Margaret e Denis Thatcher u vendosën me banim në Downing Street 10, jetesa e tyre vazhdoi të mbetet mjaft modeste. Mëngjesi, kur e gjithë familja mblidhej tok, u bë tryezë jashtëzakonisht e rëndësishme e ditës për Margaret Thatcher. E zënë gjithë ditën me punë asaj nuk i mbetej fare kohë për të ngrënë me gjithë pjesëtarët e familjes bashkarisht. Vetëm pasi mbaronte punën natën vonë, Thetcher kishte mundësi, më në fund, të shkonte në kuzhinë e të përgatiste për veten ndonjë gjë për të ngrënë.

***

Mao Ce Dun, dobësi të madhe për specin e kuq djegës

Kuzhina kineze me meritë të plotë gëzon namin e një prej më të mirave në botë. Ndërsa kinezi më i famshëm është, sigurisht, themeluesi i Republikës Popullore të Kinës, Mao Ce Dun. “Prijësi i Madh” ia thekte mirë jo vetëm në politikë, por ia njihte edhe ushqimet e mira gjithashtu, pavarësisht se parapëlqente të hiqej si njeri jo nazeli në të ngrënë, si i tillë që mjaftohej me pak. Por në fund të fundit ai ishte revolucionar. “Revolucioni nuk është drekë me të ftuar”, – konfirmonte në vitin 1927 Mao Ce Duni. Në librin e vet “Kujtime të së kaluarës” shkrimtari kinez Zhou Erfu tregon se Mao pëlqente jashtë mase specin e kuq djegës. Gjellët jo pikante nuk ishin aspak për shijen e tij. Bile edhe kur në jetë mjaftonte mprehtësia, për shembull, në vitet e rënda të luftës, Mao nuk mund të bënte dot kurrsesi pa specin e kuq djegës. Vetë Mao u mësonte të tjerëve artin e të ngrënit të specit të kuq: sipas tij, speci nuk vihet mbi gjuhë por shumë më thellë në grykë dhe më pas gëlltitet. Autori i librit gjerësisht të njohur “Rajoni i veçantë i Kinës” Pjotër Vladimirov, i cili në vitet e Luftës së Dytë Botërore pati punuar në Kinë, kujton: “Mao Ceduni gëlltiste specin e kuq djegës dhe duke u shtriqur në shezlong përpiqej të merrte vesh duke më pyetur mua në mënyrë disi provokuese: “Stalini është revolucionar? Po specin e kuq djegës a e pëlqen? Sepse revolucionari i vërtetë duhet ta hajë medoemos atë…”.

Gjella më e preferuar e Mao Ce Dunit ka qenë mishi i kuq i derrit i zier me pak zjarr: mishi i prerë kuba-kuba me sheqer të karamelizuar dhe aromën e verës së Shaoxing-ut… Sipas dëshmive të is-truprojës personale të Maos, i cili në kohërat e marshimeve revolucionare detyrohej ngandonjëherë të bënte edhe punën e kuzhinierit të Prijësit, ndër ushqimet më të preferuara të Mao Cedunit ishin mishi i viçit, specat dhe gjizë soje e skuqur-tofu. Por, në përgjithësi, Mao nuk ishte nazeli në të ngrënë. Mjaftohej me gjellë jo të sofistikuara, për shembull, me gjokse pule të gatuara në avull, peshk të tymosur me chilli, me gjizë soje të skuqur-tofu me lakër dhe çorbë prej kokrrash drithi të parrahura. Në përgjithësi, shumë persona nga rrethi i afërt i tij vinin në dukje, se Mao demonstronte një shije primitive në të ngrënë. Atij i pëlqenin gjellët e thjeshta, për shembull, kallinjtë e pjekur të misrit, mishi i derrit i gatuar si në fshat. Autorja e librave të kuzhinës kineze Fuchsia Dunlop shkruan: “Duke gjykuar nga preferencat e gjellëve mund të thuhet me plot gojën se Mao Ce Duni deri në ditët e fundit të jetës së vet mbeti fshatar pikant. Ai vdiste për gatime pikante. Njihet fort mirë reagimi i tij i ashpër ndaj doktorit, i cili kur Mao ishte tashmë në moshë shumë të thyer, i rekomandoi atij të reduktojë përdorimin e gjellëve pikante: “Në qoftë se ke frikë bile edhe specin e kuq djegës në stomakun tënd, nga do ta marrësh atëherë guximin për të luftuar me armiqtë?”.

30 kuriozitete dhe fakte shëndetësore që nuk i dini rreth birrës

Nga përfitimet që sjell në shëndet tek rekordet, historia e një ndër pijeve më të dashura dhe më …antike





Birra është pija e parë alkoolike më e konsumuar në botë dhe e treta pije normale, pas ujit dhe çajit. Në librin e rekordeve Guinness thuhet se një njeri (John Evans) arrin të mbajë në ekuilibër mbi kokë deri në 237 gota birre duke ecur. Por historia e birrës është një histori pa fund, ku rekordet janë vetëm një pjesë e saj. Për shembull e dini se:
 
1. Në vitin 1814 Londra u godit nga tsunami birre
Ngjarja është e njohur si London Beer Flood. Më 16 tetor të 1814 u thye një cisternë e fabrikës Meux që kishte 1 milion e 470 mijë litra birrë. Pija e lëngshme pushtoi rrugët duke shkatërruar disa shtëpi në lagjen e varfër të St Giles. Madje humbën jetën edhe 9 persona. Fabrika në fakt rezistoi edhe 100 vite të tjera (u mbyll në vitin 1922).
2. Në Gjermani ka tubacione vetëm për të kaluar birrën
Jemi mësuar që tubacionet përdoren për kalimin e naftës, ujit, etj, por ka edhe tubacione për kalimin e birrës. Ndodh në Gelsenkirchen, ku baret rreth stadiumit janë të lidhur me një cisternë të madhe prej 5 km me tuba ku kalon birra. Një model ky që po e shikojnë me interes edhe qytete të tjera.





3. Presidenti Barack Obama ka birrën e tij personale
Është “White House Honey Ale”, dhe e ka bërë debutimin në një darkë presidenciale të vitit 2011. E prodhojnë vetë kuzhinierët e Shtëpisë së Bardhë, por Obama – për të mos rënduar buxhetin – paguan personalisht për përbërësit e duhur për të fermentimin e pijes. Receta – mbeti sekrete për disa kohë – përfshin edhe mjaltin e prodhuar nga kosheret e kopshtit të Shtëpisë së Bardhë.
4. Birra u shpik në Mesopotaminë antike, ku tani është e ndaluar
Shkenca duke analizuar kanat qeramike ka arritur të zbulojë se fermentimi i parë i drithërave daton 7.000 vite më parë në territoret ku sot ndodhet Irani, vendi ku birra është e ndaluar dhe nëse të kapin të pish atë dënohesh dhe përfundon në burg. Por në vende të tjera birra ka festa kombëtare: Si në Myhih të Bavarisë deri në Qingdao në Kinë.
5. Në Mesjetë ishte pija më e preferuar
Në Mesjetë birra bënte pjesë në dietën e disa vendeve për kaloritë e saj të shumta dhe vlerat ushqyese. Ishte e përhapur sidomos në veriun e Europës. Në disa vende preferohej në vend të ujit, pasi ishte e vështirë të garantoje ujë të pastër.
6. Vendi që pi më shumë birrë? Çuditërisht është …Kina
Në vitin 2011 tregu vendas kinez kërkoi prodhimin e 490 milionë hektolitra birre (për një vlerë prej 55 miliardë eurosh). Dhe firmat më të mëdha të birrave prej kohësh prodhojnë birra speciale vetëm për kinezët. Por rekordi i pirjes së birrës për frymë i përket Republikës Çeke me 159 litra për person kundër 36 litra për person në Kinë.
7. Receta më e vjetër
Receta më e vjetër e birrës është 5000-vjeçare dhe është bërë nga sumerët. Ajo është shkruar në formën e një kënge në gur.
8. Reklama më e lashtë
Reklama më e lashtë e birrës daton 4000 vjet më parë në një pllakë argjile. Ajo paraqet një grua që mban në duar dy shishe birre dhe si diçiturë ka fjalinë: “Pini birrë Ebla, birrë me zemër luani”.
9. Piramidat dhe birrat
Punëtorët egjiptianë pinin rreth katër litra birrë në ditë, teksa ndërtonin piramidat e famshme të Egjiptit, pohon arkeologu Patrick McGovern nga Universiteti i Pensilvanisë.
10. Incidenti i parë prej birrës
Në vitin 2000 përpara Krishtit, është shënuar incidenti i parë i shkaktuar nga një i dehur. Një burrë ia mbathi së bashku me një murgeshë, por më pas u kap dhe u kryqëzua në portën e lokalit ku ai u deh.
11. Ekzistojnë 400 lloje birrash
Ekzistojnë rreth 400 lloje birrash në të gjithë botën. Belgjika ka llojet më të individualizuara. Në Britaninë e Madhe, mendohet se çdo vit, 93.000 litra birrë mbeten në mustaqet e atyre që i konsumojnë.
12. Shkenca që merret me birrën
Zithoulogjia është shkenca që merret me studimin e birrës dhe procesin e përgatitjes së saj. Bima që përdoret për përgatitjen e birrës ka lidhje të largët me marijuanën. Kenosillikafobia është frika nga një gotë e zbrazët birre.
13. Birra më e shtrenjtë
“Vieille Bon Secours” është birra më e shtrenjtë. Kushton 1000 dollarë një shishe dhe shitet vetëm në një bar në Londër.
14. Fabrika më e vjetër
Mendohet se bujqësia filloi të revolucionarizohet, atëherë kur njeriu ndjeu nevojën për të prodhuar më shumë birrë. Fabrika më e vjetër funksionale e birrës gjendet në Mynih, e krijuar në vitin 1040.





15. Birra bën të zgjuara….femrat
Një studim ka provuar se femrat që pinë birrë në sasi të kontrolluar janë më të zgjuara sesa ato që nuk konsumojnë birrë. Kjo, falë kolesterolit HDL, që rrit aftësinë njohëse. Femrat e para që janë lejuar të pinë birrë duhej të përmbushnin dy kushte: ose të ishin fisnike ose shumë të bukura. Në shekullin e 19, në Gjermani besohej se nënat që ushqenin fëmijët me gji duhej të konsumonin birrë që të kishin mjaftueshëm qumësht.
16. Birra me ligje
Mbreti babilonas Hamurabi kishte shkruar në kodet e tij edhe sasinë ditore të birrës që duhej të konsumonte çdo njeri, në varësi të klasës shoqërore së cilës i përkiste.
17. Importuesi më i madh i birrës
Importuesi më i madh i birrës është SHBA-ja, me 37 për qind, ndërsa eksportuesi më i madh është Meksika me 21 për qind të eksportit botëror.
18. Rekordi për konsumimin e birrës
Koha më e shpejtë për konsumimin e një birre një litër është 1.3 sekonda. Ky rekord është vendosur nga Steven Petrosino në vitin 1977. Sasia më e madhe e birrave që mund të mbajë një person është 20 shishe. Këtë rekord e ka vendosur një australian, i cili i ka mbajtur birrat për 40 metra.
19. Pirja e tepërt e birrës
Pirja e tepërt e birrës mund të shkaktojë probleme në mëlçi dhe në zemër, nëse kjo pije konsumohet me masë, ka përfitime për shëndetin.
20. Përbërësit e birrës
Birra është një pije e lehtë alkoolike që prodhohet nga uji, malto (elb i përpunuar), kulperi dhe tharmi. Si lëndë plotësuese të maltos, përdoren gruri, misri, orizi, sheqeri etj. Këta përbërës nuk kanë yndyrë dhe përmbajnë minerale dhe elementë ushqyes përfshi fibra, magnez, selen, kalium, fosfor, biotinë, dhe vitaminë B6, vitaminë B12 dhe acid folik.
21. Birra ul rrezikun për sëmundje kardiovaskulare
Sipas Shkollës së Harvardit të Shëndetit Publik, birra mund të ulë rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare nga 20% – 40%. Hulumtuesit nga Universiteti Harokopio në Athinë kanë gjetur gjithashtu se konsumi i moderuar i birrës ul riskun për sëmundje të zemrës.  Kjo falë fibrave prezente tek birra që ndihmojnë në reduktimin e kolesterolit të keq në gjak. Pra nëse konsumoni birrë përditë, por në sasi të vogël, do të rritet niveli i kolesterolit të mirë në gjak, që redukton shancet e trashjes së gjakut apo bllokimit të arterieve, dy shkaqet kryesore të atakut. Tek birra gjenden gjithashtu polifenole, antioksidantë të fuqishëm për shëndetin e zemrës.
22. Ul rrezikun e formimit të gurëve në veshka
Birra njihet gjithashtu si një pije që ul riskun për krijimin e gurëve në veshka. Sipas një studimi në Finlandë thuhet se konsumi i moderuar i birrës çdo ditë mund të ulë riskun e krijimit të gurëve në veshka deri me 40%. Sasia e lartë e ujit (rreth 93%) tek birra ndihmon në ruajtjen e veshkave dhe mundëson që ato të punojnë si duhet duke nxjerrë toksinat jashtë organizmit. Gjithashtu, efekti diuretik tek birra nuk do të shkaktojë dehidratim, një nga shkaqet kryesore për formimin e gurëve në veshka. Sipas Akademisë së Elementeve Ushqyese dhe Dietës, substancat që gjenden tek lëndët e para të birrës ndihmojnë në çlirimin e kalciumit nga kockat dhe parandalojnë humbjen e kalciumit në veshka në formën e gurëve.
23. Birra përmirëson shëndetin e trurit
Kërkimet nga Universiteti Rush kanë treguar se birra redukton riskun e zhvillimit të problemeve me kujtesën në moshën e tretë me deri në 23%. Gjithashtu, konsumi i moderuar i birrës ul riskun për prekje nga sëmundja e Alzheimer-it dhe dementia-s, pasi birra nxit rritjen e qelizave të reja të trurit. Birra gjithashtu lejon trurin të ketë një fokus më të lartë, duke përmirësuar kujtesën, forcën e arsyes dhe përqendrimin.
24. Birra kundër apopleksisë (sulmeve në tru)
Shumë studime të Shoqatës Amerikane të Apopleksisë kanë treguar se konsumi i moderuar i birrës ul rrezikun e sulmeve në tru me deri në mbi 50%, krahasuar me ata që nuk konsumojnë birrë. Sipas studimeve konsumi i moderuar i birrës çdo ditë parandalon mpiksjet e gjakut. Mpiksjet e gjakut mund të shkaktojnë ishemi, e cila ndodh në momentin kur një arterie në tru bllokohet. Sidoqoftë, pas konsumit të birrës, arteriet bëhen më fleksibël dhe qarkullimi i gjakut përmirësohet ndjeshëm.
25. Birrat forcon kockat
Birra përmban nivel të lartë silici, një përbërës që ndihmon në shëndetin e kockave. Sipas një studimi të vitit 2009, kryer nga Universiteti Tufts, të moshuarit që kanë zakon pirjen e birrës në sasi të moderuar kanë densitet më të lartë kockash. Megjithatë, birra në sasi të lartë rrit riskun për frakturë në kockë.
26. Parandalon kancerin e prostatës
Konsumi i moderuar i birrës mund të sjellë përfitime kundërkanceroze. Birra përmban xanthohumol, një antioksidant i fuqishëm, që lufton kancerin. Birra bllokon reaksionin kimik që mund të çojë në zhvillimin e kancerit të prostatës tek meshkujt. Gjithashtu, mund të ulë rrezikun e shfaqjes së kancerit të gjirit tek femrat.
27. Birra ul riskun për diabet
Shumë studime kanë treguar se konsumi në masë të moderuar i birrës mund të reduktojë rrezikun e shfaqjes së diabetit. Sipas një studimi të Harvardit në vitin 2011, morën pjesë rreth 38 mijë meshkuj të moshës së mesme, ata të cilët konsumuan 1-2 birra në ditë reduktuan rrezikun për prekjen me diabet të tipit 2 në masën e 25%. Megjithatë, nëse vuani nga diabeti duhet të zgjidhni birrë që ka nivel të ulët karbohidratesh, pasi ato shndërrohen në sheqer. Birra është një burim i mirë fibrash dietike, pjesë e rëndësishme në dietën e diabetikëve.
28. Ul rrezikun për Alzheimer
Shkencëtarët e Universitetit Loyola në Chicago, pas shumë kërkimesh arritën në përfundimin se konsumi i moderuar i birrës ul me 23 për qind zhvillimin e sëmundjes së dementia-s.  Ky përfundim i atribuohet përmbajtjes së silicit tek birra, i cili ndihmon për të mbrojtur trurin nga ndikimet negative të aluminit. Nivelet e larta të aluminit në trup janë një nga shkaqet më kryesore të shfaqjes së Alzheimer-it. Megjithatë, kjo nuk nënkupton se ata të cilët nuk konsumojnë birrë, të nisin pirjen e birrës vetëm për shkak të uljes së rrezikut për zhvillimin e Alzheimer-it.
29. Birra hidraton lëkurën
Birra hidraton lëkurën nga brenda. Në fakt, pirja e birrës pas punës hidraton trupin më mirë se uji. Është zbuluar gjithashtu se egjiptianët e lashtë laheshin me birrë për të hidratuar lëkurën kur ishin në shkretëtirë. Gjithashtu, niveli i lartë i ujit tek birra ndihmon në nxjerrjen e toksinave jashtë trupit dhe lëkurës, duke i dhënë fytyrës suaj një shkëqim natyral.
30. Trajton zbokthin
Birra ka përmbajtje të lartë të vitaminës B dhe konsiderohet si një mëlmesë natyrale për trajtime kundër zbokthit. Shplajini flokët tuaj me birrë 2-3 herë në javë dhe problemi që keni me zbokthin do të jetë ngjarje e së kaluarës.  Megjithatë, pasi ta bëni këtë shplajini mirë flokët. Ky lloj trajtimi do ua bëjë flokët më të butë e më të shkëlqyeshëm.

Stacionet e autobusëve më të çuditshëm në botë

Kompani të shumta nëpër botë përdorin stacionet e autobusëve për të reklamuar produktet e tyre.
Bëni një xhiro nëpër botë dhe shikoni se cilat janë vendet më absurde ku qëndrojnë pasagjerët e linjave urbane dhe metrove gjatë pritjes.