Shkenca dhe gjallesat
2 posters
Faqja 3 e 4
Faqja 3 e 4 • 1, 2, 3, 4
Shkenca dhe gjallesat
First topic message reminder :
''Ngjitesi'' i hardhuces
Shkencetaret i mrekullon aftesia qe ka hardhuca e mureve te ngjitet ne siperfaqe te lemuara,madje te levrije neper tavan,pa rreshqitur.Si arrin ta beje kete kjo hardhuce e vogel e jashtezakonshme.
Kembet e saj jane vertet si duar dhe kapen fort ne siperfaqet e lemuara me nje zhdervjellesi mahnitese.Cdo gisht ka kreshta qe kane mijera zgjatime si qime.Nga ana tjeter,cdo zgjatim ka qindra fijeza mikroskopike.
Forcat ndermolekulare ( te quajtura forcat e Van der Valsit) qe krijohen nga keto fijeza,jane te mjaftueshme per te mbajtur peshen e hardhuces,edhe kur ja mbath me te katra kokeposhte ne xham.
Studiuesit duan te bejne ngjites,ashtu si kembet e hardhuces se mureve,te kapen fort ne siperfaqet e lemuara.Sic thote revista SCIENCE NEWS,nder te tjera keta ngjites mund te kene ''lloj-lloj perdorimesh ne mjekesi,duke filluar nga fashat qe nuk luajne nga vendi kur lagen e deri te nje shirit qe do te zevendesoje penjte e operacionit''.
( shkencetaret po analizojne edhe proteinat qe sekretojne midhjet,e cila u jep ketyre krijesave nenujore aftesine per tu kapur fort ne siperfaqet e lagura.)
''Ngjitesi'' i hardhuces
Shkencetaret i mrekullon aftesia qe ka hardhuca e mureve te ngjitet ne siperfaqe te lemuara,madje te levrije neper tavan,pa rreshqitur.Si arrin ta beje kete kjo hardhuce e vogel e jashtezakonshme.
Kembet e saj jane vertet si duar dhe kapen fort ne siperfaqet e lemuara me nje zhdervjellesi mahnitese.Cdo gisht ka kreshta qe kane mijera zgjatime si qime.Nga ana tjeter,cdo zgjatim ka qindra fijeza mikroskopike.
Forcat ndermolekulare ( te quajtura forcat e Van der Valsit) qe krijohen nga keto fijeza,jane te mjaftueshme per te mbajtur peshen e hardhuces,edhe kur ja mbath me te katra kokeposhte ne xham.
Studiuesit duan te bejne ngjites,ashtu si kembet e hardhuces se mureve,te kapen fort ne siperfaqet e lemuara.Sic thote revista SCIENCE NEWS,nder te tjera keta ngjites mund te kene ''lloj-lloj perdorimesh ne mjekesi,duke filluar nga fashat qe nuk luajne nga vendi kur lagen e deri te nje shirit qe do te zevendesoje penjte e operacionit''.
( shkencetaret po analizojne edhe proteinat qe sekretojne midhjet,e cila u jep ketyre krijesave nenujore aftesine per tu kapur fort ne siperfaqet e lagura.)
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Points : 1816
Reputation : 14
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Miniature Pinscher ose"Mbreti i Lojës"
Miniature Pinscher (Zwergpinscher, Min Pin, Nano Pinscher) është një qen race të vogël të tipit Pinscher, zhvilluar në Gjermani. Mini Pin ishin race e parë për të gjuajtur kafshë të dëmshme, veçanërisht minjte. Mini Pinscher, si qen gjahu i referohet tipareve të sjelljes e race dhe Zwerg do të thotë Xhuxh. Mini Pin është i njohur edhe si "Mbreti i Lojës".
Palltoja e tij ishte shumë i trashë dhe qeni në përgjithësi ishte më pak i rafinuar. Pamja e qenit ishte e lëne pas dore dhe ai quhej qen pune dhe jo "Mbreti i Lojës". Pjesa më e madhe natyrore e pamjes shkoi me vitet e mbarështimit për një qen te rafinuar e të vogël siç shihet tani. Min Pini gjithashtu tenton të ketë këmbët shumë të gjata, dhe një trup të vogël, te cila t ndonjëherë mund të bëjnë të duken mjaft komik. Si rezultat i trupit fleksibël, ai është i shkathët, ata janë në gjendje të rehatohen në pothuajse çdo pozicion. Në ditët e sotme Miniature Pinscher ka një gëzof të shkurtër të zi me kaf dhe të kuqërremte.
Mini Pinscher është një qen shumë besnik. Ata ambientohen shpejt ne familje. Fëmijët, veçanërisht, duhet te sillen mire dhe qete, në mënyre që ata të mos kafshojnë sepse Mini Pinet kafshojnë edhe pa arsye, sidomos te panjohurit. Ata e konsiderojnë veten si zoter të shtëpisë dhe nuk e shohin veten si trupvegjel. Min Pinet janë të gatshëm të shkojnë për gjah dhe të mbrojnë pronaret.
Krijesat interesante te Tasmanise
Gjate dites,natyra eshte e qete dhe asgje nuk pipetin.Por kur vjen nata,ne pyll jehojne ulerimat dhe piskamat qe te rrenqethin mishin.Nga vijne?Nga nje kafshe e lezetshme e familjes se marsupialeve me emer jo dhe aq te kendshem,''Djalli i Tansmanise''.Kur i sheh dhe i degjon,keto kafshe trupngjeshura mund te duken shume te egra,sidomos kur jane duke ngrene nje kafshe te ngordhur.Por kjo egersi s'eshte vecse nje blof
Djalli i Tasmanise
Mund ta pastrojne pyllin nga kermat me nje shpejtesi marramendese.Me nofullat dhe dhembet e forte mund te perlajne cdo pese te kermes,lekuren,kockat dhe gjithcka tjeter.Ne fakt,djalli i Tasmanise mund te haje nje sasi ushqimi sa 40% e peshes se tij trupore per gjysem ore,qe do te ishte sikur nje njeri te hante nje cope mishi prej 25 kilogramesh ne nje vakt.
Vombati
Akoma me i kendshem eshte vombati,nje kafshe e bute e ledhatare me trup te shkurter e te ngjeshur.Si te gjithe marsupialet,edhe vombatet femra kane xhep dhe i ushqejne te vegjlit e tyre me qumesht.P{or ndryshe nga kusherirat e tyre,ato i kane xhepat me koke poshte.Sigurisht,kjo sherben qe kelyshet te mos behen pis ndersa mamaja germon strofullen.Gjithashtu,vombatet kane dhembe qe rriten vazhdimisht-nje avantazh per ta pasi i perdorin per te brejtur cdo gje qe u del perpara kur germojne nen dhe.Edhe pse ne pamje te pare duken sikur mez levizin,cuditerisht vombatet jan te shkathet dhe me delikatese mund te kepusin bime me kembet e para dhe ti futin ne goje.
Ornitorinku
Nje tjeter krijese e cuditshme eshte orintorinku.Kjo krijese ka sqep dhe kembe me membrane si te roses,trup dhe gezof si te lundres dhe bisht si te kastorit.Ajo ben veze si pula,germon strofullen si vombati dhe i ushqen te vegjlit e saj me qumesht si arusha.Ja perse shkencetari i pare qe i studioi,mendoi se ishte nje trillim i natyres.
Nen hijen e gjiganteve
Eucalyptus regnans
Kur behet fjale per permasat,pak gjera ne natyre jane aq mbreselenese sa pemet e medha te Tansmanise.Me e larta nder to eshte frasheri i malit (Eucalyptus regnans),peme qe cel lule dhe rritet mesatarisht deri ne 75 metra.Me e larta e ketij lloji eshte 99,6 metra,vetem 16 metra me e shkurter se pema me e gjate ne bote,nje sekuo ne Kaliforni,SHBA.
Nje tjeter peme vendese pisha e Huonit,eshte e larte sa gjysma e nje frasheri mali me gjatesi mesatare,por ama jeton gjashte here me gjate.Sipas llogaritjeve te disa shkencetareve,pisha e Huonit mund te jetoje me shume se 3000 vjet.Ja pse cilesohet si pema me jetegjate ne toke.Mobilieret dhe ndertuesit e varkave e vleresojne shume kete ''princ'' te drureve te Tansmanise.Druri i tij ngjyre kremi eshte i lehte per tu punuar dhe permban nje vaj te rendesishem qe sherben si konservues natyror dhe si ilac kunder insekteve.Disa trungje te prera qe kjane mbetur ne pyll,mund te perdoren edhe pas qindra vjetesh.
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Lope e modifikuar gjenetikisht prodhon qumesht te shendetshem
Në dy arritjeve të veçanta, hulumtuesit kanë zbuluar se kanë krijuar me sukses një lope qe prodhon qumësht per njerëzit që vuajnë nga intoleranca laktike dhe shtazore dhe se dyti qumështi përmban nivele të larta të yndyrës "të shëndetshme"aq sa gjenden edhe në peshq.
Lopët janë pjesë e një përpjekje në rritje,nga ana e shkencëtarëve për të bërë produkte dhe nen/produkte nga bagëti të shëndetshme,duke ndryshuar gjenetikisht kafshët.
Puna, megjithatë, ka të ngjarë të ndezi debatin në lidhje me ushqimet O.M.GJ. Kritikët e teknologjisë kanë reaguar me zemërim për hulumtim dhe vënë në pikëpyetje sigurinë e qumështit nga kafshët e modifikuara gjenetikisht.
Ky debat vjen vetëm një vit pasi shkencëtarët kinezë zbuluan kete arritje tek lopet. Ata kishin prezantuar me sukses 300 gjenet e njeriut në lopët qumështore,për të prodhuar qumësht me perberes te njëjtë, si qumështi i gjirit të njeriut.
Në hulumtimet e fundit, gjenetistët ishin në gjendje të percaktonin një gjen që shkakton laktozen, sheqerin kryesor në produktet e qumështit, i cili shkaterron sheqerin që është lehtësisht i tretshëm nga njerëzit.
Njerëzit të cilët kanë mungesa lactose,vuajne nga aftësia për të tretur qumështin,te cileve mund t'u shkaktojë probleme me dhimbje ne stomak.
Lopa e krijuar dhe emertuar Lucks nga grupi i studiuesve, ka lindur dy muaj më parë dhe pritet të fillojë prodhimin e qumeshtit me sasi laktoze te ulët,kurse per shtimin e vehtevehtes se kesaj lope i duhen rreth 25 muaj,pra qe te lindi nje vic.
Shkencëtarët,prapa ketij zhvillimi shpresojmë për të krijuar kopetë e lopeve,qe te prodhojne qumesht me sasira laktoze të ulët. Ky lloi qumeshti i ri do te mund te arrije me sasira te medha per te furnizuar tregun dhe dyqanet pas pesë deri në dhjetë vjet kohë.
Dr Zhou Huanmin, drejtor i Laboratorit Shtetëror per prodhimet Bio, në Universitetin Inner Mongolia, ku lopa është krijuar, ka thënë: "Qumështi i zakonshem përmban laktozë, kurse qumështi i prodhuar nga lopët tona te modifikuara gjenetikisht,do të ketë përmbajtje relativisht të ulët të lactose, apo edhe nuk do te perbaje fare laktoze.
"Shumica e njerëzve vuajnë intolerancën laktike në shkallë të ndryshme. Ne po përpiqemi që të prodhojme një lopë qe prodhon qumësht me sasi aciditeti laktik te ulët për furnizimin e tregut. Ne shpresojmë që në të ardhmen tregu ta pelqej masivisht kete qumesht kaq cilësor."
Në Britaninë e Madhe rreth pesë përqind e njerëzve vuajne nga intoleranca laktike, por në disa pjesë të Afrikës dhe Azisë deri në 90 për qind e popullsisë nuk kanë aftësinë për të tretur qumështin pra vuajne nga intoleranca laktike,keshtu qe kjo lope e modifikuar gjenetikisht do ta zgjidhe kete problem shendetsore purfundimisht.
http://www.telegraph.co.uk/science/science-news/9335762/Cows-genetically-modified-to-produce-healthier-milk.html
Re: Shkenca dhe gjallesat
Gjigantët drejt zhdukjes
Në fillim të viteve 1980, popullsia e elefantëve në botë ishte prej rreth një milionë të tillë, por në tre dekada që prej atëherë, më shumë se 600 mijë u masakruan për të marrë prej tyre brirët e kushtueshëm të fildishtit.
Një studim i ri i Universitetit të Uashingtonit e vendos numrin e elefantëve sot në botë në rreth 400 mijë e shumta dhe kjo shifër është në reduktim të vazhdueshëm.
”Mallkimi” i elefantëve, briri i tyre i kushtueshëm, shitet në tregun e zi për 1 500 dollarë kilogrami dhe kjo është një shifër kolosale, duke pasur parasysh vendet me të varfëra të Afrikë apo Azisë, ku popullata e elefantëve është e përhapur.
Së fundmi, kreu i jetës së egër në Kenia, Julias Kipng’etich udhëtoi në SHBA për t’u përgjëruar për më shumë ndihmë për mbrojtjen e kafshëve, midis të cilave gjendja më alarmuese është tek elefantët.
Ai paraqiti shifra tronditëse, duke thënë se në dy dekadata e fundit, popullata e elegantëve në vend është pjestuar me dhjetë si pasojë e gjuetisë së tyre abuzive.
Idetë e reja për mbrojtjen e tyre përfshijnë ngritjen e rezervateve apo formimin e një force ndërkombëtare të armatosur për mbrojtjen e jetës së egër, por në një kohë krize, problemi i financimit të projekteve të tilla mbetet aktualisht i pakapërcyeshëm.
Megjithatë, pavarësisht miratimit të ligjeve të ndryshme, asgjë e rëndësishme nuk është bërë për të shpëtuar gjigantët, që nëse do të vazhdojnë të vriten me këto ritme, parashikohet të zhduken nga faqja e planetit brenda 20 viteve të ardhshme.
Kjo do të thotë se kafsha që ka populluar Tokën përpara se njeriu të ngrihej në këmbë dhe të zbulonte zjarrin, që mbi 60 mijë vjet më parë, tashmë po bëhet dëshmitare se si bashkëudhëtari i saj për mijërave vjet, njeriu, po e zhduk përfundimisht nga faqja e dheut.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Lufta e milingonave per influenca seksualiteti
Meshkujt beqarë të milingonave i shënojnë kimikisht meshkujt e tjerë rivalë që në momentin kur ata lindin për ti eleminuar më vonë nga skuadrat e vdekjes.Kontrolli i vazhdueshëm i foleve siguron që një mashkull milingonë Cardiocondyla obscurior është në gjendje të kafshojë apo të etiketojë kimikisht një rival sapo ai të lindë.
Milingonat e shënura kimikisht shkatërrohen shpejt nga punëtorët e 'skuadrave të vdekjes'. Milingonat e rritura janë në gjendje të identifikojnë rivalët potencialë para se të dalin nga pupat e tyre. Milingonat e etiketuara kimikisht pastaj shkatërrohen shpejt nga punëtorët në 'skuadrat e vdekjes’, sipas studiuesve nga Universiteti i Regensburgut dhe IST Austri.
Kur milingonat dalin nga pupat e tyre - ato janë të prekshme për t'u sulmuar, sepse ekzoskeleti i tyre nuk është ngurtësuar ende për t'i mbrojtur ata dhe mandibulat e tyre janë gjithashtu shumë të dobëta për të kafshuar një sulmues.
Mashkulli dominant pa krahë, mban një sy jashtë për milingonat e porsalindura me krahë. Megjithatë, ndërsa meshkujt me krahë imitojnë substacat kimike femërore për të mos u zbuluar, meshkujt e rinj pa krahë zbulohen dhe sulmohen lehtë nga meshkujt më të vjetër.Nëse lufta ndodh gjatë ditës së parë pas daljes nga pupa mashkulli i vjetër gjithmonë do të fitojë, por sapo ekzoskeleti i mashkullit të rri-forcohet, shancet e tij për të mbijetuar rriten në 14 %.
Pothuajse 50 % e luftës mes të vjetërve dhe meshkujve dy-ditore rezulton me vdekjen e të dy luftëtarëve. Përveç kësaj për të kafshuar, meshkujt lyejnë njëri-tjetrin me sekrecione nga anuset e tyre që inkurajon agresionin nga punëtorët e skuadrave të vrasjes.
Meshkujt e vjetër janë në gjendje të dallojnë pupat që përmbajnë femra nga ato që përmbajnë meshkuj, nëpërmjet nuhatjes së tyre kimike. Pupat që kanë meshkuj kafshohen shpesh, ndërsa ato që përmbajnë femra, apo meshkuj me krahë të maskuar si femra, nxitin një përgjigje të çiftëzimit.
Megjithatë, shancet e gabimit për të vrarë një femër apo një punëtor ndoshta i pengon meshkujt më të vjetër nga përpjekja për të shkatërruar plotësisht të gjithë meshkujt rivalë para se të dalin nga pupat e tyre.
Në kushtet e mbijetesës së kolonisë kjo garanton se në qoftë se një mashkull i vjetër dominant vdes, një mashkull i ri është gati për ta zëvendësuar atë.
A mund ti shpetojne zhdukjes?
A mund ti shpetojne zhdukjes?
Ne vitin 2002,Kombet e Bashkuara shpallen synimin se ne fund te dekades do te zvogelohej ritmi me te cilin po zhdukeshin llojet dhe po demtoheshin ekosistemet.Ne perputhje me ate synim,2010-ta do te ishte viti Nderkombetar i Biodiversitetit.
Mjerisht,kur erdhi ai vit,plotesimi i synimit as qe dukej ne horizont.BBC-ja,raportonte:''Si pasoje e drejteperdrejte e aktivitetit njerezor,llojet po zhdukeshin me nje shpejtesi 1.000 here me te madhe se mesatarja natyrore.''Gazeta NEW ZEALAND HERALD ishte edhe me specifike:''Tani ne mbare boten rrezikojne te zhduken nje ne pese lloje bimesh,nje ne pese lloje gjitaresh,nje ne shtate lloje zogjsh dhe nje ne tri lloje zvaranikesh.'' Nje ane e problemit del ne pah kur verejme c'ka ndodhur ne Zelanden e Re ne rrjedhen e shekujve.
Biodiversiteti ne Zelanden e Re
Para se Zelanda e Re te popullohej,ekosistemi i saj lulezonte.Mirepo banoret e pare sollen lloje qe paten efekte shkaterrimtare tye flora dhe fauna vendese.Per shembull,maoret sollen qen nga matane Paqesorit,e ndoshta edhe kioren (ose miun polinezian) qe u sherbente si ushqim.
Pastaj,ne hekujt e 17-te dhe te 18-te,mberriten europianet qe sollen me vete minj te anijeve,minj shtepie dhe mace-keto te fundit shpejt u kthyen ne mace te egra.Gjithashtu,europianet lane te lire ne natyre dhi,derra e drere qe ti perdornin si ushqim.Gjate shekullit te 19-te,ata futen ne vend posumin bishtfurce dhe lepurin-per mishin dhe gezofin-pa e vrare mendjen fare se si do te ndikonin ato krijesa te pemet,zogjte e bimesia.
Ne vitet 1860,popullata e lepujve kishte dale jasht kontrollit,prandaj u sollen nuselalat.Vecse nuselalat preferuan zogjte vendes,qe ishin shume me te ngadalte dhe nje preh me e lehte.Per pasoje,popullata e lepujve vazhdoi te shtohej.
Sot,si rrjedhoje e ndikimit gjithnje e me te madh te gjitareve te demshem,Ministria e Mbrojtjes se Natyres se Zelandes se Re raporton se 9 ne 10 zogj kivi te kafejnte qe lindin ne natyre,ngordhin pa mbushur 1 vjec.Tanime shume lloje jane zhdukur njehere e mire,mbi 40 lloje zogjsh,3 lloje bretkosash,1 lloj lakuriqi nate dhe te pakten 3 lloje hardhucash,pa zene ne goje llojet e panumerta te insekteve.Me shume se gjysma e 5.819 bimeve e kafsheve vendese te Zelandes se Re klasifikohen si te rrezikuara,keshtu qe gjallesat e ketij vendi jane nder me te rrezikuarat ne planet.
Sot,9 ne 10 zogj kivi nuk arrijne te mbushin nje vjec
Perpjekje frytdhenese
Sot agjencite qeveritare jane syhapur qe te mos lejojne te futen ne Zelanden e Re lloje te demshme bimesh e kafshesh.Vec kesaj,Ministria e Mbrojtjes se Natyres ka vene ne zbatim nje sere programesh per eliminimin e llojeve te demshme,sidomos neper ishuj,dhe ka krijuar rezervate natyrore.
Nje nga keta ishuj te perterire eshte Tiritiri Matangi,afer brigjeve te Gadishullit Uangaparaoa te Oklendit.Pasi u spastrua nga minjte ne vitin 1993 dhe u mboll serish me 280.000 peme vendese,sot kjo zone eshte nje rezervat i hapet qe mbahet nen mbikqyrje.Atje vizitoret mund te degjojne e te shohin lloje te rradha zogjsh vendes qe i kane kthyer ne habitatin e tyre,si:zogu me samar,takahe,kokako,titipounamu dhe hihi.Keto krijesa te bukura qe po rriten mbare ne nje mjedis pa grabitqare,shpesh i lejojne vizitoret ti soditin nga afer.
Me 2003,u shpall se ishulli subantarktik Kembell ishte spastruar nga minjte pas nje programi dy vjecar per eliminimin e tyre.Qysh atehere,flora vendese po gjallerohet dhe zogjte detare po kthehen.Madje kane kthyer ne shtepine e vet edhe nje lloj rose te rradhe-rosen e ishullit Kembell.
Para pak kohesh,ka nisur nje projekt madheshtor perteritjeje ne ishujt Rangitoto dhe Motutapu,si edhe ne Gjirin e Haurakit ne Oklend.Synimi i tij eshte te mbroje pyllin me te madh ne bote me peme pohudukaua dhe te ndihmoje gjallesat vendese qe jane kthyer ne habitatin e tyre.Pasi u eleminuan nje sere lloje te demshme-lepujt,nuselalat,iriqet,macet e egra,minjte e murrme,minjte e anijeve dhe minjte e shtepise-ne ishuj u zbuluan papagaj me kuroe te kuqe dhe zogj zile pas nje mungese njeshekullore.
TakaheKokakoTitipounamuHihi
Perdorimi i te ardhurave
Nje vshtiresi per mbrojtesit e natyres ne mbare boten eshte lista ne rritje e llojeve ne prag te zhdukjes kundrejt te ardhurave te kufizuara per te perballuar problemin.Ata perdorin nje metode perzgjedhjeje ekologjike,e ngjashme me ate qe praktikohet ne urgjencat e spitaleve kudo ne bote ku zbatohet parimi i perparesise.Kjo metode perpiqet ti administroje te ardhurat ne ate menyre qe jep rezultatet me te mira,duke marre parasysh faktore ,si:(1) vlera qe mendohet se ka nje lloj a nje habitat,(2) mundesite qe nje veprim i propozuar te kete sukses dhe (3) kostoja.
Ndonese jo te gjithe jane dakort me kete metode,perkrahesit e saj thone se ajo ndihmon qe te shfrytezohen sa me mire te ardhurat e kufizuara,duke e drejtuar vemendjen atje ku do te arrihen rezultatet me te mira.
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Hardhuca që prodhon pilula dobësie..
Një medikament i bërë nga pështyma e hardhucës gjigande, Gila monster, që jeton në Amerikën e Veriut, pritet të bëhet një “armë” e re në duart e shkencëtarëve që prodhojnë pilula dobësie. Hardhuca nuk nxjerr helm si gjarpërinjtë, por përtyp dhe vret viktimat e saj përmes pështymës helmuese. Në pështymën e hardhucës gjendet përbërësi exendin-4, i cili përbën bazën e një medikamenti kundër diabetit tip 2 (agonist i GLP-1R), që tashmë është miratuar dhe jepet në formë injeksioni te pacientët që nuk arrijnë rregullim të mjaftueshëm të glukozës në gjak për shkak të stilit të jetesës, dietave apo pilulave të marra.
Megjithatë, hulumtuesit, në Universitetin Gothenburg duke studiuar efektin e exendin-4 në minj, konstatuan një efekt anësor tepër interesant. Substanca shkakton ulje oreksi të kafshët e eksperimentuara. Madje, efekti i substancave në tru identifikohet në të njëjtat pjesë që lidhen dhe me dëshirën për alkool.
Zbulimi i hulumtuesve, që u botua në revistën shkencore “Journal of Neuroscience”, vlerësohet se mund të çojë në mënyra të reja luftimi të lakmisë dhe mbingrënies.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Ruajtja e trupave të njerëzve dhe kafshëve në temperatura të ulëta
Ruajtja e trupave të njerëzve dhe kafshëve në temperatura të ulëta që nuk mund të ruhen të gjallë nga mjekësia moderne deri në momentin kur rigjenerimi i plotë do jetë i mundur në të ardhmen,quhet Kronika,. Momentalisht, krioprezervimi i njerëzve nuk është i kthyeshëm, që do të thotë se nuk është e mundur që të kthehen të gjallë njerëzit nga krioprezervimi.
Shpjegimi i krionikës është që njerëzit që sot konsiderohen të vdekur sipas pëcaktimeve të sotme ligjore ose mjekësore, nuk do të jenë të vdekur sipas standardeve të së ardhmes dhe se këta njerëz mund të nxirren jashtë krioprezervimit në të ardhmen.
Në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, krionika mund të kryhet ligjërisht vetëm pasi njeriu është shpallur ligjërisht i vdekur.
Fjala krionikë vjen nga fjala greke κρύος (kryos), që do të thotë i ftohtë. Proçedura të ngjashme me krionikën janë shfaqur për shumë kohë në shumë shembuj të fantashkencës.
Organizatat e krionikës nuk sigurojnë se ringjallja mund jetë e mundur. Prognoza për pacientët e krionikës është e ndryshme, p.sh pacientët me tru të vdekur do kenë shumë pak mundësi rikuperimi edhe me teknologjinë e parashikuar të krionikës, kurse pacientët që qelqëzohen (që i nënshtrohen proçedurës) menjëherë pas arrestit kardiak të pakthyeshëm, është e menduar se do të kenë mundësinë më të mirë për tu kthyer përsëri.
Shumica e mbështetësve të krionikës e shohin atë si një teknologji mjekësore spekulative, pa ndryshim në princip me defribilatorin ose ACLS (Advanced Cardiac Life Support).
Premisa kryesore e krionikës është se kujtesa, personaliteti dhe identiteti ruhen në struktura qelizore, kryesisht në tru. Ndërkohë që kjo pranohet gjerësisht në mjekësi dhe aktiviteti i trurit dihet që mund të ndalë dhe të vazhdojë përsëri në kushte të caktuara, përgjithësisht nuk janë të pranueshme metodat e sotme e ruajnë trurin aq mirë sa të lejojë ringjalljen në të ardhmen.
Mbështetësit e krionikës bazohen mbi studimet që tregojnë se përqendrime të larta të krioruajtësit të qarkulluara në tru mund të ndalin dëmtimin strukturor nga akulli, duke ruajtur strukturën e qelizave të trurit në të cilat kujtesa dhe identiteti ruhen.
Për kundërshtuesit, justifikimi për praktikimin aktual të krionikës është i paqartë, duke patur parasysh kufizimet në teknologjinë e prezervimit. Momentalisht qelizat, indet, enët e gjakut dhe disa organe të vogla kafshësh mund të kthehen nga krioprezervimi. Disa kafshë shumë të vogla, si Tardigradi, mund t’i mbijetojnë prezervimit në temperatura kriogjenike (poshtë 150 °C).
Bretkosat e drurit mund të mbijetojnë për disa muaj në një gjendje pjesërisht të ngrirë disa gradë poshtë ngrirjes, por ky nuk është një krioprezervim i vërtetë. Mbështetësit e krionikës kundërshtojnë duke thënë se prezervimi i kthyeshëm nuk është qëllimi i tashëm i krionikës, por është ruajtja e informacionit bazë të trurit që përmban kujtesën dhe identitetin personal. Ka arsye të besohet se proçedura e tanishme e krionikës mund ta ruajnë bazën anatomike të mendjes.
Mbështetësit deklarojnë se ruajtja e këtij informacioni është i mjaftueshëm për të parandaluar vdekjen teorike të informacionit (shkatërrimi i trurit të njeriut) deri kur riparimet mund të jenë të mundura në të ardhmen.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Majmunet hundemedhenj
''Uaaaa,ca hunde!''
Ky reagim vjen natyrshem kur sheh per here te pare hunden mishtore e te levarur te mashkullit te majmunit me fecke.
(Ishulli i Borneos eshte shtepia e majmunit me fecke.Vendesit e quajne kete kafshe orang belanda ose ''holandezi''.Edhe femrat kane hunde te madhe,ndonese jo aq sa mashkulli).
Te disa meshkuj ky zgjatim mund te arrije deri ne rreth 18 cm-gati nje e katerta e gjatesise se trupit.Meqenese fecka i bie mbi goje dhe mjeker,kur ha i duhet ta heqe menjane!Nese hunda jone do te kishte po kete raport me trupin,do te na varej deri afer gjysmes se gjoksit.
Ku e ka te miren kjo hunde?Ka shume teori.Mbase ajo cliron nxehtesine e tepert te trupit ose i shton kumbimin zerit te majmunit.Ose mund te sherbeje si nje shenje e dukshme per te paralajmeruar meshkujt e tjere.Faktikisht,hunda e tij e spikatshme fryhet dhe skuqet kur acarohet ose entuziazmohet.Nje mundesi tjeter eshte se hunda sherben si terheqje seksuale dhe e ben te fergelloje zemren e femres!Sidoqofte,mundesia me e madhe eshte qe fecka te permbushe me shume se nje funksion,mbase edhe ndonje per te cilin dime pak ose aspak.
Majmune barkkaceke
Majmunet me fecke,mashkulli dhe femra,kane edhe nje bark te madh qe bie ne sy.Faktikisht,stomaku mund te nxere deri ne nje te katerten e peshes se tyre trupore.Prandaj,si meshkujt ashtu edhe femrat,duken sikur jane gjithnje shtatzene!Por,pse e kane barkun aq te fryre?
Stomaku i majmuneve me fecke,njelloj si ai i lopes,eshte i mbushur me nje perzierje te lenget bimesie dhe bakteresh.Bakteret fermentojne ushqimin dhe shperbejne celulozen,si dhe disa toksina bimore qe do ti vritnin kafshet e tjera.Fale sistemit tretes mahnites keta majmune mund te rriten mire me gjethe,fruta jo te embla,fryte bishtajash,palma dhe bime te tjera,ushqime me te cilet primatet me nje lloj tjeter stomaku nuk do te mund te mbijetonin.
Megjithate,sistemi i forte tretes i majmuneve me fecke e ka nje te keqe.Keto kafshe nuk duhet te hane fruta te embla,sepse fermentohen shpejte.Ato do t'ua frynin barkun,ndoshta deri ne ate pike sa te ngordhnin me dhimbje.
Per shkak te dietes se pasur me celuloze dhe stomakut kompleks,majmuneve me fecke u duhet shume kohe qe ta tretin ushqimin.Prandaj,pas nje mengjesi te bollshem,para se te hajne perseri bejne pushim,disa here shume ore.
Kafshe e shoqerueshme
Edhe kur hane ose pushojne,majmunet me fecke rrallehere jane vetem.Meshkujt mbizoterues kryesojne hareme me deri tete femra dhe pasardhesit e tyre.Meshkujt qe lindin brenda grupit,kur rriten aq sa mund ti dalin zot vetes,i debojne.Keta majmune te rinj bashkohen me meshkuj te tjere si vetja dhe formojne grupe qe kane gjithashtu nje ose dy meshkuj me te rritur.Nje syri te pastervitur grupe te tilla do ti dukeshin tamam si harem.Majmunet me fecke kane nje tipar shoqeror te pazakonte,shpesh haremet perzihen me njera-tjetren,sidomos ne mbremje kur mblidhen te lumenjte.Ne nje rast te tille,nese nje mashkull sheh nje mashkull tjeter qe po interesohet per femrat e tij,fillon te beje shfaqje per te treguar forcen e tij.Zakonisht mashkulli mbrojtes,i cili mund te peshoje rreth 20 kg,perkulet perpara me te kater gjymtyret,shqyen gojen dhe ia ngul syte rivalit.Ne librin Majmunet me fecke te Borneos (anglisht) thuhet:''Nese kjo nuk funksionon,atehere mashkulli fillon befas e ne menyre te paparashikueshme te kerceje neper peme,shpesh here duke uleritur fort dhe duke u ulur ne dege te thata te cilat thyhen e leshojne nje krisme te mprehte,duke e shtuar edhe me shume shamaten.''Ndodhin edhe zenka,por jane te rralla.
''Majmunet me fecke nuk kane te pazakonte vetem pamjen,ata leshojne edhe lloj lloj zhurmash nga me te cuditshmet''-thuhet ne librin e cituar me larte.Keto kafshe hungerijne,kelthasin,ulerijne dhe piskatin,sidomos mbremjeve kur mblidhen buze lumenjve.Ne mes te kesaj gurguleje qe te vret veshin,nenat e kane mendjen te ushqejne e te krehin qetesisht te vegjelit e tyre turkalter.Ne fund,kur mugetira ka mbeshtjelle pyllin,ata jane rehatuar neper peme,zakonisht peme te larta buze lumit,ku sistemohen per te fjetur.
Majmune ''kemberose''!
Pervec hundes,majmunet me fecke kane edhe nje gje tjeter te cuditshme-gishtat e kembes i kane te ngjitur pjeserisht me nje membrane,si te rosave.Fale saj,ata jo vetem notojne mire,por edhe arrijne te ecin neper mocalishtet me peme mangrove.Natyrisht kur mendon per mangrovat tropikale,ka te ngjare te te vijne ndermend edhe krokodilet.Ne habitatin e majmuneve me fecke ka krokodile me bollek.Si ia bejne keta majmune qe jetojne kaq afer lumenjve tu shpetojne dhembeve te tyre?
Nje nga taktikat e tyre eshte qe hyjne pa u ndier ne uje dhe kalojne ne rresht per nje me not qeni,gati-gati pa krijuar as edhe nje valez.Por,kur lumi eshte i ngushte,perdorin nje taktike tjeter.Ata ngjiten lart ne peme,marrin vrull nga nje dege,deri rreth 9 m mbi uje,bien me bark ne lume dhe notojne me sa fuqi qe kane per te kaluar pjesen e mbetur.Kete taktike e perdorin edhe nenat qe mbartin te vegjlit.Nganjehere nje ortek majmunesh hidhet ne uje dhe te tere turren si te cmendur drejt bregut tjeter.Megjithate,armiku i tyre me i keq nuk eshte krokodili.
Specie ne rrezik
Te perfshire zyrtarisht ne listen e specieve ne rrezik,majmunete me fecke arrijne vec ne pak mijera,dhe ky numer vazhdon te zvogelohet,kryesisht per shkak te njeriut.Nder shkaqet ku ka gisht njeriu hyjne zjarret,prerja e drureve,turizmi i pakontrolluar dhe shpyllezimi per te shtuar plantacionet per prodhimin e vajit te palmes.Nje faktor tjeter eshte gjuetia.Ka nga ata qe i vrasin majmunet me fecke thjesht per sport.Te tjere i vrasin per ushqim ose per ti perdorur ne mjekesine tradicionale.Meqenese shpesh flejne neper pemet buze lumenjve ku duken menjehere,keto kafshe jane vecanerisht te pambrojtura.Faktikisht,ne nje zone qe frekuentohej nga gjuetaret me motobarka te shpejta,numri i majmuneve ra 50% brenda pese vjeteve!
Mrojtesit e natyres po perpiqen ti ndergjegjesojne njerezit per gjendjen e veshtire te majmuneve me fecke dhe ne Borneo ata mbrohen me ligj.Por,a do te mjaftojne keto masa?Koha do ta tregoje.Nese kjo krijese do te zhdukej nga bota e eger,do te ishte vertet tragjedi,sepse majmuni me fecke eshte plot cudira qe ia vlen te studiohen!Per me teper,ai nuk eshte bere per te jetuar ne kafaz.
Natyrisht,majmuni me fecke eshte vetem nje nga krijesat e shumta qe duket se e kane te ardhmen te zymte.Specie te tjera te panumerta tashme jane zhdukur.
''Uaaaa,ca hunde!''
Ky reagim vjen natyrshem kur sheh per here te pare hunden mishtore e te levarur te mashkullit te majmunit me fecke.
(Ishulli i Borneos eshte shtepia e majmunit me fecke.Vendesit e quajne kete kafshe orang belanda ose ''holandezi''.Edhe femrat kane hunde te madhe,ndonese jo aq sa mashkulli).
Te disa meshkuj ky zgjatim mund te arrije deri ne rreth 18 cm-gati nje e katerta e gjatesise se trupit.Meqenese fecka i bie mbi goje dhe mjeker,kur ha i duhet ta heqe menjane!Nese hunda jone do te kishte po kete raport me trupin,do te na varej deri afer gjysmes se gjoksit.
Ku e ka te miren kjo hunde?Ka shume teori.Mbase ajo cliron nxehtesine e tepert te trupit ose i shton kumbimin zerit te majmunit.Ose mund te sherbeje si nje shenje e dukshme per te paralajmeruar meshkujt e tjere.Faktikisht,hunda e tij e spikatshme fryhet dhe skuqet kur acarohet ose entuziazmohet.Nje mundesi tjeter eshte se hunda sherben si terheqje seksuale dhe e ben te fergelloje zemren e femres!Sidoqofte,mundesia me e madhe eshte qe fecka te permbushe me shume se nje funksion,mbase edhe ndonje per te cilin dime pak ose aspak.
Majmune barkkaceke
Majmunet me fecke,mashkulli dhe femra,kane edhe nje bark te madh qe bie ne sy.Faktikisht,stomaku mund te nxere deri ne nje te katerten e peshes se tyre trupore.Prandaj,si meshkujt ashtu edhe femrat,duken sikur jane gjithnje shtatzene!Por,pse e kane barkun aq te fryre?
Stomaku i majmuneve me fecke,njelloj si ai i lopes,eshte i mbushur me nje perzierje te lenget bimesie dhe bakteresh.Bakteret fermentojne ushqimin dhe shperbejne celulozen,si dhe disa toksina bimore qe do ti vritnin kafshet e tjera.Fale sistemit tretes mahnites keta majmune mund te rriten mire me gjethe,fruta jo te embla,fryte bishtajash,palma dhe bime te tjera,ushqime me te cilet primatet me nje lloj tjeter stomaku nuk do te mund te mbijetonin.
Megjithate,sistemi i forte tretes i majmuneve me fecke e ka nje te keqe.Keto kafshe nuk duhet te hane fruta te embla,sepse fermentohen shpejte.Ato do t'ua frynin barkun,ndoshta deri ne ate pike sa te ngordhnin me dhimbje.
Per shkak te dietes se pasur me celuloze dhe stomakut kompleks,majmuneve me fecke u duhet shume kohe qe ta tretin ushqimin.Prandaj,pas nje mengjesi te bollshem,para se te hajne perseri bejne pushim,disa here shume ore.
Kafshe e shoqerueshme
Edhe kur hane ose pushojne,majmunet me fecke rrallehere jane vetem.Meshkujt mbizoterues kryesojne hareme me deri tete femra dhe pasardhesit e tyre.Meshkujt qe lindin brenda grupit,kur rriten aq sa mund ti dalin zot vetes,i debojne.Keta majmune te rinj bashkohen me meshkuj te tjere si vetja dhe formojne grupe qe kane gjithashtu nje ose dy meshkuj me te rritur.Nje syri te pastervitur grupe te tilla do ti dukeshin tamam si harem.Majmunet me fecke kane nje tipar shoqeror te pazakonte,shpesh haremet perzihen me njera-tjetren,sidomos ne mbremje kur mblidhen te lumenjte.Ne nje rast te tille,nese nje mashkull sheh nje mashkull tjeter qe po interesohet per femrat e tij,fillon te beje shfaqje per te treguar forcen e tij.Zakonisht mashkulli mbrojtes,i cili mund te peshoje rreth 20 kg,perkulet perpara me te kater gjymtyret,shqyen gojen dhe ia ngul syte rivalit.Ne librin Majmunet me fecke te Borneos (anglisht) thuhet:''Nese kjo nuk funksionon,atehere mashkulli fillon befas e ne menyre te paparashikueshme te kerceje neper peme,shpesh here duke uleritur fort dhe duke u ulur ne dege te thata te cilat thyhen e leshojne nje krisme te mprehte,duke e shtuar edhe me shume shamaten.''Ndodhin edhe zenka,por jane te rralla.
''Majmunet me fecke nuk kane te pazakonte vetem pamjen,ata leshojne edhe lloj lloj zhurmash nga me te cuditshmet''-thuhet ne librin e cituar me larte.Keto kafshe hungerijne,kelthasin,ulerijne dhe piskatin,sidomos mbremjeve kur mblidhen buze lumenjve.Ne mes te kesaj gurguleje qe te vret veshin,nenat e kane mendjen te ushqejne e te krehin qetesisht te vegjelit e tyre turkalter.Ne fund,kur mugetira ka mbeshtjelle pyllin,ata jane rehatuar neper peme,zakonisht peme te larta buze lumit,ku sistemohen per te fjetur.
Majmune ''kemberose''!
Pervec hundes,majmunet me fecke kane edhe nje gje tjeter te cuditshme-gishtat e kembes i kane te ngjitur pjeserisht me nje membrane,si te rosave.Fale saj,ata jo vetem notojne mire,por edhe arrijne te ecin neper mocalishtet me peme mangrove.Natyrisht kur mendon per mangrovat tropikale,ka te ngjare te te vijne ndermend edhe krokodilet.Ne habitatin e majmuneve me fecke ka krokodile me bollek.Si ia bejne keta majmune qe jetojne kaq afer lumenjve tu shpetojne dhembeve te tyre?
Nje nga taktikat e tyre eshte qe hyjne pa u ndier ne uje dhe kalojne ne rresht per nje me not qeni,gati-gati pa krijuar as edhe nje valez.Por,kur lumi eshte i ngushte,perdorin nje taktike tjeter.Ata ngjiten lart ne peme,marrin vrull nga nje dege,deri rreth 9 m mbi uje,bien me bark ne lume dhe notojne me sa fuqi qe kane per te kaluar pjesen e mbetur.Kete taktike e perdorin edhe nenat qe mbartin te vegjlit.Nganjehere nje ortek majmunesh hidhet ne uje dhe te tere turren si te cmendur drejt bregut tjeter.Megjithate,armiku i tyre me i keq nuk eshte krokodili.
Specie ne rrezik
Te perfshire zyrtarisht ne listen e specieve ne rrezik,majmunete me fecke arrijne vec ne pak mijera,dhe ky numer vazhdon te zvogelohet,kryesisht per shkak te njeriut.Nder shkaqet ku ka gisht njeriu hyjne zjarret,prerja e drureve,turizmi i pakontrolluar dhe shpyllezimi per te shtuar plantacionet per prodhimin e vajit te palmes.Nje faktor tjeter eshte gjuetia.Ka nga ata qe i vrasin majmunet me fecke thjesht per sport.Te tjere i vrasin per ushqim ose per ti perdorur ne mjekesine tradicionale.Meqenese shpesh flejne neper pemet buze lumenjve ku duken menjehere,keto kafshe jane vecanerisht te pambrojtura.Faktikisht,ne nje zone qe frekuentohej nga gjuetaret me motobarka te shpejta,numri i majmuneve ra 50% brenda pese vjeteve!
Mrojtesit e natyres po perpiqen ti ndergjegjesojne njerezit per gjendjen e veshtire te majmuneve me fecke dhe ne Borneo ata mbrohen me ligj.Por,a do te mjaftojne keto masa?Koha do ta tregoje.Nese kjo krijese do te zhdukej nga bota e eger,do te ishte vertet tragjedi,sepse majmuni me fecke eshte plot cudira qe ia vlen te studiohen!Per me teper,ai nuk eshte bere per te jetuar ne kafaz.
Natyrisht,majmuni me fecke eshte vetem nje nga krijesat e shumta qe duket se e kane te ardhmen te zymte.Specie te tjera te panumerta tashme jane zhdukur.
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Spirulina dhe ''magjia'' e saj
Spirulina është një algë mikroskopike ujore që gjendet tek ujërat e ëmbla, ka ngjyrë të gjelbërt dhe është një ndër ushqimet më të plota në botë. Është një organizëm bimor qe përmban shumë vitamina, minerale dhe elemente ushqyese për njeriun.
Gjithsej, përmban mbi 100 elemente ushqyese dhe oligoelemente, pikërisht për këtë arsye NASA e përdor si ushqim për austronautët. Spirulina është zbuluar shekuj më parë, thuhet se Aztekët ishin ndër popujt e parë që e përdorën në menunë e tyre.
Ushqimi i Aztekeve e i Majave
Elemente ushqyese
Spirulina përmban mjaft elemente antioksidante që veprojnë pozitivisht në rinovimin e qelizave, pra edhe në luftimin e plakjes. Përmban gjithashtu aminoacide që përmirësojnë funksionimin e sistemin nervor. Spirulina pastron gjakun, mëlçinë dhe veshkat për shkak të vetive detoksifikuese që ka, dhe forcon sistemin imunitar.
Disa nga elementet e pasur të Spirulinës janë : vitamina A, B, B12, C, E dhe Q10. Gjithashtu, përmban hekur, një element thelbësor për trupin e njeriut madje dhe në sasi të madhe. Mjafton të thuhet se Spirulina përmban 58 herë më shumë hekur nga ç’përmban spinaqi. Elemente të tjera të rëndësishme që përmban janë : magnezi, kaliumi, zinku dhe seleni.
Spirulina ka efekt imunofuqizues dhe vlerësohet maksimalisht nga mjekët popullorë dhe dentistët për përçueshmërinë e Amalgamit. Kjo është kryesisht e rëndësishme për çiftet që dëshirojnë të bëhen prindër. Spirulina mund të lidhë materiet e dëmshme në mënyrë të veçantë, p.sh : metalet e rënda siç është Kadmiumi.
Spirulina përmban substanca që inhibojnë lirimin aktiv të Histaminës nga granulat e mastrocive. Spirulina mund të aplikohet edhe tek osteoporoza, pasi përmban shumë kalcium. Pothuajse gjysma e grave mbi 45 vjeç vuajnë nga osteoporoza. Spirulina përmban mbi 60 % të një proteine të tretur lehtë që lufton osteoporozën në organizëm.
Nëpërmjet spirulinës mund të trajtohen në mënyrë të suksesshme edhe pezmatimi, gripi, neurodetermati dhe aknet. Hulumtime të ndryshme kanë treguar se efektet pozitive që posedon spirulina janë mjaft impresionuese.
Disa nga llojet e sëmundjeve të cilat mund të trajtohen me spirulinë janë : diabeti, anemia, pankreati akut, ulçera peptike, ciroza e mëlçisë, katarakta, sëmundja e pleqërisë, alergjia, humbja e leukociteve, stresi, koliosteroli i lartë, problemet me prostatën, problemet me fshikëzën urinare etj.
Si përdoret
Spirulina mund të blihet në forma të ndryshme, më e zakonshmja është ajo në pluhur, të cilën mund ta tresni në lëngje frutash, në sallatra etj, me këtë mënyrë përveç dobive që ka ju ofron edhe një shije unike në gotën ose pjatën tuaj.
Ia vlen të theksohet se kur përdoret në gatim nuk duhet të piqet në temperatura të larta, pasi shkatërrohen shumë elemente ushqyese që përmban, prandaj do të ishte e rekomandueshme të përdoret gjithmonë në fund. Për të kuptuar vlerën e Spirulinës është e mjaftueshme të shihni se sa industri farmaceutike përgatisin tableta Spirulina si plotësuese ushqimi, ose në formë pilule, akoma edhe shurupi.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Kristalini rigjenerues i Salamandres
Salamandra shquhet per aftesine qe te rigjeneroje pjese te trupit,si:organet,indet,gjymtyret dhe bishtin.Por,a jane pjeset zevendesuese po aq cilesore sa origjinalet?Kur behet fjal per kristalinin e syrit te salamandres,studiuesit thone se po.
Salamandra e rigjeneron kristalinin e syve duke i kthyer qelizat e irisit ne qeliza kristalini.Per te kuptuar me shume rreth ketij procesi,biologet studiuan per 16 vjet disa salamandra japoneze.Seiles salamander ia hoqen 18 here kristalinin dhe cdo here,ashtu sic pritej,nxoren kristalin te ri.
Ne fund te studimit,salamandrat ishin rreth 30 vjece,pese vjet me shume se jetgjatesia e salamandrave ne natyre.E megjithate ishin ne gjendje te perterinin kristalinin po aq shpejt sa e perterinin kur ishin te reja.Pervec kesaj,Universiteti i Dejtonit ne Ohajo,SHBA,raporton se kristalini i rigjeneruar ''ishte pothuajse identik me kristalinin e pademtuar qe u ishte hequr salamandrave te rritura,te cilat nuk e kishin rigjeneruar asnjehere kristalinin.''Biologu Panajotis Tsonis,pjesetar i grupit te studimit te salamandrave,pranon:''Edhe une u habita paksa-ai e cilesoi kristalinin e ri-si te persosur''
Shkencetaret shpresojne qe aftesia e salamandres per te rigjeneruar pjeset e demtuara te trupit,ti ndihmoje te kuptojne si te rigjenerojne indet e demtuara ne trupin e njeriut.''Salamandra eshte nje celes i shkelqyer per te gjetur pergjigjet rreth rigjenerimit-thote Tsonisi-sidomos kur kemi te bejme me te moshuarit.''
Salamandra shquhet per aftesine qe te rigjeneroje pjese te trupit,si:organet,indet,gjymtyret dhe bishtin.Por,a jane pjeset zevendesuese po aq cilesore sa origjinalet?Kur behet fjal per kristalinin e syrit te salamandres,studiuesit thone se po.
Salamandra e rigjeneron kristalinin e syve duke i kthyer qelizat e irisit ne qeliza kristalini.Per te kuptuar me shume rreth ketij procesi,biologet studiuan per 16 vjet disa salamandra japoneze.Seiles salamander ia hoqen 18 here kristalinin dhe cdo here,ashtu sic pritej,nxoren kristalin te ri.
Ne fund te studimit,salamandrat ishin rreth 30 vjece,pese vjet me shume se jetgjatesia e salamandrave ne natyre.E megjithate ishin ne gjendje te perterinin kristalinin po aq shpejt sa e perterinin kur ishin te reja.Pervec kesaj,Universiteti i Dejtonit ne Ohajo,SHBA,raporton se kristalini i rigjeneruar ''ishte pothuajse identik me kristalinin e pademtuar qe u ishte hequr salamandrave te rritura,te cilat nuk e kishin rigjeneruar asnjehere kristalinin.''Biologu Panajotis Tsonis,pjesetar i grupit te studimit te salamandrave,pranon:''Edhe une u habita paksa-ai e cilesoi kristalinin e ri-si te persosur''
Shkencetaret shpresojne qe aftesia e salamandres per te rigjeneruar pjeset e demtuara te trupit,ti ndihmoje te kuptojne si te rigjenerojne indet e demtuara ne trupin e njeriut.''Salamandra eshte nje celes i shkelqyer per te gjetur pergjigjet rreth rigjenerimit-thote Tsonisi-sidomos kur kemi te bejme me te moshuarit.''
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Points : 1816
Reputation : 14
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Si e sheh botën kafsha. Njëlloj si njeriu?
Një ekspozitë e re në Shoqërinë Mbretërore po tregon imazhe që ilustrojnë atë që kafshët tona dhe kafshë të tjera shohin kur ata shikojnë njëri-tjetrin ata na shohin ne.
Studimet tregojnë se kafshët nuk e shohin botën me ngjyra ashtu si e shohin njerëzit por e shohin më të zymtë, ato kanë instikte të tjera karakteristike që i bën të ndërgjegjshëm ndaj një veprimi apo të pari.
Të kuptuarit se si kafshët e shohin botën mund të jetë çelësi për të kuptuar sjelljen e tyre.
Ngjyra e kafshëve apo dhe insekteve nuk zhvillohet në të mirën tonë, por ato zhvillohen në mënyrë të tillë për t'u mbrojtur nga grabitqarët.
Dr Tom Pike, ligjerues i lartë nga Shkolla Lincoln e Universitetit të Shkencave të Jetës, tha: "Ne mbështetemi në shumicën dërrmuese në vizion ngjyrë në jetën tonë të përditshme, dhe priremi të supozojmë se ajo qe shohim paraqet kufijtë e botës vizuale.
"Megjithatë, vizioni ngjyra në kafshë, dhe perceptimii tyre vizual përmes ngjyrës, shpesh ndryshon ndjeshëm nga e jona.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Disa fakte mbi gjallesat e detit
Ka shumë gjëra të pabesueshme që jo vetëm nuk i keni dëgjuar ndonjëherë për kafshët e detit por as që ju kanë shkuar ndërmend. Le të shohim disa pre tyre:
Oktapodi
Oktapodi ka tre zemra dhe gjaku i tij ka ngjyrë blu.
Oktapodi i rritur mund të struket në një vrimë duke marrë formën e një monedhe 10 centëshe.
Oktapodët janë të verbër.
Oktapodët mund të shkëputen nga tentaclet (këmbëzat) e tyre për t’iu shmangur kërcënimeve të mundshme dhe pastaj të rinxjerrin këmbëza të tjera.
Kali i detit
Është kafsha e vetme në mbretërinë e kafshëve ku mashkulli lindë në vend të femrës. Vezët e femrës kali i detit i mbledhë në një qese të veçantë në bark, të ngjashme me atë të kangurit.
Kuajt e detit janë kafshë monogame, dhe jetojnë me të njëjtin partner përgjatë gjithë jetës së tyre. Çdo mëngjes kërcejnë, ndryshojnë ngjyra, bëjnë gjithçka me partnerin e vet, ndërsa gjatë ditës ndahen.
Kur çiftëzohen prodhojnë tinguj muzikorë. Janë nga kafshët më të pangopura. Kanë shumë oreks. Konsumojnë mbi 3000 karkaleca të kripur në ditë
Breshka e detit
Breshkat e sekretojnë kripën e detit përmes syve të tyre, ndaj dhe duket sikur qajnë.
Jetojnë në çdo kontinent, përveç Antarktidës.
Kandili i detit
Kandili i detit ekziston këtu e 650 milionë vjetë më parë, gjë që do të thotë se është po aq i vjetër sa peshaqenët dhe dinosaurët.
Rreth 95% e kandilit të detit përbëhet nga uji.
Disa kandilë deti kanë 65 tentakule.
Kandilët e detit (shumëkëmbësh) vrasin më shumë njerëz se çdo lloj tjetër kafshe deti. Vrasin brenda tre minutash, ndërsa mund të lëvizin në dy metra largësi brenda një sekonde.
Tentaculet (këmbët) e kalit të detit mund të rriten dhe të arrijnë disa metra gjatësi.
Gaforrja
Gaforret i kanë dhëmbët në stomak.
Një lloj gaforreje në Japoni është më e vjetra në botë.
8.1 milion gaforre konsumohen çdo vit në restorante dhe shtëpira të ndryshme anembanë botës
Re: Shkenca dhe gjallesat
Enzimet
Enzimet jane katalizatorë biologjikë për të cilën arsye edhe quhen katalizatorë biologjike ose biokatalizatorë. Shtrohet pyetja: cfare është katalizatori e cfare është kataliza? Katalizator quhet substanca e cila kur i shtohet sistemit kimik në sasi shumë të vogla e rritë shpejtësinë e zhvillimit të reaksionit, kurse vetë mbetet e pandryshuar pas reaksionit.Ndërkaq kataliza është dukuria e ndryshimit të shpejtësisë së zhvillimit të reaksionit kimik në praninë e katalizatorit.
Përpara është menduar se enzimi shpreh aktivitetin e vet katalik vetëm "in vivo" që do të thotë qelize të gjallë e jo edhe "in vitro" jashtë qelizës, në epruvetë.Mirëpo sot dihet se shumica e enzimeve mund të izolohen nga qeliza e në atë rat enzimmi të mos e humbë aktivitetin e vet biologjik (katalitik).Prandaj, enzimet mund të hulumtohen jashtë qelizës së gjallë.
Vetitë karakteristike të katalizatorëve:
Katalizatorët e shpejtojnë zhvillimin e reaksioneve të ndryshme kimike, të cilat në mungesë të tyre do të zhvilloheshin shumë ngadalë.
Vetia e përgjithshme e katalizatorëve është se ata veprojnë në sasi shumë të vogla.
Katalizatorët nuk ndryshohen gjatë reaksionit, që do të thotë se sasia e tyre dhe perberja kimike mbeten te njëjta në fund të reaksionit ashtu sic kanë qenë para reaksionit.
Katalizatorët mund të jenë specifik për ndonj reaksion të caktuar kimik dhe për substrat të caktuar.
Dallimi midis katalizatorëve organikë dhe inorganikë Dihet se në katalizatorë bën pjesë: uji,nikeli,platina, Mg acidet e bazat e forta etj. Këta të gjithë janë katalizatorë inorganikë. Mund të thuhet se dallimi midis katalizatorëve organikë dhe inorganikë është se:
katalizatorët biologjik i krijojnë vetë qelizat e gjalla,
derisa katalizatorët inorganikë nuk ndryshohen gjatë reaksionit.
Specifika e veprimit të enzimit. Kjo është vetia më e rëndësishme e enzimeve.Sipas fjalëve të Dixon-it dhe webb-it, specifika e enzimit është fenomeni më i rëndësishm pa të cilin metabolizmi normal i materies së gjallë nuk do të ekzistonte, dhe vetë jeta do të ishte e pamundur.
Pasi enzimet nga natyra kimike janë proteina, sikur të gjitha proteinat, edhe enzimet janë të ndjeshme ndaj temperaturës, d.m.th janë termolabile.
Efikasiteti i veprimit të enzimeve. Ky efikasitet shprehet në numrin e molekulave të substratit i cili ndryshohet në njësinë e kohës. Efikasiteti katalitik i enzimit është shumë i madh, sepse 1 mol. enzim e katalizon ndryshimin e 10.000 deri 1.000.000 mola substrati në njësin e kohës.
Natyra kimike e enzimeve
-Të gjitha enzimet e njohura deri më sot nga natyra kimike janë proteina ose proteide të natyrës globulare.Enzimi i parë që është fituar në gjendje kristalore ka qenë UREAZA (SAMNER,1926). Më vonë është vërtetuar se ureaza nga natyra kimike është proteinë. Deri më sot janë identifikuar më tepër se 1.000 enzime të ndryshme prej të cilave 200 janë fituar në gjendje kristalore.
-Enzimet e ndryshme kan pesha molekulare të ndryshme, p.sh
Ribonukleaza, burimi kryesor pankreasi, ka peshë molekulare 15.000.
Lizozimi, burimi kryesor lotët, i bardhi i vezës, ka peshë molekulare 18.000
Heksokinaza, burimi kryesor pankreasi, ka peshë molekulare 40.000.
Enzimet sipas strukturës kimike ndahen në 3 grupe:
Protein enzime. Janë proteina të thjeshta përbëhen vetëm prej vargut polipeptidik. Aktvititeti i tyre varet nga struktura,që do të thotë nga lloji dhe renditja hapsinore e disa aminoacideve në pjesët e caktuara të vargjeve të tyre peptitdike të cilat quhen grupe aktive.Me largimin e këtyre grupeve me zbërthim parcial të molekulës së enzimit shkaktohet inaktivizimi i enzimit përkatës.Në këtë grup dallohen dy pjesë karatkeristike, grupi kimik për të cilin lidhet sustrati(grupi receptor) dhe pjesa e grupit aktiv prej së cilës varet vet procesi kimik të cilin e katalizon enzimi.
Në këtë grup bëjn pjesë enzimet e traktit digjestiv si pepsina, tripsina, himozina etj.
2.Protein-enzimet me katione metalike (metalo-enzime). Hulumtimet kanë treguar se për veprimin e nëj sërë protein-enzimeve është e domosdoshme prezenca e kationit të caktuar që në këto raste quhet aktivator i veprimit të enzimit.Kështu p.sh fosfataza përmabjn ,, disa Zn kurse disa peptidaza të traktit digjestiv Mn. Me largimin e kationit shkaktohet inaktivizimi i atij enzimi. Joni meatlik e siguron lidhjen midis enzimit dhe substratit, shpesh edhe janë të lidhura fort për molekul të enzimit. Aktivator më të shpesht të veprimit enzimatik janë jonet e Mg, Zn, Co, Ca, Cu.
3.Proteid-enzime. Përbëhen prej proteinës së thjeshtë dhe grupit prostetik me natyrë joproteinike. Pjesa proteinike quhet apoenzim kurse grupi prostetik quhet grup aktiv ose koenzim.
Apoenzimi koenzimi=holoenzimi
Nëse largohet koenzimi nga proteid-enzimi atëher bëhet inaktivizimi i tij. Nga koenzimi varet tipi i reaksionit biokimik që do të thotë lloji i ndryshimit biokimik të cilin e ndihmon ai enzim: oksidimi, dekarboksilimi, transaminimi etj, kurse nga apoenzimi varet specifika e enzimit ndaj substratit, d.m.th nga apoenzimi varet se në cilin komponim organik do të veproj ai enzim.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Guaska e kermillit xixellues
Shume krijesa te deteve jane bioluminishente,pra,te afta te prodhojne drite.Vecse,menyra si e perdor kete aftesi kermilli xixellues eshte e papare.Kur e kercenon ndonje gaforre grabitqare,ai mbyllet ne guaske dhe ''rrezellen'',duke prodhuar nje drite vezulluese qe e tremb dhe e smbraps gaforren.Por,si e pershkon drita guasken e kermillit?
Guaska e kermillit xixellues jo vetem qe s'eshte barriere per driten,por e perhap ate.Dimitri Dehejni dhe Nerida Uillsoni,shkencetare ne Istitutin e Oqeanografise ''Skrips'' ne San Diego,Kaliforni,SHBA,zbuluan se drita qe prodhon kermilli shperndahet njetrajtesisht ne krejt guasken dhe guaska e perhap driten dhjete here me me efektshmeri se cdo difuzor a perhapes me te njejtin trashesi (0,5 mm) i bere nga njeriu.
Ne te njejten kohe,aftesia e guaskes qe ta percoje kete drite ne ambientin perreth eshte tete here me e madhe se ajo e difuzoreve.Cuditerisht,guaskat e kermijve detare te ngjashem me kete kermill,por qe sjane bioluminishente,nuk e kane kete aftesi te pazakonte qe te perhapin ose te percojne drite.Eshte interesante qe ngjyra e drites se pehapur nga kermilli xixellues eshte ajo qe shkon me larg ne ujin e detit.
Sic thote dr.Dehejni,njohja me kermillin xixellues ''mund te jete e rendesishme per krijimin e materialeve me aftesi optike me te mira''.Nga keto kerkime do te perfitoje edhe fusha e biofotonikes,e cila perdor driten per analiza dhe trajtime mjekesore.Ne kete kohe kur perdoren gjeresisht diodat ndricuese (LED),krijimi i difuzoreve qe perforcojne me me efektshmeri burimet e vogla te drites,pa dyshim do te kurseje energji.
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Points : 1816
Reputation : 14
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Sistemi shtytes i kandilit te detit
Kandili i detit e ka uje te pakten 95 % te trupit dhe diametri i tij shkon nga me pak se 3 centimetra ne me teper se 2 metra.Shume lloje levizin para fale muskujve,qe e tkurrin dhe e leshojne ritmikisht trupin ne forme kambaneze,porsi nje ombrelle qe hapet e mbyllet.
Shkencetaret qe studiojne dinamiken e lengjeve kane zbuluar se disa kandile deti,edhe pse s'jane notare te shpejte,kane nje metode jashtezakonisht interesante per te levizur para.Sa here qe trupi i tyre tkurret,keto gjallesa krijojne nje vorbull a shtjelle ne forme petulle (si shtellungat e tymit),qe e largojne nga vetja.
Forca qe ushtrojne keto shtjella shkakton nje kunderveprim qe e shtyn para kandilin e detit.Ndodh pak a shume si ne motorret reaktive,vetem se forca shtytese ushtrohet vale-vale,jo ne menyre te vazhdueshme.''Tingellon si gje e thjeshte,por formimi i vorbulles unazore ka qene tejet i veshtire te paraqitet me nje model matematikor''-thuhet ne revisten NEW SCIENTIST.
Studiuesit po hulumtojne sistemin reaktiv te kandilit te detit,me qellim qe te ndertojne mjete nenujore me te efektshme.Nje studiues ka krijuar nje nendetese 1,2 metra te gjate qe le pas gjurme te ngjashme me ate te kandilit te detit.Ajo perdor 30 % me pak energji se mjetet lundruese tradicionale qe vihen ne levizje me helike.Nje aplikim tjeter i mundshem lidhet me zemren e njeriut.Levizja e gjakut brenda nje pjese te zemres krijon vorbulla unazore,prandaj vorbullat anormale mund te zbulojne shenjat e para te ndonje semundjeje te zemres.
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Points : 1816
Reputation : 14
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Nje familje e re merimage
Shkencëtarët në Shtetet e Bashkuara thonë se kanë gjetur një familje të re të merimangave në shpellat e Kalifornisë dhe Oregon.
Ky është zbulimi i parë i tillë në Amerikën e Veriut për më shumë se 140 vjet.
Merimanga ka këmbë më shumë se shtatë centimetratë gjata dhe quhet 'Trogloraptor' ose 'grabitësi i shpellës' e ka vënë në kthetrat e frikshme shpellën në Oregon dhe Kaliforni.
Kurator i Arachnologjisë në Akademinë e Shkencave Kaliforni, Charles Griswold, i tha programit "Today" Sarah Montague se zbulimi ka shënuar një "moment historik".
Re: Shkenca dhe gjallesat
a]Georgia]
Tufa e disiplinuar e peshqve
[/size]
Aksidentet automobilistike lene mese nje milion njerez te vrare dhe rreth 50 milione te plagosur cdo vit.Nderkohe,miliona peshq mund te notojne bashke ne tufe pa u perplasur pothuajse fare.Si ia bejne peshqit?C'mund te mesojme prej tyre qe te pakesojme karambolet me makina?
Peshqit qe notojne ne tufa,njihen me mjedisin perreth nepermjet syve dhe nje organi te vecante ndijor qe quhet vija anesore.Fale ketyre shqisave,ata percaktojne vendodhjen e peshqve perqark,e pastaj reagojne sic tregohet me poshte.
1:Udhetimi krah per krah.E pershtatin shpejtesine me ate te peshqve perkrah dhe ruajne distancen prej tyre.
2:Afrimi.U afrohen peshqve qe jane me larg.
3:Shmangia e perplasjeve.Ndryshojne drejtim,qe te mos prekin peshqit e tjere.
Duke u bazuar ne keto tri sjellje te tufave te peshqve,nje kompani japoneze per prodhimin e makinave projektoi disa makina te vogla robotike qe mund te udhetojne ne grup pa u perplasur.Ne vend te syve,robotet perdorin teknologji komunikimi;ne vend te vijes anesore,perdorin nje telemeter ose largesimates me lazer.Kompania beson se kjo teknologji do t'i ndihmoje te krijojne makina ''qe nuk perplasen'' dhe fale saj ''nuk do te ndotet mjedisi e nuk do te bllokohet trafiku.''
''Ne rikrijuam sjelljen e nje tufe peshqish duke shfrytezuar plotesisht teknologjite elektronike me te perparuara''-thote Toshijuki Ando,kryeinxhinieri i projektit te makines robotike.''Jetojme ne nje bote te motorizuar dhe kemi shume per te mesuar nga sjellja e nje tufe peshqish,''-perfundon Toshijuki.
Tufa e disiplinuar e peshqve
[/size]
Aksidentet automobilistike lene mese nje milion njerez te vrare dhe rreth 50 milione te plagosur cdo vit.Nderkohe,miliona peshq mund te notojne bashke ne tufe pa u perplasur pothuajse fare.Si ia bejne peshqit?C'mund te mesojme prej tyre qe te pakesojme karambolet me makina?
Peshqit qe notojne ne tufa,njihen me mjedisin perreth nepermjet syve dhe nje organi te vecante ndijor qe quhet vija anesore.Fale ketyre shqisave,ata percaktojne vendodhjen e peshqve perqark,e pastaj reagojne sic tregohet me poshte.
1:Udhetimi krah per krah.E pershtatin shpejtesine me ate te peshqve perkrah dhe ruajne distancen prej tyre.
2:Afrimi.U afrohen peshqve qe jane me larg.
3:Shmangia e perplasjeve.Ndryshojne drejtim,qe te mos prekin peshqit e tjere.
Duke u bazuar ne keto tri sjellje te tufave te peshqve,nje kompani japoneze per prodhimin e makinave projektoi disa makina te vogla robotike qe mund te udhetojne ne grup pa u perplasur.Ne vend te syve,robotet perdorin teknologji komunikimi;ne vend te vijes anesore,perdorin nje telemeter ose largesimates me lazer.Kompania beson se kjo teknologji do t'i ndihmoje te krijojne makina ''qe nuk perplasen'' dhe fale saj ''nuk do te ndotet mjedisi e nuk do te bllokohet trafiku.''
''Ne rikrijuam sjelljen e nje tufe peshqish duke shfrytezuar plotesisht teknologjite elektronike me te perparuara''-thote Toshijuki Ando,kryeinxhinieri i projektit te makines robotike.''Jetojme ne nje bote te motorizuar dhe kemi shume per te mesuar nga sjellja e nje tufe peshqish,''-perfundon Toshijuki.
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Points : 1816
Reputation : 14
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Misteri në shtratin e detit të Japonisë: Formacione rrethore në rërë!
Gjatë një zhytjeje në ujërat e Amami Oshimas,japonezi Yoji Ookata, një zhytës ekspert dhe fotograf nënujore, erdhi nëpër formacione të çuditshme rrethore vizatuar në truallin rërore, rreth 25 metra nën sipërfaqe.
Këto formacione rrethore, me një diametër prej 60-70 cm, duket se janë teper te perpikta te rregulluar në rrathë koncentrikë simetrike.
Origjina e këtyre "vizatimeve" te jashtëzakonshme nga bukuria kane mbetur një mister për aq kohë, deri sa Yoji Ookata vendosi për të gjetur autorin që ishte prapa këtyre veprave të artit. Telekamera e Ookates tregone se artisti është një peshk top,qe me ndihmën e njërit prej fletezave te shpines, punon natë ditë për të krijuar këto struktura rrethore. Jo vetëm kaq,mbasi këto peshqi janë vërejtur duke goditur me sqepat e tyre formacione shkembore,duke i coptuar,për të marrë pjesë të vogla,qe të përdorin (me sa duket), per dekorimin e ketyre mrekullive nenujore.
Vendndodhja e vizatimeve në rërë,ne detin Amami Oshima, shtrihet ne nje zone ishullore gjysmë-tropikale që është pjesë e Ishujve Amami,te arkipelagut japonez Ryukyu. Ndër speciet që banojnë në rajonin e Paqësorit janë edhe ato që i përkasin familjes Tetraodontidae , te njohur zakonisht si peshk top.
Në kundërshtim me atë që dikush mund të mendoje, jo të gjitha keta lloji peshqish janë helmuese, dhe jo të gjitha kanë një fshikëz toksine helmuese që vrasin njerëz. Në këtë rast, më e rëndesishmja tek kjo lloi specie qe na intereson ngelet arsyeja që shtyn një Pufferfish ose peshk top për të krijuar qarqet komplekse në rërë.
Pse një peshk duhet të shkojë për të tërhequr grimca në rërë si kjo? Si në shumë sjellje të tjera të çuditshme në mbretërinë e kafshëve, edhe në këtë rast ne jemi të ballafaquar me një strategji shume interesante,ate riprodhuese.
Femra e kësaj specie të veçanta të peshkut top (specia nuk është e specifikuar, por kjo duket si një Takifugu vermicularis), në fakt, duket se tërheqet nga vizatimet në rërë,keshtu qe meshkujt, tërheqin një femër përmes kompozimeve të tyre artistike duke bere depozitimin dhe fertilizimin e vezëve në qendër të rrethit të rërës që ata krijojnë.
Në përgjithësi, riprodhimi i llojeve më të medhenj te peshkut top,bëhet nëpërmjet një rrethi fizik në të cilin mashkulli ekspozon "mallin" e tijj, ndërkohë ndjellin femrën drejt një strehe në të cilën ato bëjnë vezët.
Llojet e peshkut top vëzhguar nga Ookata duket se kanë te zhvilluar një strategji krejt të ndryshme në keto 80-100.000.000 vjetet e fundit të evolucionit.
Seria e unazave që zbukurojne qarqet nuk kanë vetëm funksion viziv: ato shërbejnë kryesisht edhe për të zbutur rrymat oqeanike, duke mbrojtur vezët nga ekspozimi i tyre ndaj rreziqeve të mundshme.Edhe kokrrizat e grimcuar duket se kanë qëllim tjetër përveç dekoracionit,ato mund të jenë burimi kryesor i ushqimeve në dispozicion të rasadeve të sa palindura.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Zogu qe fluturon nen uje...
Sado e çuditshme që të tingëllojë zogu trupvogël me emërtimin dipper, që i përket familjet Cinclus cinclus ka aftësinë “të fluturojë” nën ujë, për të mbledhur ushqimin e vet, që përfshin peshq të vegjël, vezë salmoni, insekte ujore etj. Më konkretisht, dipper zhytet brenda ujit me ndihmën e krahëve të tij të fuqishëm, pastaj kërkon midis shkëmbinjve ushqim për të shuar urinë.
Duke bërë të njëjtën lëvizje, që bën një shpend duke fluturuar, “çan” ujërat duke gllabëruar çdo gjë që i del përpara dhe pastaj kthehet përsëri “fitues” në bregdet. Frekuenton lumenjtë dhe përrenjtë për arsye se ujërat e tyre janë të cekëta. Ka trup të shëndoshë, gjatësia e tij nuk i tejkalon 20 cm dhe peshon 65 gr. Puplat e tij janë ngjyrë kafe e errët me thekse të bardha në qafë.
Dipper fshihet mes shkëmbinjve duke kërkuar për pre ose “fluturon” nën ujëra duke hulumtuar zonën. Sapo identifikon viktimën e mundshme kridhet paparitmas në ujëra dhe “noton” shpejt derisa kap gjahun e vet. Pastaj kthehet shpejtësisht në sipërfaqe duke shijuar “frytet” e punës së tij ose duke i ndarë me të vegjëlit e vet.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Kapet një ''lakuriq gjigant'' në Peru
Disa ushtarë të ushtrisë së Perusë kanë kapur nje kafshe qe i ngjan nje lakuriqi nate gjigant,ashtu si ju e shihni në foto ,një kafshë qe nuk eshte parë kurrë më parë,duke lene te hapur versionin e një vepre te falsifikuar.
Ne se ate kafshë e shohin, duket se do të kishte frikësuar shumë njerëz në disa zona të Perusë dhe vende të tjera të Amerikës Latine,mbasi disa argumentojnë se kjo eshte nje version me krahë i Chupa- Cabras.
Kjo kafshë ka qenë e njohur per thithjen e gjakut në lopë, dhi, dhe kafshë te tjera.
Në këtë moment nuk ka asnjë informacion tjetër, por dihet vetëm se kjo foto po xhiron e botes ne Web
Re: Shkenca dhe gjallesat
Nje fosil merimage 100 milion vjecare
Shkencëtarët kanë zbuluar një fosil të një merimange që vlerësohet të jetë 100 milion vjet e vjetër, pra i përket kohës së dinosaurëve .
Zbulimi ka ndodhur në luginën e Hukawng Mianmar,e fosilizimi eshte i periudhes se hershme Kretak mes 97-110,000,000 vjet më parë, kur shkencëtarët dyshojnë se dinosaurët kanë qënë mbizotërues në zonë.
Mendohet se merimanga kishte pritur me durim për prenë e saj, nje grerez. Fosilizimi ka ndodhur në një brez rreshire të lëngshmëm si qelibar.
Kjo ishte një grenzë mashkull që papritmas e gjeti veten të bllokuar në një rrjet merimange", tha George Poinar, profesor në univeristetin e shtetit Oregon.
"Ky ishte makthi më i keq për grenzën, që kurrë nuk përfundoi. Grenza shihte merimangën që ishte gati për sulm por papritur një copë rrëshire bie dhe i zë të dyja" shpjegon profesori.
Qelibari është një ruajtës natyror që vjen nga rrëshira, një substancë që prodhohet nga pemët. Kur ajo bëhet solide, ajo kthehet në një kristal të verdhë portokalli dhe substanca ngjit dhe ruan çdo gjë që takon në të.
Kjo shënon fosilen e parë të zbuluar ndonjëherë nga një atak merimange.Shkencëtarët besojnë se merimangat datojnë 200 milion vjet, por fosilja më e vjetër e zbuluar për një merimangë është vetëm 130 milionë vjet.
Periudha Kretak ka ndodhur 145,5-65.500.000 vjet më parë. Në historinë gjeologjike te tokës, mosha Kretak vijon me periudhën Jurassic.
http://www.sci-news.com/paleontology/article00641.html
Re: Shkenca dhe gjallesat
Nje peshk i rralle i thellesive
Me një trup te fryre dhe me gjemba,me një shtres peloze të ashpër e varur nga koka e tij, dhe me këmbë te atrofizuar që ai përdor për të ecur në thellësi te detit,peshku Chaunacops coloratus është filmuar për herë të parë nga hulumtuesit e Institutit Monterey Bay Akuarium Research,Kaliforni
Re: Shkenca dhe gjallesat
Njeriu mbas 1000 vitesh...
Anatomia jonë evoluon me kohën.Gazeta britanike 'The Sun' është argëtuar paksa duke krijuar portretin e njeriut të vitit 3000 duke u bazuar në parashikimet e ekspertëve të anatomisë.
Për 1000 vjet, njeriu do jetë më i madh falë një ushqimi më të mirë dhe përparimeve në mjekësi. Ky fenomen në fakt nuk është i ri. Sipas specialistëve britanike, sot amerikani mesatar është 2,5 centimetra më i gjatë se në vitet ’60. Zorrët do jenë më të shkurtra për të shmangur përthithjen e sheqernave dhe yndyrnave. Një mënyrë kjo e fundit për te parandaluar edhe obezitetin. Nga ana tjetër, krahët dhe duart do jene me te gjata. Edhe gishtat do jene me te stërzgjatur ne mënyrë qe te përdorin me mire tastierat apo ekranet me prekje.
Truri i njeriut do jete me i vogël dhe kjo për shkak te teknologjive dhe kompjuterëve te cilët do bëjnë gjithë punën qe ne bëjmë sot. Sytë do jene me te mëdhenj, ndërsa goja me e vogël. Pjesa me e madhe e komunikimit nuk do bëhet me një mënyrë verbale, por me shprehi të fytyrës dhe lëvizje te syve.
Nuk do ketë me as buzëqeshje ala Julia Roberts, njeriu i se ardhmes do jete thuajse pa dhembe- thote Dentist Dr Stemmer, për shkak se ushqimi do te jete gjithnjë e me i me i bute. Ushqimi do jete ne forme te lëngshme ose me pilula dhe nuk do kërkojë shume përtypje.
Së fundmi, ajo që mund t’i tronditë akoma më shumë femrat është fytyra me më tepër rrudha, me pak flokë dhe një qafe e shkurtër. E kush ka thënë se do jetojmë ne një epoke të mrekullueshme?
Re: Shkenca dhe gjallesat
Sensoret e brumbullit te zi te zjarrit
Brumbulli i zi i zjarrit
Sensorët e brumbullit të zi të zjarrit
Kur bien zjarre në pyje, shumica e kafshëve ia mbathin të trembura, kurse brumbujt e zinj të zjarrit i tërheq kjo. Përse? Sepse, për këto insekte, pemët e sapodjegura janë vend ideal ku shtrojnë vezët. Veç kësaj, zjarri përzë grabitqarët, kështu që brumbulli është i lirë të hajë, të çiftohet dhe të shtrojë vezët i sigurt. Por, në radhë të parë, si i gjejnë këta brumbuj zjarret e pyjeve?
Receptorët infra të kuq të brumbullit të zi të zjarrit
Ngjitur me këmbët e mesme, brumbulli i zjarrit ka sensorë të quajtur organe-gropëz, të cilët mund të diktojnë rrezatimin infra të kuq që lëshon zjarri i një pylli. Organet-gropëz e diktojnë nxehtësinë e çliruar nga rrezatimi dhe e çojnë brumbullin drejt flakëve.
Por, në çantën e veglave që përdorin për të zbuluar zjarret, këta brumbuj kanë edhe sensorë të tjerë. Kur digjen pemët e tyre të preferuara, brumbujt diktojnë me anë të antenave sasi fare të vockla të disa lëndëve që përhapin në ajër zjarret. Sipas disa studiuesve, nëpërmjet antenave që veprojnë si detektorë tymi, brumbujt e zinj të zjarrit mund të zbulojnë edhe një pemë të vetme që po digjet nga brenda më shumë se 800 metra larg. Si rrjedhojë e ndërthurjes së aftësive të tyre, këta brumbuj duket se i ndiejnë dhe i zbulojnë zjarret e pyjeve nga një largësi prej më shumë se 48 kilometrash.
Studiuesit po hulumtojnë organet-gropëz dhe antenat e brumbullit të zi të zjarrit, për të përmirësuar pajisjet që diktojnë rrezatimin infra të kuq dhe zjarrin. Sensorët e sotëm me rezolucion të lartë duhen ftohur, ndaj brumbulli mund t’i ndihmojë shkencëtarët të bëjnë sensorë më të mirë që funksionojnë në temperaturën e dhomës. Antenat e brumbullit i kanë frymëzuar inxhinierët të ndërtojnë sisteme për diktimin e zjarreve që janë më të ndjeshme dhe që bëjnë dallimin mes lëndëve të lëshuara nga zjarret e pyjeve dhe lëndëve të tjera kimike.
Studiuesit i mahnit mënyra e pashoqe e brumbullit të zi të zjarrit për të gjetur një vend ku të shtrojë vezët. «Si arritën këta brumbuj të zhvillonin aftësinë për t’i shtruar vezët në këtë mënyrë?—pyet E. Riçard Hobeke, specialist i brumbujve në Universitetin ‘Kornell’, SHBA.—Mendoni sa pak dimë për insektet e pajisura me sensorë tejet të ndjeshëm dhe kompleksë.»Receptoret infra te kuq te brumbullit.
Brumbulli i zi i zjarrit
Sensorët e brumbullit të zi të zjarrit
Kur bien zjarre në pyje, shumica e kafshëve ia mbathin të trembura, kurse brumbujt e zinj të zjarrit i tërheq kjo. Përse? Sepse, për këto insekte, pemët e sapodjegura janë vend ideal ku shtrojnë vezët. Veç kësaj, zjarri përzë grabitqarët, kështu që brumbulli është i lirë të hajë, të çiftohet dhe të shtrojë vezët i sigurt. Por, në radhë të parë, si i gjejnë këta brumbuj zjarret e pyjeve?
Receptorët infra të kuq të brumbullit të zi të zjarrit
Ngjitur me këmbët e mesme, brumbulli i zjarrit ka sensorë të quajtur organe-gropëz, të cilët mund të diktojnë rrezatimin infra të kuq që lëshon zjarri i një pylli. Organet-gropëz e diktojnë nxehtësinë e çliruar nga rrezatimi dhe e çojnë brumbullin drejt flakëve.
Por, në çantën e veglave që përdorin për të zbuluar zjarret, këta brumbuj kanë edhe sensorë të tjerë. Kur digjen pemët e tyre të preferuara, brumbujt diktojnë me anë të antenave sasi fare të vockla të disa lëndëve që përhapin në ajër zjarret. Sipas disa studiuesve, nëpërmjet antenave që veprojnë si detektorë tymi, brumbujt e zinj të zjarrit mund të zbulojnë edhe një pemë të vetme që po digjet nga brenda më shumë se 800 metra larg. Si rrjedhojë e ndërthurjes së aftësive të tyre, këta brumbuj duket se i ndiejnë dhe i zbulojnë zjarret e pyjeve nga një largësi prej më shumë se 48 kilometrash.
Studiuesit po hulumtojnë organet-gropëz dhe antenat e brumbullit të zi të zjarrit, për të përmirësuar pajisjet që diktojnë rrezatimin infra të kuq dhe zjarrin. Sensorët e sotëm me rezolucion të lartë duhen ftohur, ndaj brumbulli mund t’i ndihmojë shkencëtarët të bëjnë sensorë më të mirë që funksionojnë në temperaturën e dhomës. Antenat e brumbullit i kanë frymëzuar inxhinierët të ndërtojnë sisteme për diktimin e zjarreve që janë më të ndjeshme dhe që bëjnë dallimin mes lëndëve të lëshuara nga zjarret e pyjeve dhe lëndëve të tjera kimike.
Studiuesit i mahnit mënyra e pashoqe e brumbullit të zi të zjarrit për të gjetur një vend ku të shtrojë vezët. «Si arritën këta brumbuj të zhvillonin aftësinë për t’i shtruar vezët në këtë mënyrë?—pyet E. Riçard Hobeke, specialist i brumbujve në Universitetin ‘Kornell’, SHBA.—Mendoni sa pak dimë për insektet e pajisura me sensorë tejet të ndjeshëm dhe kompleksë.»Receptoret infra te kuq te brumbullit.
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Points : 1816
Reputation : 14
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Ngordhje misterioze e mbi 40 balenave
Më shumë 'se 40 balena janë gjetur të ngordhura në afërsi të Gjirit Elizabeth, në bregun perëndimor të ishullit Andaman,ne Bengali më 25 tetor,nga departamenti për mbrojtjen e jetës detare
Shkencëtarët janë ende duke u përpjekur për të kuptuar ''pse-ne ", thote Said Samir Acharya, kryetar i departamentit.
Të 41 balenat u gjetën në afërsi të Gjirit Elizabeth, në bregun perëndimor të ishullit Andaman ,nga një grup i peshkatarëve te zones të cilët menjëherë dhane alarmin prane organeve te predispozuara.Balenat ishin të mëdha 4-6 metra dhe peshonin te pakten 4 ton secila.
Nuk u gjetën shenja sëmundjeje tek mostrat e analizuara ne laboratore.Këta individë zakonisht lëvizin në grupe, dhe gjatë kësaj periudhe migrojnë nga ujërat e ftohta të Antarktidës për të shkuar në zona me më shumë ujë te ngrohte të këtij sezoni.
Gjithnjë e më shpesh keto vitet e fundit po ndodhin ngordhje masive kafshesh të klases se cetaceve.Nuk është e qartë pse ndodh ky fenomen,por besohet se sistemi i tyre hodrolokator i lundrimit,mund të kete pesuar nje crregullim nga faktore te ndryshem,dhe kafshet e gjora kane kaluar konfuzion dhe kane perfunduar ne ujë të cekët.
Por ka pasur edhe raste të tjera, kur një balenë e sëmurë ose e plagosur niset për në bregun renor,per tu qetsuar dhe pjesa tjetër e grupit e ndjek deri ne vetflijim.Por provat mbi sistemin hidrolokator,duke emetuar burime të tjera valësh elektromagnetike kane shkaktuar crregullime te theksuara ne orientim gjate lundrimit te balenave. Në fakt,kjo eshte vertetuar menjëherë pasi hidrolokatoret ushtarake janë përdorur në këtë zonë.
Hipotezat e tjera në vend e lidhin këtë fenomen me ndryshimet në fushën magnetike të Tokës në zona të caktuara të planetit,ku difektin e ketyre ndryshimeve e ndjejne shume balenat,zogjte shtegtare dhe pilotet e avioneve, ne sistemin e tyre të navigimit.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Nga mbretëria e kafshëve,kanë zbuluar sekretin e jetës së përjetshme!
Emri i tij eshte nutricula Turritopsis! Ky zbulim ka te beje me nje gjallese detare,qe është një lloj kandil deti që kur arrin fazën rritur te pjekurise, ai perseri mund të kthehet në polip,pra në fillimet e jetës!
Ky fenomen në thelb do të thotë se ai ka "fituar" mbi vdekjen, pasi vdekja shkaktohet pothuajse gjithnje ne "moshën e vjetër"!
Shkencëtarët besojnë se ky kandil deti është e vetmja specie e njohur,që jetën mund ta kthej ne menyre te vazhdueshme që nga fillimi! Duke kërkuar sekrete,studiuesit kanë arritur në përfundimin se ato janë fshehur në "procesin e redifferencimit te vazhdueshëm."
Pra kandili i detit nutricula Turritopsis ka aftësinë për të rilindur vazhdimisht, trupi i saj gjithmonë eshte i ri!
Siç mund ta imagjinoni, kjo ka shtangur shkencëtarët në të gjithë botën të cilët shpresojnë se nutricula Turritopsis, mund ti ndihmojë ata të zbulojnë eliksirin e rinisë apo të jetës së përjetshme për njerëzimin!
Re: Shkenca dhe gjallesat
Krahu frenues i mizes
Si arrin miza të bëjë lëvizje akrobacie aq të vështira e të sakta në ajër?Si arrin të mbajë pozicionin e të ruajë drejtimin kur goditet nga një
shkulm ere? Arsyeja pjesërisht lidhet me dy zgjatime të vockla që shërbejnë si frena, të vendosura poshtë secilit krah të saj.
Krahu frenues është si njëshkop i vockël daulleje me një topth në fund. Gjatë fluturimit, këta krahë të vegjël lëkunden lart e poshtë me të njëjtën frekuencë që lëkunden edhe krahët, por në drejtim të kundërt.
Shkencëtarët kanë zbuluar se krahët frenues shërbejnë si një xhiroskop gjenial, se e ndihmojnë mizën të mbajë ekuilibrin gjatë fluturimit.Me topthin në fund të tij, krahu frenues «rreh në një drejtim të caktuar, si lavjerrësi i orës»,—thotë Encyclopedia of Adaptations in the Natural World. Nëse miza kthehet rrëmbimthi gjatë fluturimit, qoftë me qëllim, qoftë nga një rrymë e fortë ere, ky krah frenues përdridhet.
Kjo enciklopedi thotë se «një tufë e dendur me funde nervash që ndodhen në krahun frenues e dikton këtë përdredhje dhe ia përçon mesazhin trurit. Kështu miza merr masat e duhura për të mbajtur .. . drejtimin». Ja përse mizat janë aq të zhdërvjellëta dhe të vështira për t’u kapur.Inxhinierët mendojnë se modeli i krahut frenues ka aplikime të panumërta, si për shembull në ndërtimin e robotëve, e insekteve mikromekanike fluturuese dhe e anijeve kozmike.
«E kush do ta kishte menduar se një krijesë kaq e vogël dhe e bezdisshme sa miza, mund të na mësonte kaq shumë?!»—shkroi studiuesi në
fushën e aeronautikës Rafal Zbikovski.Insektet dykrahëshe si, mushkonjat, harrjet dhe mizat e tjera kanë krahë frenues.
Xhiroskopi zakonisht përbëhet nga një skelet që mban një disk, i cili rrotullohet me shpejtësi rreth boshtit. Disku e mban boshtin të palëvizur
pavarësisht nga lëvizjet e jashtme, fusha magnetike ose graviteti. Prandaj xhiroskopi përdoret për të bërë busulla tejet të efektshme.
SHKELBA- Moderator
- Numri i postimeve : 615
Points : 1816
Reputation : 14
Join date : 03/01/2012
Re: Shkenca dhe gjallesat
Karavidhe e rralle dy koloreshe.
Pasi i u kap rreth nje vit me pare ne brigjet e Massachusetit,u cua me nje here ne New England Aquarium per nje ekzaminim dhe studim te metejshem.Karavidhja legjendare qe shihni ne foto,eshte nje nga krijesat me te rralla dhe me te cuditeshme te detit...thote biologu Billi Murphy.
Viti 2012 ka qene nje vit historik ne gjuetine e karavidheve dyngjyreshe te habiteshme.Princy dy ngjyresh(sic u emertua nga biologet e Akuariumit)perben nje rast teper te rralle, 1 ne 100 milion.Ajo ka ngjyra te ndara simetrikisht ne portokalli dhe te zeze,dhe besohet se kjo pamje 2 koloreshe vjen si rezultat i nje mutacioni gjenetik,duke i dhene asaj nje pamje sikur te ishte pjekur ne zgare,e gateshme per konsum e shoqeruar me vere....
Shumica e karavidheve 2 ngjyreshe kane nje vecanti tjeter te rralle,ato jane hermafrodite,pra ato i kane te dyja organet seksuale ne nje organizem,pra mahkullore/femerore.Ndersa Pinchy yne 2 ngjyresh qe po trajtojme me lart,eshte akoma me i vecante,ajo eshte nje karavidhe femer,qe ben ate akoma me te rralle kete indivd kaq te bukur.Nje tjeter vecanti e saj eshte se ajo eshte e pakonsumueshme per popullaten.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Karavidhja ngjyre blu
Ngjyra blu intensifikohet kur karavidhja maturohet,ose arrin pjekurine seksuale. Për shkak të mbarështimit te tyre selektiv, ata asnjehere nuk e humbin ngjyrën e tyre.E vecanta e kësaj karavidheje,qe nuk ndodh tek asnje lloi tjeter,eshte se kjo e ndryshon ngjyren nga blu ne kafe,dhe kjo ndodh kur ajo peson një stres te madh,si psh kur ajo ndigjet nga nje grabitqar me i fuqishem se vetja,ose kur kapet nga peshkataret dhe gjate transportit ajo ben ndryshim ngjyre,por në fund ajo e rifiton ngjyren e saj blu.
Karavidhe blu është një kafshe shume grykese,ajo ha të gjitha mbeturinat e ushqimit te peshqeve,si dhe mbeturina nga thellësia e Akuariumeve.Kjo karavidhe ushqehet me peshk të ngordhur ose peshq duke ngordhur dhe zakonisht është shumë i ngadalëshme për të kapur peshk të gjalle.
Për shkak të variacioneve natyrore të saj , individe të caktuara mund të ndryshojnë pak nga foto e treguar.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Merimanga qe ha zogj
Një merimangë e madhe ka ngrënë zogje. Ngjarja e çuditshme ka ndodhur në Australi ku sipas një lajmi të Daily Mail, merimanga, pasi ka hedhur në rrjetën e saj zogun që fluturonte përreth, e ka asgjësuar atë.
Pamjet janë xhiruar me një kamera amatore. Një punonjës i parkut, shprehet se e kishte parë edhe më parë merimangën teksa hante buburreca apo miza të ndryshme që binin në rrjetën e saj, por ngrënia e zogut, ishte mjaft e çuditshme.
Re: Shkenca dhe gjallesat
E dini se cfare kafshe eshte kjo..?
Kafsha e këndshme në foto quhet axolotl (Ambystoma mexicanum), dhe është një salamandër neotenice, e cila ka privilegjin e rrallë qe tërë ciklin e saj jetesor ta kaloj në fazën e vemjes. Jeton vetëm në ujërat e liqenit Xochimilco, afër Mexico City, dhe është konsideruar si një specie në rrezik zhdukje.
Një kuriozitet:Ka aftësi të për të rigjeneruar pjesë të vdekura ose te demtuara nga faktore biologjik apo fizik të trupit te saj. Axolotls-sit janë një nga salamanderat më të studiuara në botë për qëllime shkencore.
Re: Shkenca dhe gjallesat
Karkalecat e qytetit ngrenë me forte zërin e tyre
Sipas një studimi,insektet meshkujt që jetojnë në skajet e rrugëve urbane ose prane qyteteve, lëshojnë një tingull zanor shumë më te larte se zhurma e trafikut
Pra karkalecat urbane ndryshojne muzikën tyre: sipas një studimi të publikuar në revistën Functional Ecology, meshkujt që jetojnë përgjatë rrugëve i bien "pompës bas" ne këngët e tyre flirtuese(thirrje per ciftim) qe të kalojnë zhurmën e trafikut.
Në të kaluarën, hulumtime të tjera kanë treguar tashmë se tingujt e prodhuar nga njerëzit ndikojnë tek thirrjet e kafshëve të tilla si zogjtë, balenat apo dhe bretkosat. Ky studim tregon se nuk ka imunitet ndaj këtij fenomeni.
Ekolog Ulrike Lampe së bashku koleget ne Universitetin Bielefeld në Gjermani kanë mbledhur më shumë se 188 meshkuj të karkalecave melodioz (), dhe gjysma ishin nga zonat e qeta, gjysma tjetër nga zonat pranë një rrugë dhe jane vën ne studim në krahasim me kakalecat femra. Ata vunë në dukje se kur karkalecat e rrugës kendonin dy sekonda të "kënges" e tyre, frekuencat e ulëta janë rritur.
Kushërinjtë e tyre të fshatit nuk e cfaqnin fenomenin e ndryshimit te frekuences(dihet qe frekuencat e ulta jane me te forta). Ekolog Ulrike Lampe argumenton se rritja e frekuencave të ulëta ndihmon këta insekte prane qendrave urbane të ''ulerasin'' mbi zhurmën e trafikut, nje faktor që ndërhynë në shkëmbimin e sinjaleve të insekteve,para çiftëzimit.Për më tepër, fakti që këto meshkujt këndojnë fortë edhe në laboratorin e qete, tregon se ky ndryshim "nuk është një sjellje spontane e përshtatjes me zhurmën", por një efekt afat-gjatë.
Muzikë për karkalecat
Ulrike Lampe nuk është në gjendje të thotë nëse specie të tjera të insekteve janë zhvilluar në të njëjtën mënyrë, por konsideron se edhe lloje të tjera të zhurmave të prodhuara nga njeriu kanë të njëjtin efekt në karkalecat.
Cortippi(karkaleci) melodioz është një specie e përhapur në të gjithë Europën qendrore e veriore, madhesia e tij arrin 1,5-2 cm, si dhe ngjyra e tyre është nga e gjelbër në të kuqe-kafe dhe vjollcë. Meshkujt "këndojnë" duke fërkuar këmbët e para, dhe shpesh thirrjet e tyre nuk janë të perceptueshme për veshin e njeriut.
Faqja 3 e 4 • 1, 2, 3, 4
Faqja 3 e 4
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi