Misteri i vdekjes së 9 skiatorëve të Dyatlovit më 1959

Misteri i vdekjes së 9 skiatorëve të Dyatlovit më 1959

Në janarin e vitit 1959, 23 vjeçari Igor Dyatlov i printe një grupi të tetë bjeshkatarëve të rinj sovjet, bashkë më të ishin shtatë burra dhe dy gra shumica student të universitetit që kishin dalë për të shëtitur në malet Urale, në përpjekje për të arritur në majën Ortorten që është një vendbanim i vogël në Vizhai

Por, u deshtë të kalojnë 3 muaj për të gjetur mandej nëntë trupat e tyre, pasi që ata nuk ja kishin arritur të shkojnë në cakun e tyre.
Ata ishin gjetur gjashtë mile larg destinacionit të tyre, në një mal që ishte një mile larg kampit të tyre, pa skijat e tyre, këpucët apo palltot në një temperaturë që ishte -34 gradë Celsius. Dy nga ta kishin pësuar thyerje të kafkës, dy të tjerë thyerje të krahut kurse njërës grua i mungonte gjuha e saj. Hulumtimet e sovjetikëve kanë listuar që nga ajo koha shkaqet e vdekjes “duke i krahasuar ato me forcat natyrore”, dhe papritur ata e kishin mbyllur rastin në jo më pak se një muaj.
Këtu po i paraqesim disa fakte që i dimë për incidentin. Gjashtë nga skiatorët vdiqën nga hipotermia dhe tre nga lëndimet. Ata vdiqën në mënyrë ndarazi – dy nga ta u gjetën të vdekur në një pemë kedër ku kishte mbetje të një zjarri, derisa tre të tjerët u gjetën në intervale të largëta me njëri-tjetrin nga pema, kurse katër të tjerë ishin vdekur në një përroskë që ishte 76 metra larg këtij vendi. Ata dy që ishin nën pemë kishin duart të djegura. Katër trupat e vdekur në përroskë nuk janë gjetur deri më 4 maj, tre muaj pas incidentit. Vdekja e tyre erdhi pasi ata dëshironin që të dërgonin disa veshje të tyre tek fshati në fjalë; këmba e Ludmila Dubininas ishte shqyer në disa pjesë kurse pantallonat e saj ishin të Yuri Krivonischeknos, Semyon Zolotaryov ishte gjetur me kapelë të dhe palltë të Dubininas dhe disa veshje të tjera të cilat po ashtu ishin shqyer, ku mendohet që janë larguar me fuqi nga ata. Për ngushëllim, ishin tetë apo nëntë gjurmë në borë, që bëjnë të dyshojnë që kjo është shkaktuar nga njerëz që nuk jetojnë në Tokë (Këtë se paku e tregon një këmbë). Nuk kishte gjurmë se ata janë takuar me ndonjë njeri tjetër apo me ndonjë kafshë që është parë afër kampit. Dihet që ka pasur një stuhi bore në natën e 2 shkurtit, e cila është përshkruar edhe në ditarët e tyre dhe që mund të këtë shkaktuar vdekjen e tyre.

Kampi i tyre ishte bërë në një shpat të quajtur Kholat Syakhl (Mali i vdekur) që ka një lartësi prej 1097.28 metrave. Të gjithë udhëtarët – tetë nga ta ishin rreth 20 vjeçarë me përjashtim të Zolotaryov që ishte në fund të viteve 30 – ishin bjeshkatarë me përvojë, ku ishin ngjitur edhe nëpër lumenj të akullt dhe në zona që ishin edhe më të pabanuara se ajo. Pavarësisht motit të rëndë dhe ecjes së tyre të ngadaltë, në fjalët e fundit në ditarë reflektohet se kishin një moral të lart. Moral simpatik, shumë sovjetik, në mënyrën e lidhjes së tyre, madje ata kishin botuar edhe një gazetë të vogël gjatë udhëtimit të tyre, të cilët ata e kishin quajtur “Mbrëmja në Ortoten”, ku e kishin vendos një titull: Nga tani, ne e dimë që dordoleci ekziston. Tutje në shkrim shkruhej, “Ata mund të takohen në Uralet Veriore afër malit Otorten”. (Ata ndoshta, mendohet i referoheshin vetës me humor të këtillë).
Pasi ishin gjetur pesë trupat e parë, një hetim gjyqësor legal fillojë, duke bërë menjëherë shkakun e vdekjes që ishte shkaktuar, sipas tyre nga hipotermia. Shkaqet e vdekjes dukeshin të drejta në shikim të parë. Sigurisht, vdekja e tyre ishte bërë në faza të ndryshme dhe pa tesha, përfshirë këtu edhe të brendshmet e tyre, por kjo ishte shpjeguar atje si “një paradoksi i zhveshjes”, e cila ndodh tek 25 për qind e viktimave me hipotermi , pasi mosfunksionimi i hipotalamusit dhe temperaturës trupore duket se rritet kur temperaturat jashtë bien. Por pastaj ky ishte një super mister.

Skiatorëve i ishte dëmtuar edhe tenda, që ishte e paluhatshme, ishte prerë nga brenda, dhe i tërë stafi i tyre ishte ende aty. Pse ata do të vdisnin nga ekspozimi nëse ata kishin të gjitha pajisjet dimërore, madje edhe kundër acarit aty? Nga tërë kjo shfaqje, duket se ata kanë lënë tendën e tyre me vullnet apo shpejtë. Çuditërisht, Zolotaryov ka shkuar në kamp me kamerën e tij por jo me pajisjet e tij. Njëjtë edhe Rustem Slobodin – i cili bashkë me Dyatlov dhe Zona Kolmogorova, duket se kanë vdekur pasi janë përpjekur që të kthehen në tendë – ai ka pasur një plasje në kafkë, por është hedhur poshtë që ndonjë mjet e ka vrarë atë, që nuk ishte frakturë. Asnjë plagë e jashtme nuk ishte zbuluar tek ta.
Gjërat morën kahe tjetër kur u zbuluan katër trupa në përroskë dhe u ekzaminuan: si Dubinina dhe Zolotarev kishin rinj të thyer, derisa Nicolai Thibeaux-Brignolles kishte një thyerje të madhe të kafkës. Një nga hulumtuesit kishte krahasuar forcën që kërkohet për të lënduar një njeri kështu që këtë e kishte bërë me jnë ndeshje makinash. Lëndimet absolutisht nuk ishte shkaktuar nga një forcë e këtillë apo nga ndonjë qenie njerëzore. Edhe njëherë, asnjë dëmtim i indeve nuk ishte parë edhe pse trupat e skiatorëve ishin shtypur nga presioni. Kur Dubinina ishte zbuluar se e kishte humbur gjuhën e saj, teoria për një pal tjetër të përfshirë në këtë incident u ngrit përsëri – kush e bëri këtë? Pse? Apo a ishte me ta edhe ndonjë skiator tjetër që bëri këtë gjë dhe u largua? Ku shkoi ai? – por nuk kishte absolutisht asnjë indikacion që kjo gjë është bërë nga njerëzit, në përjashtim të një grupi të udhëtarëve me Dyatlov, që nuk ishin as popullata vendase Mansi e cila banon në këtë zonë. Ndoshta hutimi në këtë rast është se disa nga veshjet e skiatorëve është zbuluar se në to ka një nivel të lartë të rrezatimit.

Në këtë rast “në mungesë të fajtorit” hetimi gjyqësorë u mbyll në maj të vitit 1959, vetëm pak javë pasi u gjetën katër trupat tjerë, dosja u arkivua dhe u klasifikua. Kur ajo në fund u bë e hapur përsëri më 1990, pas rënies së Bashkimit Sovjetik, ku disa pjesë të saj mungonin.
Pa ndonjë përgjigje të vërtetë dhe reale për të gjitha këto pyetje të frikshme, tërë kjo menyrë e një teorie të çmendur lulëzojë për incidentin që kishte 50 vjet i vejtur, por qeveria sovjetike shumë shpejt e mbylli rastin për të bërë kështu një rast shumë të njohur për mendjet e keqdashësve dhe teoricienteve. Sferat e portokallit ishin parë në qiell atë natë nga grupi i vdekur i Dyatlov nga kampistët që e panë këtë skenë 50 mile larg tyre: disa e shpjegojnë këtë si një lansim të raketës R-7 interkontinentale, disa thonë se kampi i tyre ishte ngritur në mes të Balikonur Cosmodrone të Chyornaya Guba, që ishte një fushë për testime nukleare të rusëve. Për rrezatimin e gjetur në tesha të skiatorëve, disa spekulojnë që ata pin borë të kontaminuar me kimikale. Një dëshmitarë 12 vjeçar i cili kishte përcjell funeralet e pesë skiatorëve thotë se ata kishin “marrë ngjyrë të thellë kafeje”. Atëherë si mos të flasim për konspiracion (dhe rrezatim) pa përmendur këtu alienët dhe UFO, natyrisht. Disa banorë madje kanë kritikuar “dordolecin” që e takojnë në gazetën e studentëve.
Deri me sot, shpjegimet shkencore për vdekjen e 9 njerëzve ende mungojnë. Shumë otime ishin inspiruar nga ky incident, disa gazetarë hulumtues dhe disa romancier të fiksionit. Kalimi i maleve ku ishin skiatorët për herë të fundit në kamp u emëruar me Dyatlov, emrin e kryesuesit dhe mandej u themelua edhe Dyatlov Foundation nga Yuri Kuntsevitch — ishte fëmija nga të gjitha ata që e bëri këtë derisa ai ende punon që qeveria ruse ta rihap këtë rast. Fondacioni operon edhe në muzeun Dyatlov në Ekaterinaburg si dhe bën hulumtime për vdekjen e njerëzve udhëtarë dhe tregimet për vdekjet misterioze të tyre.